Błędy genetyczne powstające w procesie dojrzewania komórek jajowych mają miejsce nie tylko, jak to się powszechnie uważa, u kobiet starszych, ale także u młodszych – wynika z badań międzynarodowego zespołu z udziałem Polki, dr hab. Joanny Liss z Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego.
Dr hab. Joanna Liss jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym w Katedrze Biologii i Genetyki Medycznej Wydziału Biologii UG oraz laboratorium wspomaganego rozrodu Kliniki Leczenia Niepłodności Invicta w Gdańsku, którym zarządza. Między innymi w tych jednostkach realizowano badania, których wyniki ukazały się właśnie na łamach czasopisma Science. Publikacja współautorstwa dr hab. Joanny Liss dotyczy wpływu nieprawidłowości genetycznych w komórkach jajowych na płodność kobiet w różnym wieku.
Publikacja Chromosome errors in human eggs shape natural fertility over reproductive life span to podsumowanie kilkuletniej międzynarodowej współpracy prowadzonej pod kierunkiem prof. Evy Hoffmann z Uniwersytetu w Kopenhadze nad zmianami genetycznymi ludzkich komórek jajowych. Po raz pierwszy zaprezentowano zjawisko segregacji chromosomowej i jej wpływu na status genetyczny ludzkich komórek jajowych na przestrzeni wieku kobiety, począwszy od dziewiątego do czterdziestego trzeciego roku życia. Płodność kobiet zmienia się wraz z wiekiem, natomiast błędy genetyczne w procesie dojrzewania komórek jajowych pojawiają się również u kobiet młodych, chociaż mechanizm tego zjawiska jest nieco odmienny u kobiet dojrzałych i młodych. Proces ten może działać jak „zegar molekularny”, który ogranicza zdolność reprodukcyjną w miarę starzenia się kobiet, predysponując konkretne chromosomy do błędów, bez powodowania błędnej segregacji całego genomu. Badania te wskazują zatem, iż błędy genetyczne powstające w procesie dojrzewania komórek jajowych mają miejsce nie tylko, jak to się powszechnie uważa, u kobiet starszych, ale także u kobiet młodszych.
Całą publikacja jest dostępna na stronie https://doi.org/10.1126/science.aav7321. To już druga publikacja pracowników Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego w tym prestiżowym czasopiśmie naukowym.
Beata Czechowska-Derkacz, źródło: UG