Naukowcy z pięciu uczelni i jednego instytutu PAN wezmą udział w projekcie, którego celem jest ochrona leśnego nietoperza mopka zachodniego. Na inicjatywę tę trafi ponad 800 tys. zł z funduszy norweskich.
Mopek zachodni to nietoperz objęty ścisłą ochroną gatunkową. Podlega zapisom Konwencji Berneńskiej, Konwencji Bońskiej oraz Porozumienia o ochronie populacji europejskich nietoperzy (EUROBATS). Na mocy dyrektywy siedliskowej jest gatunkiem wskaźnikowym w procesie wyznaczania obszarów Natura 2000. Znajduje się na Czerwonej liście zwierząt ginących i zagrożonych w Polsce z kategorią DD (o statusie słabo rozpoznanym) oraz na Czerwonej liście IUCN jako gatunek potencjalnie zagrożony wymarciem (VU). I choć występuje na terenie całego kraju, to wciąż nie wiadomo nawet, jak liczna jest jego populacja.
Jej oszacowanie utrudnia to, że mopek jest gatunkiem trudno policzalnym o rozproszonym występowaniu. Co za tym idzie również jego skuteczna ochrona nastręcza sporo kłopotów. Zadania tego podjęli się badacze i praktycy działający w Ogólnopolskim Towarzystwie Ochrony Nietoperzy. Projekt będzie realizowany na wybranych 12 obszarach leśnych położonych w różnych regionach kraju, w tym: 10 obszarów Natura 2000, Kampinoski Park Narodowy oraz Bolimowski Park Krajobrazowy i Park Krajobrazowy Puszcza Zielonka.
Dla każdego z tych obszarów planowane jest zbudowanie i rozwieszenie po 100 specjalnie skonstruowanych budek szczelinowych, które stanowią letnie schronienia zastępcze dla mopków. Prowadzony będzie również monitoring zasiedlenia tych budek przez nietoperze oraz detektorowy monitoring ich aktywności. To nowatorski sposób próbkowania populacji gatunku, co umożliwi ocenę zmian w jej dynamice. Uzyskane wyniki zostaną wykorzystane przy rozszerzaniu podjętych działań na kolejne obszary leśne.
Projekt ma charakter dobrych praktyk, zakłada że wypracowane metody czynnej ochrony mopków znajdą naśladowców, szczególnie wśród właścicieli i zarządców lasów. Czynna ochrona nietoperzy jest już realizowana w ramach zadań z zakresu ochrony lasu przez wiele nadleśnictw, niestety podejmowane działania w niewielkim stopniu dotyczą mopka. W ramach projektu planowane jest przygotowanie i rozpowszechnienie „Poradnika praktycznej ochrony mopka zachodniego”. Głównym celem jest poprawa warunków bytowania mopka zachodniego przez tworzenie sztucznych schronień oraz uzupełnienie stanu wiedzy o aktywności tego nietoperza w lasach, co stanowi wdrażanie planów zarządzania obszarami chronionymi.
Koordynatorem projektu jest dr hab. Andrzej Węgiel z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. W przedsięwzięciu biorą też udział naukowcy z: Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Łódzkiego, Instytutu Biologii Ssaków Polskiej Akademii Nauk w Białowieży, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Instytutu Nauk Biologicznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.
Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego EOG 2014–2021 w ramach programu „Środowisko, Energia i Zmiany klimatu” w wysokości 800 tys. zł.
źródło: UPP