Wpływ diety ketogenicznej na metabolizm, stan zapalny, wybrane parametry odżywienia oraz stres oksydacyjny u kobiet z nadwagą i otyłością bada dr Natalia Drabińska z Instytutu Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN w Olsztynie.
Dieta ketogeniczna to dieta o dużej zawartości tłuszczu i niskiej zawartości węglowodanów, polegająca na wprowadzeniu organizmu w stan ketozy. Stała się w ostatnim czasie bardzo popularna, bo pozwala pozbyć się niechcianych kilogramów w krótkim czasie. Nie oznacza to jednak, że została dobrze poznana naukowo. Wciąż wiele informacji publikowanych w internecie o wpływie tej diety na ludzki organizm nie ma potwierdzenia w badaniach naukowych.
Dostępna literatura naukowa wskazuje wprawdzie, że stosowanie diety ketogenicznej może być korzystne w redukcji masy ciała, brakuje jednak kompleksowych badań gwarantujących bezpieczeństwo jej stosowania – zauważa dr Natalia Drabińska z Zakładu Chemii i Biodynamiki Żywności IRZiBŻ PAN w Olsztynie, która sprawdza, jak dieta ketogeniczna wpływa kobiety z nadwagą i otyłością.
Pierwszą z badanych przez nią zależności jest wpływ tej diety na metabolizm, czyli ogół procesów biochemicznych zachodzących w organizmie, przetwarzających energię składników odżywczych z jedzenia. Kolejnym krokiem będzie analiza oddziaływania diety ketogenicznej na stan zapalny – czy i jak może ona np. go zmniejszać. Z kolei we wpływie diety na wybrane parametry odżywiania, zbada poziom witamin rozpuszczalnych w tłuszczu, czyli witamin A, D, E i K, określi profil aminokwasów oraz profil kwasów tłuszczowych. To nie wszystko. Badaczkę z Olsztyna interesuje także zależność między dietą ketogeniczną a stresem oksydacyjnym, którą sprawdzi podstawie poziomu aktywności przeciwutleniającej – tego, co z diety ją podwyższa i jak organizm na to reaguje; poziomu enzymów zaangażowanych w neutralizację wolnych rodników oraz poziomu produktów peroksydacji lipidów i kwasów nukleinowych.
Moje wcześniejsze badania na zwierzętach pokazały, że dieta ketogeniczna, nawet w dość ekstremalnej formie, nie wywoływała stresu oksydacyjnego, a wręcz go obniżyła – relacjonuje dr Drabińska.– Wykonaliśmy już większość badań i rozpoczęliśmy analizę ich wyników. Dzięki nim odpowiemy na pytania zadawane przez wiele osób borykających się z otyłością i nadwagą, zastanawiających się, czy dieta ketogeniczna jest bezpiecznym i skutecznym sposobem walki z nadmiernymi kilogramami – dodaje.
Grupę badawczą stanowiło 80 kobiet (ukończyły 72) – zdrowe, z lekką nadwagą (o BMI 25,5–35), średnio w wieku 35–40 lat. Przez 8 tygodni otrzymywały codziennie zbilansowane posiłki, dostarczane przez catering dietetyczny, oraz regularnie stawiały się na badaniach. W sumie pozbyły się… 380 kg!
Co warto wiedzieć?
Dieta ketogeniczna polega na tak odpowiednim zbilansowaniu posiłków, by główna część kalorii pochodziła z tłuszczów, a spożywanie węglowodanów było maksymalnie ograniczone. Co ciekawe, oryginalnie dieta ketogeniczna była stosowana do leczenia chorych na padaczkę lekooporną. Po 4–6 tygodniach adaptacji do takiej diety zachodzi stan ketozy, czyli „przestawienie się” organizmu tak, by energię czerpał z ciał ketonowych (nagromadzonego w tkankach tłuszczu), a nie – jak dotąd – z cukrów (glukozy).
Zanim to jednak nastąpi, trzeba się uzbroić w cierpliwość i samozaparcie, ponieważ w pierwszych tygodniach dieta ketogeniczna można powodować gorsze samopoczucie. Kiedy bowiem w naszym organizmie kończy się glukoza, a organizm jeszcze nie potrafi wykorzystywać ciał ketonowych, opadamy z sił i możemy mieć objawy grypopodobne. Szczególnie wtedy trzeba pamiętać, by pić dużo wody i pilnować odpowiedniego poziomu elektrolitów. Na początek polecam też suplementację olejem MCT – to olej zawierający kwasy średniej długości łańcucha, które trafiają bezpośrednio do wątroby (bez przejścia przez trzustkę) i tam są przekształcane w ciała ketonowe – radzi badaczka.
Przypomina, że w stosowaniu każdej diety należy postępować rozważnie i świadomie, a w niektórych sytuacjach konieczne jest zasięgnięcie opinii lekarza. Dieta wysokotłuszczowa nie powinna być bowiem stosowana np. przez osoby mające problemy z nerkami czy wątrobą.
Musimy pamiętać, że to dieta oparta głównie na tłuszczu, który metabolizowany jest przez wątrobę. Dlatego jej obciążenie dietą wysokotłuszczową u osób chorych może być niebezpieczne dla zdrowia. Warto więc przed rozpoczęciem diety zrobić panel wątrobowy (ALT, AST, GGTP) oraz sprawdzić parametry nerek, takie jak kwas moczowy, którego poziom podwyższa się szczególnie na początku stosowania diety ketogenicznej – wskazuje dr Drabińska.
I dodaje, że to dieta eliminacyjna, dlatego istotna jest dbałość o jej zróżnicowanie i zbilansowanie. Opierając się na obecnej wiedzy naukowej, badaczka informuje, że nie ma przeciwwskazań do długotrwałego stosowania diety ketogenicznej.
MK, źródło: IRZiBŻ PAN