Narodowe Centrum Promieniowania Synchrotronowego SOLARIS w Krakowie, wspólnie z partnerami z Hiszpanii i Niemiec, zrealizuje międzynarodowy projekt „Sylinda”. Potrwa trzy lata i będzie finansowany z grantu w konkursie Twinning w ramach Horyzont 2020.
Jednym z głównych zadań w projekcie będzie wsparcie budowy linii badawczej powstającej w SOLARIS we współpracy z Hochschule Niederrhein. Będzie ona wykorzystywana do prowadzenia pomiarów metodą spektroskopii absorpcyjnej promieniowania rentgenowskiego (X-ray absorption spectroscopy). Dzięki projektowi „Sylinda” stanie się unikalną infrastrukturą badawczą, umożliwiającą między innymi badania materiałów zawierających pierwiastki o niskiej liczbie atomowej (od sodu do chloru). Pierwiastki te odgrywają ważne role w przebiegu procesów biologicznych (fosfor, siarka). Inne są wykorzystywane przez przemysł, jak na przykład krzem do produkcji farb i klejów oraz jako składnik wyrobów gumowych czy farmaceutyków. Obecnie badanie tych pierwiastków, w szczególności krzemu i fosforu, nie jest możliwe w żadnym ośrodku synchrotronowym w Europie.
Wśród innych celów projektu znalazło się stworzenie planu działań, który pozwoli SOLARIS nawiązać efektywną współpracę z partnerami przemysłowymi w zakresie badań aplikacyjnych. Wwiąże się to z koniecznością zwiększenia rozpoznawalności krakowskiego ośrodka wśród małych i średnich przedsiębiorstw zainteresowanych działalnością research & development. Ponadto opracowany zostanie i wdrożony w życie program szkolenia młodych naukowców w zakresie zarządzania działalnością badawczą. W programie tym główny nacisk zostanie położony na wyjaśnienie potrzeb badawczych przemysłu oraz pokazanie, w jaki sposób mogą być zaspokojone.
Aby zrealizować postawione cele, w SOLARIS utworzone zostanie biuro współpracy z przemysłem. Hiszpański synchrotron ALBA zorganizuje dla młodych naukowców szkołę letnią. Odbędą się również wizyty studyjne, dzięki którym kadra naukowa krakowskiego synchrotronu poszerzy swoją wiedzę w zakresie pozyskiwania środków na działalność badawczą, transferu technologii, współpracy z sektorem małych i średnich przedsiębiorstw, prawa własności intelektualnej oraz kontaktów z przemysłem. Zorganizowane zostaną również warsztaty dla przedstawicieli małych i średnich przedsiębiorstw oraz międzynarodowe sympozjum dla europejskiego środowiska synchrotronowego. W tym samym czasie realizowane będą działania o charakterze technicznym i naukowym. Linia badawcza budowana wspólnie z Hochschule Niederrhein zostanie wyposażona w spektrometr fluorescencyjny, który w ogromnym stopniu zwiększy jej możliwości badawcze.
Projekt „Sylinda” ruszy latem tego roku i potrwa do 2023 roku. Zrealizuje go konsorcjum w składzie: NCPS SOLARIS (lider), hiszpański synchrotron ALBA oraz dwie uczelnie z Niemiec: Hochschule Niederrhein w Krefeld i Uniwersytet w Bonn. Prace będą finansowane z grantu w konkursie Twinning w ramach Horyzont 2020 – największego w historii Unii Europejskiej programu finansowania badań naukowych i innowacji.
Łukasz Wspaniały, źródło: UJ