Zagadnieniem rozwoju Generatora Bitów Losowych (ang. True Random Bit Generator) służącego do generowania kluczy oraz innych danych i mającego na celu dostarczenie bezpiecznego, opłacalnego, silnego i niewielkiego narzędzia dla Internetu Rzeczy oraz rynku samochodowego i urządzeń mobilnych zajmą się w ramach międzynarodowego konsorcjum naukowcy z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.
AGH jako jedyna polska uczelnia znalazła się w gronie grantobiorców programu ATTRACT. To pionierska inicjatywa skupiająca europejskie środowiska naukowo-badawcze i przemysłowe, które budują i eksploatują teleskopy, akceleratory cząstek i inne kapitałochłonne instrumenty naukowe. Program pomaga wprowadzać obiecujące przedsięwzięcia na rynki globalne, pozyskując w tym celu duże firmy, doświadczonych inwestorów venture capital i inwestorów indywidualnych. W programie biorą udział różne europejskie instytucje naukowo-technologiczne, w tym m.in. Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), Europejska Organizacja Badań Jądrowych (CERN), Europejskie Laboratorium Biologii Molekularnej (EMBL). Głównym zadaniem ATTRACT jest stworzenie całkowicie nowego, europejskiego modelu otwartej innowacji, który może stać się motorem dla tworzenia miejsc pracy i dobrobytu społeczeństwa. Program jest współfinansowany kwotą 17 mln euro przez Unię Europejską w ramach przedsięwzięcia Horyzont 2020.
Wsparcie otrzyma 170 projektów, skupiających się na przełomowych innowacjach z zakresu technologii wykrywania, tworzenia obrazów, sensorów czy pozyskiwania danych. Ich autorzy dostaną po 100 tysięcy euro jako początkowe wsparcie dla rozwoju swojego pomysłu. Będą mieli rok na pokazanie, że ich pomysły są warte dalszego inwestowania. Jesienią 2020 roku ich wykonawcy zaprezentują swoje wyniki na konferencji w Brukseli. Jednym z nagrodzonych jest projekt „In-silico quantum generation of random bit streams (Random Power)”, realizowany przez University of Insubria i Nuclear Instruments (Włochy), Quantum Financial Advisors (USA) i Akademię Górniczo-Hutniczą. Kierownikiem polskiego zespołu jest prof. dr hab. inż. Wojciech Kucewicz z Katedry Elektroniki na Wydziale Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji.
„Nieprzewidywalność jest zwykle odbierana z niepokojem i dyskomfortem. Natomiast jeśli chodzi o zabezpieczenie naszych danych, informacji, wiadomości, obrazów lub czegokolwiek, co przepływa do (lub z) Internetu na nasz temat, ochrona zależy właśnie od nieprzewidywalności. Uniemożliwienie osobie podsłuchującej lub hakerowi zburzenia ścian chroniących to, co znajduje się na nasz temat w sieci, zależy od ukrytych kluczy, protokołów, algorytmów szyfrujących, czyli od sztuki i nauki zwanej kryptografią. Klucze, niezbędne do zamykania i otwierania drzwi, muszą być generowane w sposób losowy. A prawdziwa losowość oznacza nieprzewidywalność” – czytamy w opisie projektu.
Random Power zajmuje się zagadnieniem rozwoju Generatora Bitów Losowych (ang. True Random Bit Generator) służącego do generowania kluczy oraz innych danych i ma na celu dostarczenie bezpiecznego, opłacalnego, silnego i niewielkiego narzędzia dla Internetu Rzeczy oraz rynku samochodowego i urządzeń mobilnych. Generator oparty jest na urządzeniu krzemowym, z wszystkimi zaletami jakie oferuje postęp w dziedzinie mikroelektroniki. Źródło losowości jest endogeniczne i stanowi rzeczywistą zmianę paradygmatu w stosunku do istniejących dotychczas mechanizmów, zapewniając prostotę i odporność systemu. Wreszcie, co jest nie mniej istotne, generator wykorzystuje kwantowe właściwości materii, a to z kolei gwarantuje faktyczną i nieredukowalną nieprzewidywalność zdarzeń w generatorze strumieni bitów losowych.
Geneza projektu jest przykładem wynalazczości i szczęśliwego trafu, która może być przypisywana wysiłkom dotyczącym zrozumienia przypadkowych wydarzeń wpływających na zachowanie najnowocześniejszych detektorów światła o czułości pojedynczego fotonu. Zasada działania, chroniona przez zgłoszenie patentowe, została sklasyfikowana zgodnie z protokołami opracowanymi przez Amerykański Instytut Standardów i Technologii (U.S. National Institute of Standards and Technology) przy wykorzystaniu wysokiej jakości sprzętu laboratoryjnego.
Dzięki dofinansowaniu z projektu ATTRACT nastąpi wyjście poza „bezpieczną strefę” dobrze wyposażonych laboratoriów badawczych w celu zaprojektowania, zbudowania i zakwalifikowania urządzenia zdolnego do wytworzenia milionów losowych bitów na sekundę dla celów związanych z protokołami bezpieczeństwa.
Źródło: AGH