Dr Tomasz Skirecki z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego został kolejnym laureatem międzynarodowego konkursu CEUS-UNISONO na dwu- lub trójstronne projekty badawcze dla zespołów z Austrii, Czech, Słowenii i Polski. Na badania związane z leczeniem długoterminowych następstw sepsy otrzyma ponad 1,1 mln zł.
Projekt został rekomendowany do finansowania w wyniku oceny merytorycznej w austriackiej agencji FWF (Fonds zur Förderung der wissenschaftlichen Forschung). Jego celem jest zbadanie krótko- i długoterminowych efektów leczenia sepsy mezenchymalnymi komórkami stromalnymi z tkanki tłuszczowej. Dr Tomasz Skirecki będzie współpracował z zespołem kierowanym przez Susanne Drechsle z Ludwig Boltzmann Institute for Experimental and Clinical Traumatology AUVA Trauma Research Center.
Jak wskazują światowe dane, na sepsę umiera co roku nawet 11 milionów ludzi. Śmiertelność we wstrząsie septycznym sięga 50%, ale nawet jego przeżycie nie oznacza powrotu do zdrowia aż dla 60% chorych. Dotyczy to zwłaszcza populacji ludzi starszych, u których dochodzi do osłabienia mięśni, zaburzeń poznawczych oraz lękowych i emocjonalnych. Pojawiają się też zaburzenia odporności powodujące wzrost ryzyka ciężkich infekcji i zgonu z ich powodu. Obecnie leczenie sepsy odbywa się jedynie za pomocą antybiotyków, płynów i terapii wspomagających. Jednym z obiecujących kierunków w terapii sepsy jest wykorzystanie mezenchymalnych komórek stromalnych.
Są to komórki występujące we wszystkich tkankach, które można łatwo wyizolować i namnożyć. Dowiedziono, że komórki te wykazują liczne efekty modulujące układ odpornościowy, działają przeciwzapalnie, ale jednocześnie wspomagają walkę z bakteriami. Dotychczas przeprowadzone badania na zwierzętach wykazały korzystny wpływ tych komórek na przebieg sepsy i na tej podstawie przeprowadzono wstępne badania kliniczne pierwszej fazy, w których wykazano bezpieczeństwo stosowania tych komórek, ale też niewielkie efekty biologiczne – tłumaczy dr Tomasz Skirecki z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.
Realizowany przez niego projekt ma odpowiedzieć na pytanie, czy terapia mezenchymalnymi komórkami stromalnymi poprawia stan zdrowia i przeżycie długoterminowe w sepsie wywołanej przez zapalenie otrzewnej w modelach mysich. Zbadana zostanie też jakość życia zwierząt po zastosowanej terapii (siła mięśni, aktywność fizyczna, zdolności poznawcze, zaburzenia lękowe). Do zrealizowania tego celu wykorzystane zostanie
zaawansowane monitorowanie metodą biotelemetrii oraz odpowiednie skale i testy fizjologiczne i behawioralne. W drugim naukowcy sprawdzą, jakie zmiany na poziomie molekularnym (zmian transkryptomu, białek i metabolomu) wywołuje terapia komórkami mezenchymalnymi. Przeprowadzą też próbę korelacji tych zmian z efektami klinicznymi. Dodatkowo, wykonując analizę retrospektywą, postarają się zidentyfikować czynniki, które
mogą wpływać na powodzenie terapii.
Spodziewamy się, że zaplanowane przez nas badania pomogą w opracowaniu skutecznej terapii zmniejszającej śmiertelność w przebiegu sepsy oraz poprawiającej jakość życia po przechorowaniu sepsy. Uzyskane przez nas wyniki pogłębią wiedzę o patofizjologii odległych następstw sepsy oraz pomogą w projektowaniu badań klinicznych z wykorzystaniem terapii komórkowych – zapowiada badacz.
Konkurs CEUS-UNISONO jest realizowany we współpracy między Narodowym centrum Nauki a agencjami finansującymi badania naukowe z Austrii (Austrian Science Fund, FWF), Czech (Czech Science Foundation, GAČR) oraz Słowenii (Slovenian Research Agency, ARRS). Można w nim sfinansować wynagrodzenie dla zespołu badawczego, stypendia dla studentów lub doktorantów, zakup lub wytworzenie aparatury naukowo-badawczej oraz pokryć inne koszty związane z wydatkami niezbędnymi do realizacji projektu badawczego. Adresatami były polskie zespoły badawcze, które wspólnie z jednym (w przypadku współpracy dwustronnej) lub z dwoma (w przypadku współpracy trójstronnej) wybranymi partnerskimi zespołami badawczymi wystąpiły z wnioskiem o finansowanie projektu z zakresu badań podstawowych. Projekty mogą obejmować badania naukowe we wszystkich dyscyplinach nauk. Budżet całego konkursu wynosi 20 mln zł, a dotychczasowym 13 laureatom przyznano już w sumie ponad 13,5 mln zł.
MK, źródło: NCN