Naukowcy Uniwersytetu Łódzkiego przystąpili do międzynarodowego projektu FEAST, w którym będą analizować zachowania żywieniowe różnych grup społecznych. Celem jest wskazanie nowych kierunki\ów polityki żywnościowej i zdrowotnej w obliczu zmian klimatycznych i postępu technologicznego.
Zmiany klimatyczne, rozwój cywilizacyjny oraz postęp technologiczny doprowadziły do potrzeby gruntownej zmiany systemów żywnościowych na świecie. Globalny system żywnościowy odpowiada obecnie za emisję 26% gazów cieplarnianych, za 70% zużycia wody pitnej oraz za 60% utraty bioróżnorodności. Niewłaściwe wzorce konsumpcyjne Europejczyków są główną przyczyną masowego występowania cywilizacyjnych chorób przewlekłych (NCDs). Leczenie chorób cywilizacyjnych i wynikające z nich zjawisko przedwczesnej umieralności prowadzi do strat dla europejskiej ekonomii szacowanych na 115 miliardów euro rocznie.
W odpowiedzi na te wyzwania międzynarodowe konsorcjum FEAST („Food systems that support transitions to healthy and sustainable diets” – „Systemy żywnościowe wspierające wybór zrównoważonego stylu życia i odżywiania”) przeanalizuje zachowania żywieniowe różnych grup społecznych po to, aby w obliczu zmian klimatycznych i postępu technologicznego, wskazać i zaprojektować nowe kierunki polityki żywnościowej i zdrowotnej. Naukowcy zamierzają wdrożyć systemową promocję zdrowego i zrównoważonego stylu życia i żywienia, wpisując się w koncepcję zrównoważonego rozwoju i gospodarki niskoemisyjnej.
Partnerzy reprezentujący różne dziedziny i dyscypliny naukowe, pracujący w różnego typu instytucjach (publicznych, prywatnych i społecznych) postanowili podejść w sposób kompleksowy do wyzwania, jakim jest analiza zachowań żywieniowych wrażliwych grup społecznych (vulnerable social groups), z uwzględnieniem uwarunkowań geograficznych, społeczno-ekonomicznych, behawioralnych, płciowych i kulturowych. Poprzez „wrażliwe grupy społeczne” projekt rozumie przede wszystkim grupy nieuprzywilejowanie, tj. o nierównym, relatywnie gorszym dostępie do zasobów i/lub o relatywnie niższym statusie społeczno-ekonomicznym. Konsorcjum, zawiązane na 5 lat, zrzesza aż 35 partnerów z 15 krajów członkowskich Unii Europejskiej. Jednym z uczestników projektu jest Uniwersytet Łódzki.
Polski zespół skupi się na seniorach – ich wzorcach żywieniowych i specjalnym zapotrzebowaniu dietetycznym. Celem projektu, poza wymiarem badawczym, edukacyjnym i szkoleniowym, jest wypracowanie rekomendacji w dziedzinie polityki żywnościowej, szczególnie w odniesieniu do instytucji opiekuńczych dla osób starszych w Polsce. Do współpracy z naukowcami przystąpił Dzienny Dom Senior-Wigor w Tuszynie, który będzie funkcjonował jako „środowisko testowe” (Living Lab) do dalszej działalności badawczej, warsztatowej i wdrożeniowej.
Za koordynację projektu FEAST w Uniwersytecie Łódzkim odpowiada Ośrodek Naukowo-Badawczy Problematyki Kobiet na Wydziale Filologicznym.
Międzywydziałowy i interdyscyplinarny charakter zespołu pozwala nam realizować szeroki zakres powierzonych nam zadań. Z ramienia ONBPK w projekcie pełnię funkcję doradczą w sprawach związanych z równością płci oraz sprawiedliwością społeczną opracowywanych interwencji i rozwiązań. Dbam o uwzględnienie perspektywy płci zarówno w samym procesie badawczym, jak i w formułowanych zaleceniach i rekomendacjach. Dr Kaja Zapędowska-Kling odpowiada za bezpośredni kontakt z seniorami, prowadzenie warsztatów i szkoleń, diagnozę systemowych barier wpływających na jakość diety osób starszych oraz testowanie innowacyjnych rozwiązań w skali lokalnej. Dr Artur Modliński i mgr Emilian Gwiaździński mają bogate doświadczenie w obszarze nowych technologii. W projekcie przyjrzą się systemowi żywnościowemu jako obszarowi potencjalnych innowacji, wesprą nas również w zadaniach związanych z dyseminacją rezultatów projektu – mówi dr Aleksandra Różalska, kierowniczka projektu w UŁ.
FEAST, którego budżet wynosi 13 mln euro, finansowany jest z unijnego programu ramowego Horyzont Europa. Naukowcy z UŁ dysponują środkami w wysokości 108 tys. euro. Liderem konsorcjum jest Uniwersytet w Heidelbergu. Projekt potrwa do 1 lipca 2027 roku.
źródło: UŁ