Cienkie, antybakteryjne warstwy metali, zabijające lub zatrzymujące rozmnażanie się mikroorganizmów, mogą stanowić skuteczną ochronę przed rozprzestrzenianiem się zakażeń w placówkach medycznych.
Naukowcy z Instytutu Fizyki PAN stworzyli takie nanowarstwy i opracowali metody nanoszenia ich na trójwymiarowe powierzchnie. Natomiast badacze z Instytutu Medycyny Weterynaryjnej SGGW wybrali te o najlepszych właściwościach antybakteryjnych i bakteriostatycznych. Okazuje się, że mają je tlenki metali ziem rzadkich.
Nanowarstwy mogłyby być stosowane np. do pokrywania klamek w toaletach publicznych, poręczy schodów, uchwytów w autobusach, a w placówkach medycznych, głównie szpitalach, gdzie często dochodzi do zakażeń lekoopornymi bakteriami, mogłyby także pokrywać sprzęt medyczny: cewniki, implanty ortopedyczne, opatrunki, fartuchy laboratoryjne czy maseczki chirurgiczne. Tym bardziej, że na część szczepów bakterii odpowiedzialnych za zakażenia szpitalne nie ma leków.
– To innowacyjne rozwiązanie tworzenia powłok antybakteryjnych, które zabijają albo zatrzymują rozmnażanie i wzrost mikroorganizmów, może być zastosowane z sukcesem do pokrywania produktów przemysłowych, medycznych, filtrów do uzdatniania wody, a także w przetwórstwie żywności, przy przygotowywaniu i pakowaniu – wylicza dr Anna Słońska-Zielonka z SGGW, tegoroczna laureatka nagrody Lider Innowacji w kategorii kobieta wynalazca.
Nanowarstwy, czyli warstwy tlenków metali o grubości kilkudziesięciu nanometrów, były dotąd wykorzystywane w elektronice, ale wykazują właściwości antybakteryjne. Cała idea polega na tym, by stworzyć takie nanowarstwy, które będą pokrywać różne, gotowe już produkty i dzięki temu eliminować lub znacznie ograniczać namnażanie się na nich i rozprzestrzenianie bakterii chorobotwórczych. By nanosić nanowarstwy na trójwymiarowe powierzchnie, naukowcy z IF PAN stosowali metodę ALD (atomic layer deposition), czyli osadzania nanowarstw w niskiej temperaturze, dzięki czemu można je nanieść także na powierzchnie termowrażliwe wykonane z papieru czy tkaniny. Powstała warstwa jest jednolita i wytrzymała na ścieranie czy wyginanie, czego dowiodły próby wytrzymałościowe.
JK
(Źródło: PAP – Nauka w Polsce)