Aktualności
Badania
27 Marca
Źródło: IRZiBŻ PAN
Opublikowano: 2024-03-27

Częściowo odtłuszczone nasiona maku lepsze niż te zwykłe

Częściowo odtłuszczone nasiona maku, będące produktem ubocznym tłoczenia oleju makowego na zimno, są źródłem prozdrowotnych składników diety. Ich spożywanie może wspomagać leczenie otyłości oraz jej powikłań – wskazują badania naukowców z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.

Nasiona maku to popularny składnik w polskiej kuchni. Dodaje się je m.in. do pieczywa, ciast oraz potraw świątecznych. Są bogate w składniki odżywcze – prawie w połowie składają się z kwasów tłuszczowych obecnych we frakcji olejowej (w tym z wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, które stanowią ważny składnik naszej diety). Zawierają w sobie też błonnik pokarmowy, białko oraz różne związki o działaniu przeciwutleniającym.

Olej makowy zazwyczaj jest tłoczony na zimno. Proces ten polega na mechanicznym oddzieleniu oleju od nasion w niskiej temperaturze, dzięki której jest m.in. możliwa dodatkowa ochrona cennych – z żywieniowego punktu widzenia – składników. Olej makowy zawiera dużo kwasu linolowego (kwas omega-6), który jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, chociaż jego spożycie jest zazwyczaj nadmierne w stosunku do innych niezbędnych kwasów tłuszczowych obecnych w naszej diecie (czyli kwasów omega-3). Produktem ubocznym tłoczonego na zimno oleju są częściowo odtłuszczone nasiona maku nazywane również makuchami. Naukowcy z Instytutu Rozwoju Zwierząt i Badań Żywności w Olsztynie postanowili sprawdzić, w jakim stopniu ten produkt uboczny procesu tłoczenia oleju makowego może być nadal przydatny do spożycia i stanowić wartościowy składnik diety w kontekście chorób dietozależnych.

Okazuje się, że zredukowanie tej dominującej frakcji olejowej zwiększa udział błonnika pokarmowego, białka i niektórych związków biologicznie aktywnych. Tak więc nasiona te pozostają produktem nadal wartościowym z żywieniowego punktu widzenia – przekonuje dr hab. Adam Jurgoński i dodaje, że taka forma nasion maku jest mniej kaloryczna i może być nawet bogatsza w niektóre prozdrowotne związki niż zwykłe nasiona.

Naukowiec zbadał wpływ suplementacji diety częściowo odtłuszczonymi nasionami maku na rozwój otyłości. Badania przeprowadził na zwierzęcym modelu laboratoryjnym charakteryzującym się podwyższoną masą ciała. Nadwaga i otyłość powodują zaburzenia w metabolizmie m.in. lipidów i glukozy, a to z kolei może prowadzić do chorób dietozależnych, takich jak niektóre choroby układu krążenia, stłuszczeniowa choroba wątroby czy cukrzyca typu 2.

Wykazaliśmy, że relatywnie niewielka suplementacja diety odtłuszczonymi nasionami maku – około 5,5 łyżki dziennie – poprawia metabolizm lipidów w organizmie zmniejszając zawartość trójglicerydów we krwi i w wątrobie, a także zapobiegając zwiększonemu odkładaniu się tłuszczu trzewnego. Wstępnie zidentyfikowaliśmy również molekularny mechanizm leżący u podstaw tych korzystnych zmian – podaje Adam Jurgoński.

Podwyższony poziom trójglicerydów oraz nadmiar tłuszczu trzewnego są związane ze zwiększonym ryzykiem występowania wspomnianych wcześniej chorób dietozależnych. W ocenie badacza, nowa wiedza może się przydać zarówno dietetykom, jak i producentom żywności i suplementów diety, ponieważ wskazuje na nowe możliwości wykorzystania omawianego produktu ubocznego np. w postaci prozdrowotnego „wkładu” do ciasta makowego (nasiona są już „zmiażdżone” i nie wymagają dodatkowego mielenia jak te zwykłe).

Nasiona maku w postaci częściowo odtłuszczonej mogą być zatem ciekawym składnikiem naszej diety, który okazuje się być korzystny dla funkcjonowania organizmu dotkniętego zaburzeniami metabolicznymi związanymi z otyłością – podsumowuje Jurgoński.

Wyniki jego badań ukazały się w prestiżowym czasopiśmie Scientific Reports.

MK, źródło: IRZiBŻ PAN

Dyskusja (0 komentarzy)