Depresję okołoporodową u uchodźczyń z Ukrainy badają psycholożki z Uniwersytetu Gdańskiego w ramach wspólnego polsko-ukraińsko-hiszpańskiego projektu Przystanek MAMA.
Doświadczenie silnego i długotrwałego stresu w okresie prenatalnym może mieć szkodliwy wpływ zarówno na rozwój płodu, jak i na ogólną sytuację położniczą kobiety. To z kolei może skutkować przedwczesnym porodem, niską masą urodzeniową dziecka, a nawet, w najtrudniejszych przypadkach, zagrożeniem zdrowia i życia mamy. Zagadnieniem tym zajęły się badaczki z Polski, Ukrainy i Hiszpanii w ramach Przystanku MAMA. Projekt jest już dostępny nie tylko dla polskich kobiet zmagających się z depresją poporodową, ale też dla uchodźczyń, dla których ucieczka przed nią jest na tyle stresująca, że wzrasta ryzyko popadnięcia w depresję.
Negatywne skutki ekspozycji na konflikt zbrojny zdają się potwierdzać liczne badania. W ich analizach zaobserwowano istotny związek między doświadczeniem przez matkę wojny, a niższą masą urodzeniową dziecka. Część badań wskazuje również na istnienie powiązań między ekspozycją na konflikt zbrojny matki, a zwiększoną liczbą martwych porodów lub przedwczesnych narodzin – przekonuje dr Magdalena Chrzan-Dętkoś, koordynatorka merytoryczna projektu Przystanek MAMA w regionie północnym, pracownik Zakładu Psychologii i Psychopatologii Rozwoju Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Jako przykład podaje badania w Bośni i Hercegowinie, gdzie śmiertelność okołoporodowa była znacząco wyższa w okresie wojny. Zaobserwowano również wzrost odsetka porodów przedwczesnych. Psycholożka zaznacza, że stres, izolacja społeczna, różne przyjęcie w kraju goszczącym młode matki, bariera językowa w szpitalu mogą zwiększać ryzyko zachorowania na depresję. Projekt MAMA obejmuje badania ankietowe, wktórych można wziąć udział z każdego miejsca na świecie. Wystarczy kliknąć w link: Mama – Otro sitio más de Blogs UNED. Strona dostępna jest w języku ukraińskim.
Do tej pory udało nam się przebadać około 100 uchodźczyń z Ukrainy, nie tylko pod kątem depresji poporodowej, ale też innych objawów związanych z doświadczeniami wojennymi (trauma, stałe napięcie emocjonalne, stres, przemoc fizyczna, seksualna itp.). Te doświadczenia dają bardzo złożony obraz kliniczny, co przekłada się, niestety, na nasilenie objawów okołodepresyjnych po porodzie – zwraca uwagę dr Magdalena Chrzan-Dętkoś. – Częścią naszych działań jest też edukowanie położnych, które mają bezpośrednią styczność z pacjentkami, w obszarze opieki zorientowanej na traumę.
W projekcie uczestniczą także badaczki z Ukrainy i Hiszpanii.
Nasze badanie ma na celu diagnozę stanu psychicznego kobiet w ciąży z Ukrainy oraz młodych matek. Celem jest zrozumienie, w jaki sposób wojna może wpłynąć na stan poporodowy oraz zmniejszenie poziomu lęku u badanych. Jest to bardzo ważne, ponieważ kobiety z Ukrainy wymagają wsparcia medycznego i psychicznego w tej trudnej sytuacji. Badanie ma również na celu zrozumienie, jak różne kraje mogą pomóc tym osobom poradzić sobie z doświadczeniem wojny – tłumaczy dr Alyona Vavilova z z Narodowego Uniwersytetu im. Tarasa Szewczenki w Kijowie.
Wyniki posłużą m.in. do stworzenia najbardziej odpowiednich dla tej grupy form wsparcia, nie tylko w postaci klasycznej terapii psychologicznej, ale również działań psychoedukacyjnych oraz opracowania wytycznych dla personelu medycznego.
Elżbieta Michalak-Witkowska, źródło: UG