Badania nad wykrywaniem i interpretacją eufemizmów w językach ukraińskim, polskim i rosyjskim poprowadzą naukowcy z Instytutu Podstaw Informatyki PAN. Uzyskali na ten cel finansowanie w ramach programu IMPRESS-U realizowanego wspólnie przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej i amerykańską National Science Foundation.
IMPRESS-U: DARE to wspólny projekt Instytutu Podstaw Informatyki PAN, Montclair State University i Ivan Franko National University of Lviv. Jego celem jest rozszerzenie badań nad wykrywaniem i interpretacją eufemizmów w językach ukraińskim, polskim i rosyjskim. Polsko-amerykańsko-ukraiński zespół skoncentruje się na opracowaniu zaawansowanych algorytmów rozpoznawania eufemizmów i badaniu możliwości interpretacji w tym kontekście modeli językowych opartych na sieciach neuronowych. Projekt opiera się na istniejących zbiorach danych w językach: angielskim, joruba, hiszpańskim i chińskim-mandaryńskim oraz łączy metody motywowane lingwistycznie z podejściem opartym na sieciach neuronowych (transformatorach), aby rozwiązać zniuansowany problem wykrywania eufemizmów w danych wielojęzycznych.
Projekt wniesie znaczący wkład w dziedzinę przetwarzania języka naturalnego (NLP) przez zwiększenie zdolności systemów sztucznej inteligencji do przetwarzania języka eufemistycznego. Zamierzamy odkryć, w jaki sposób modele neuronowe rozumieją i reprezentują eufemizmy, koncentrując się na mechanizmach atencji i własnościach lingwistycznych różnych języków. Włączając dane o eufemizmach ukraińskich, polskich i rosyjskich, nasz projekt pozwoli na głębsze zrozumienie niuansów językowych, oferując cenny wgląd w dynamikę kulturową i ewolucję językową eufemizmów – wyjaśnia dr Witold Kieraś z Zespołu Inżynierii Lingwistycznej IPI PAN, koordynator przedsięwzięcia.
IMPRESS-U: DARE ma za zadanie wspierać międzykulturowe porozumienie i współpracę, przyczyniając się do rozwoju algorytmów NLP wrażliwych kulturowo. Planowane działania obejmują gromadzenie i opisywanie danych w języku ukraińskim, polskim i rosyjskim, tworzenie kompleksowych wielojęzycznych korpusów eufemizmów oraz angażowanie studentów i badaczy w praktyczne doświadczenia w zakresie analizy językowej i modelowania komputerowego.
Projekt przyczyni się też do rozwoju sztucznej inteligencji w rozumieniu ludzkiego tekstu i komunikacji. Badania połączą językoznawstwo, informatykę i analizę kulturową, oferując nowe zbiory danych i ustalenia interesujące dla wielu dziedzin akademickich. Wkład ten zwiększy zrozumienie języka i jego implikacji kulturowych, zapewniając głębszy wgląd w komunikację międzyludzką – zapewnia dr Kieraś.
Program IMPRESS-U to inicjatywa U.S.NSF, jednej z największych agencji finansujących badania i edukację na świecie. Środki przeznaczone są na wsparcie projektów naukowych i technicznych, integrujących ukraińskich naukowców z międzynarodową społecznością badawczą. Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, jeden z partnerów programu, w ramach swojego zaangażowania finansuje granty uzupełniające, tzw. International Supplements, które zakładają rozbudowanie istniejących przedsięwzięć badawczych finansowanych przez U.S.NSF o nowe komponenty i partnerstwa z badaczami z Ukrainy i Polski. Więcej na stronie internetowej programu.
MK, źródło: IPI PAN