Dwutygodniową wyprawę naukowo-badawczą od źródeł Wisły do jej ujścia organizuje Śląskie Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach we współpracy z Fundacją Why Not. To pierwsza tego typu ekspedycja w historii.
Celem wyprawy jest kompleksowa analiza zmienności parametrów jakościowych powietrza oraz wody w Wiśle na niemalże 1000 km jej przebiegu. Pomysłodawcom przyświeca także idea promocji zdrowia, a także wspieranie i upowszechnianie kultury fizycznej. Efektem wyprawy będzie raport prezentujący stan jakościowy wód Wisły i powietrza od źródeł aż do Gdańska.
Woda stanowi źródło życia dla wszystkich żywych organizmów. Tymczasem wzrost populacji wraz z przyspieszającą urbanizacją i gwałtownymi zmianami klimatycznymi przyczyniają się do zanieczyszczenia rzek, jezior i podziemnych źródeł, a nawet do całkowitego deficytu tej kluczowej dla życia cieczy – tłumaczą organizatorzy.
Ze strony Uniwersytetu Śląskiego udział w wyprawie weźmie zespół badawczy dr. hab. Andrzeja Woźnicy, prof. UŚ – dyrektora Śląskiego Centrum Wody Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. W jego skład wchodzą naukowcy z różnych dziedzin: hydrolodzy, chemicy i biolodzy. Podczas spływu, który potrwa od 18 do 31 lipca, zostaną wykorzystane kajaki Fundacji Why Not oraz łodzie badawcze i sprzęt pomiarowy UŚ, w tym unikatowa łódź UŚKA II i balon badawczy ULKA. Zakupiona w ub.r. UŚKA II jest wyposażona m.in. w specjalne wysięgniki pozwalające na wyprowadzanie poza obszar łodzi różnych urządzeń pomiarowych, takich jak przepływomierz akustyczny Dopplera. Naukowcy mają do dyspozycji również sonary służące do wykonywania pomiarów batymetrycznych, na podstawie których można odwzorować kształt dna badanego zbiornika. Ponadto mogą korzystać ze specjalnego dźwigu do pobierania prób wody czy osadów. Nie bez znaczenia jest także możliwość zadaszenia łodzi, co znacznie poprawi komfort prowadzenia badań przez naukowców spędzających niejednokrotnie wiele godzin na wodzie w celu zebrania materiału do analiz.
Pomiary najważniejszych parametrów jakości wody i powietrza dokonywane będą co kilka kilometrów. W kluczowych miejscach biegu Wisły pobrane zostaną dodatkowo próbki do badań laboratoryjnych. Część wyników będzie udostępnionych w trybie online na specjalnie utworzonej mapie wydarzenia. Uzyskane rezultaty posłużą między innymi do zdefiniowania potrzeb i wyzwań dotyczących czystej Wisły. Wydarzenie ma również pozanaukowe cele.
To między innymi promocja województwa śląskiego, promocja zdrowia i upowszechnianie kultury fizycznej, szczególnie powiązane z Wisłą. Poprzez udział w wydarzeniu paraolimpijczyków chcemy zwrócić uwagę na propagowanie pomocy dla niepełnosprawnych. Mamy nadzieję, że ukaże to ideę dbania o Wisłę bez barier i dostępność tego zasobu dla wszystkich – podkreślają organizatorzy.
MK, źródło: UŚ, www.fundacjawhynot.org