Naukowcy z Instytutu Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego połączyli siły z 17 europejskimi partnerami w projekcie Better-B, którego celem jest przywrócenie harmonii i równowagi w hodowli pszczół. Przedsięwzięcie otrzymało dofinansowanie w wysokości 6,3 mln euro.
Kolonie pszczół miodnych są często słabo przystosowane do radzenia sobie z zewnętrznymi czynnikami stresogennymi, takimi jak zmiany klimatu, środki ochrony roślin czy ataki pasożytów. Na poziom tego przystosowania wpływają również nowoczesne praktyki pszczelarskie. Kluczem do wzmocnienia i zwiększenia odporności rodzin pszczelich jest wykorzystanie sił natury, w celu przywrócenia harmonii i równowagi, zarówno wewnątrz kolonii pszczelej, jak i pomiędzy kolonią a środowiskiem jej bytowania.
Konsorcjum Better-B, składające się z 18 partnerów z 14 krajów i koordynowane przez prof. Dirka de Graafa z Uniwersytetu w Gandawie, działa zgodnie z ideą, że drogę do harmonii i równowagi wskazują tzw. kolonie darwinowskie – opuszczone lub zdziczałe kolonie, które przetrwały na wolności lub zostały wyselekcjonowane na podstawie oceny ich kondycji. Takim pszczelim rodzinom zwykle brakuje jednak wielu korzystnych cech, które są ważne w nowoczesnym pszczelarstwie. Podejście naukowców z projektu Better-B polega na próbie zrozumienia procesów i mechanizmów, kierujących funkcjonowaniem odpornych kolonii darwinowskich w naturze oraz ich wdrożenie do nowoczesnych praktyk pszczelarskich z wykorzystaniem, tam gdzie to możliwe, korzyści płynących z zaawansowanych technologii.
Tytuł projektu – Better-B – jest symbolem tego podejścia. Naukowcy planują wdrożenie wypracowanych przez siebie nowoczesnych metod do zarządzania pasieką w ścisłej współpracy z interesariuszami – pszczelarzami. Przywrócenie harmonii i równowagi musi odbywać się na trzech poziomach: środowiskowym, rodzinny pszczelej i praktyk pszczelarskich. Każdy z tych aspektów zostanie uwzględniony w projekcie Better-B.
Na wypracowanie działań wspierających wzmocnienie i poprawę odporności rodzin pszczelich na stresy abiotyczne (takie jak zmiany klimatu, utrata siedlisk i niebezpieczne środki chemiczne) konsorcjum otrzymało z Komisji Europejskiej (Horyzont Europa), Wielkiej Brytanii (UK Research and Innovation) i Szwajcarii (Swiss State Secretariat for Education, Research and Innovation) dofinansowanie w wysokości 6,3 mln euro.
Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego jest jedynym polskim partnerem konsorcjum. Postępy prac w zakresie działań realizowanych przez polskich badaczy oraz innych konsorcjantów można śledzić na LinkedIn oraz na stronie internetowej www.better-b.eu.
Mariusz Kopiejka, źródło: UJ