Jeśli przy odbudowie po katastrofalnej powodzi nie będziemy patrzeć w przyszłość, zapominając o zmieniających się i narastających zagrożeniach, nie wykorzystamy szansy na zastosowanie rozwiązań, które w najwyższym możliwym stopniu będą je łagodziły – piszą członkowie Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN.
W najnowszym komunikacie gremium skupiającego specjalistów reprezentujących różne dziedziny nauki zaapelowano o uwzględnienie wyzwań klimatycznych w działaniach po ostatniej powodzi, która w sposób szczególny dotknęła południowe i południowo-zachodnie regiony Polski.
Prawdopodobieństwo tego i podobnych mu zjawisk, w wyniku zmiany klimatu, i przy intensywności nasilającej się ze wzrostem temperatury, wzrosło dwukrotnie. Jeśli nie podejmiemy natychmiastowych działań dla redukcji antropogenicznych emisji CO2, prawdopodobieństwo podobnych zdarzeń, będzie – wraz ze wzrostem temperatury – szybko narastać. Narastać będzie również wielkość strat wskutek coraz liczniejszych i bardziej złożonych zagrożeń – czytamy w stanowisku Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN.
Dodano w nim, że nieuwzględnianie błękitno-zielonej infrastruktury w gospodarce przestrzennej, zmian bilansu wodnego zlewni – w gospodarce wodnej, a także niedostosowanie infrastruktury technicznej do nowych warunków, pogłębi ryzyko występowania wysokich strat powodziowych.
Jeśli przy odbudowie nie będziemy patrzeć w przyszłość, zapominając o zmieniających się i narastających zagrożeniach, nie wykorzystamy szansy na zastosowanie rozwiązań, które w najwyższym możliwym stopniu będą je łagodziły – piszą naukowcy, zwracając uwagę na konieczność zmiany sposobu myślenia o środowisku i przyrodzie, nie jako o przeszkodzie w rozwoju, lecz sprzymierzeńcu w skutecznym zapewnieniu odporności i bezpieczeństwa hydrologicznego oraz żywnościowego i zdrowotnego.
W komunikacie zarekomendowano szereg rozwiązań prawnych i infrastrukturalnych, które ich zdaniem należy pilnie wdrożyć. Przede wszystkim postulują szybką i skuteczną zmianę i integrację prawa oraz działań praktycznych w zakresie włączenia adaptacji do zmiany klimatu w takie obszary jak planowanie przestrzenne, gospodarka leśna, gospodarka rolna czy gospodarowanie wodami. Ponadto domagają się połączenia rozwiązań opartych na przyrodzie (nature based solutions, NBS), w tym zagospodarowania lasów, odtwarzania mokradeł, planowania przestrzennego, dobrych praktyk rolniczych i retencji naturalnej i krajobrazowej, z zabezpieczeniami hydrotechnicznymi. Wśród zgłaszanych przez nich postulatów znajduje się również ograniczenie i/lub wycofywanie zabudowy z terenów zalewowych oraz zmiana funkcji, formy, konstrukcji, lokalizacji lub użytkowania infrastruktury tak, aby minimalizować skutki zalania i zapewnić możliwość skutecznego zarządzania kryzysowego i niezbędnego minimum bezpieczeństwa w warunkach zdarzeń ekstremalnych.
MK
Komunikat Komitetu Problemowego ds. Kryzysu Klimatycznego przy Prezydium PAN