Liderem konsorcjum jest Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo, a drugim, obok gliwickiej uczelni, partnerem – Instytut Technologii Paliw i Energii. Opracowany przez naukowców Politechniki Śląskiej projekt Hy-Chess zakłada zaprojektowanie i następnie budowę demonstratora hybrydowego magazynu energii z wykorzystaniem podsystemu produkcji zielonego wodoru, podsystemu produkcji syntetycznego gazu ziemnego (SNG), podsystemu produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem tlenowego spalania oraz podsystemu magazynowania energii w sprężonym dwutlenku węgla. Planowanym obszarem wdrożenia hybrydowych magazynów energii są klastry energetyczne.
Implementacja hybrydowych systemów energetycznych to jedno z niewielu rozwiązań, które pozwalają optymalnie dekarbonizować gospodarkę. Zaletą takich rozwiązań jest ich niezależność i elastyczność, a także niezawodność. Pozwala to nie tylko na najlepsze dopasowanie systemu do specyficznych potrzeb klienta, ale również na maksymalne wykorzystanie odnawialnych zasobów energetycznych oraz pełną integrację istniejących aktywów z inteligentnym systemem zarządzania energią, np. w klastrach – mówi Arkadiusz Sekściński, wiceprezes zarządu PGNiG SA ds. rozwoju.
Zaproponowane rozwiązanie to technologia, która ma charakter poligeneracyjny – umożliwia zapewnienie kilku produktów jednocześnie, w tym ciepła, odnawialnego gazu syntetycznego i zielonego wodoru, który zgodnie z europejską i polską Strategią Wodorową ma stanowić jeden z podstawowych nośników energii w niskoemisyjnej gospodarce. W lipcu technologia Hy-Chess została objęta ochroną patentową. To jeden z wielu wynalazków zespołu Politechniki Śląskiej zajmującego się od lat technologiami wspierającymi procesy dekarbonizacyjne.
Dużą zaletą technologii Hy-Chess jest to, iż wykorzystuje ona dostępne rynkowo maszyny i urządzenia. Podstawowym jednak wyzwaniem dla budowy systemu wielkoskalowego jest organizacja miejsca dla magazynowania dwutlenku węgla, pełniącego rolę nośnika energii. Doświadczenie w budowie wielkoskalowych magazynów gazu, które ma lider projektu, może pozwolić na budowę wysokosprawnych hybrydowych systemów magazynowania energii elektrycznej, których pojemność osiągać może poziom kilkuset megawatogodzin – wyjaśnia prof. Łukasz Bartela z Politechniki Śląskiej.
Prof. Anna Skorek-Osikowska z Politechniki Śląskiej, pełniąca w projekcie funkcję kierowniczki B+R, zwraca uwagę, że technologia Hy-Chess posiada funkcjonalności bardzo dziś pożądane dla przeprowadzenia transformacji energetycznej, takie jak zdolność bilansowania systemu elektroenergetycznego poprzez magazynowanie energii, w tym poprzez wytwarzanie ekologicznych paliw, również na drodze zagospodarowania dwutlenku węgla, co może być kluczowe dla osiągnięcia w 2050 roku tzw. neutralności klimatycznej.
W pierwszym etapie projektu naszym celem jest udowodnienie nie tylko wykonalności inwestycyjnej, ale w większym nawet stopniu konkurencyjności rynkowej dla proponowanej technologii poligeneracyjnej – dodaje.
Własne źródła wytwórcze, magazynowe, możliwości dekarbonizacyjne, a zwłaszcza produkcja i dystrybucja zielonego wodoru będą stanowić istotne elementy działalności biznesowej Polskiego Górnictwa Naftowego i Gazownictwa w przyszłości. Po opracowaniu studium wykonalności stworzona zostanie instalacja pilotowa, a następnie w Oddziale PGNiG w Odolanowie stanie demonstrator technologii o mocy 5 MW.
Projekt Hy-Chess, którego wartość opiewa na 120 mln zł, uzyskał najwyższą ocenę ekspertów Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w pierwszym konkursie „Nowe Technologie w Zakresie Energii”. Został dofinansowany kwotą 34,3 mln zł.
MK, źródło: PŚl, PGNiG