Ponad pół miliona archiwaliów – poloników pozyskanych przez historyków związanych z Uniwersytetem w Białymstoku w archiwach w Mińsku i we Lwowie – przekazano do Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie oraz Państwowego Archiwum w Białymstoku.
Historycy badają i opracowują cyfrowo cenne dla historii Rzeczypospolitej dokumenty w ramach wieloletniego projektu, realizowanego dzięki dofinansowaniu Ministra Edukacji i Nauki. Prace prowadzone są w ramach powołanego 15 lat temu stowarzyszenia Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy. Jak mówią jego członkowie, historycy związani z Uniwersytetem w Białymstoku, w wyniku II wojny światowej zniszczonych zostało ok. 60–70% archiwaliów znajdujących na terenie Warszawy. Tym ważniejsza jest możliwość odczytywania i analizowania historii Rzeczypospolitej w oparciu o ocalałe dokumenty, które znalazły się poza granicami kraju (m.in. na Białorusi, Ukrainie, Litwie, Łotwie czy w Szwecji). W wielu krajach przechowywane są polskie dokumenty i należy przeprowadzić intensywne działania by je digitalizować i udostępniać. A takich działań w Polsce podejmowanych przez instytucje niezależne jest bardzo mało. Instytut Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy prowadzi od grudnia 2010 r. największe w Polsce repozytorium cyfrowe poloników, w którym znajduje się baza udostępnianych sukcesywnie, za pozwoleniem archiwów zagranicznych, kopii polskich dokumentów.
Materiały przekazane we wtorek, 28 września, obejmują ponad 435 tys. skanów pozyskanych archiwaliów – poloników z Państwowego Archiwum we Lwowie z zespołu księgi miejskie przemyskie (dokumenty trafią do Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie) oraz ponad 77 tys. stron ksiąg ziemskich podlaskich z Archiwum Państwowego w Mińsku (część z nich pozostanie w pracowni naukowej Archiwum Państwowego w Białymstoku).
W uroczystym przekazaniu archiwaliów udział wzięli: dr Paweł Pietrzyk – naczelny dyrektor Archiwów Państwowych, dr Wojciech Walczak – prezes Instytutu Badań nad Dziedzictwem Kulturowym Europy, prodziekan Wydziału Historii i Stosunków Międzynarodowych UwB, dr Marek Kietliński – dyrektor Państwowego Archiwum w Białymstoku oraz dr Karol Łopatecki (WHiSM UwB).
Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych włączy się też w organizację XXI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich, jaki odbędzie się na Uniwersytecie w Białymstoku we wrześniu 2024 roku. Będzie odpowiedzialna merytorycznie za zorganizowanie panelu dotyczącego archiwistyki i wyzwań stojących przed archiwami w Polsce, w tym tych dotyczących poszerzenia współpracy międzynarodowej z archiwami, które mają w swoich zbiorach archiwalia – polonika.
źródło: UwB