Zestaw wyjątkowych pomocy edukacyjnych stworzyli przy pomocy dzieci i nauczycieli naukowcy uczestniczący w międzynarodowym projekcie Global Citizenship for Kids – GainKids. W przedsięwzięciu bierze udział Wydział Nauk o Wychowaniu Uniwersytetu Łódzkiego.
Naukowcy z kilku europejskich krajów chcą pokonywać stereotypy i uprzedzenia w relacjach międzyludzkich, a także promować świat pełen wartości, takich jak: równość, pokój, tolerancja, solidarność i sprawiedliwość. Przy pomocy dzieci i nauczycieli stworzyli zestaw wyjątkowych pomocy edukacyjnych.
Chcemy zwrócić uwagę nauczycieli edukacji przedszkolnej na problemy natury globalnej, na konieczność wdrażania elementów edukacji globalnej w codziennej pracy z uwzględnieniem praw dziecka i pozostałych wartości jakie niesie ta edukacja. Naszym celem jest również uwrażliwianie rodzin w zakresie praw dziecka, szacunku i akceptacji odmienności – tłumaczy dr Wanda Baranowska, koordynatorka projektu w UŁ.
GainKids wpisuje się w ramy koncepcyjne idei Globalnego Społeczeństwa. Podkreśla konieczność wdrażania elementów edukacji globalnej już na etapie kształcenia przedszkolnego. Celem edukacji globalnej jest lepsze zrozumienie zjawisk, które dotyczą coraz większej liczby osób na świecie, a także rozwój umiejętności krytycznego myślenia u dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Chodzi także o niwelowanie stereotypów i uprzedzeń w relacjach międzyludzkich.
Czym jest edukacja globalna?
Szeroką jej definicję wypracował w 2011 roku międzysektorowy zespół złożony z przedstawicieli m.in. Ministerstwa Edukacji Narodowej, ośrodków doskonalenia nauczycieli, uczelni wyższych i organizacji pozarządowych. Edukacja globalną bywa nazywana również rozwojową czy edukacją na rzecz zrównoważonego rozwoju. Jest to część kształcenia obywatelskiego i wychowania, która rozszerza jego zakres poprzez uświadamianie istnienia zjawisk i współzależności łączących ludzi i miejsca. Jej celem jest przygotowanie odbiorców do stawiania czoła wyzwaniom dotyczącym całej ludzkości. Pomaga w dostrzeganiu i rozumieniu globalnych współzależności, krytycznym myśleniu, praktycznym wykorzystywaniu wiedzy, podejmowaniu świadomych decyzji, współpracy w wymiarze lokalnym, krajowym i międzynarodowym.
Edukacja globalna kładzie szczególny nacisk m.in. na:
Pomoce edukacyjne od dzieci dla dzieci
W realizację projektu zostały zaangażowane dzieci z warszawskiego Przedszkola Pomarańczowa Ciuchcia oraz ich nauczyciele.
Ich głos jest niezmiernie ważny w toku procesu tworzenia pomocy edukacyjnych związanych z realizacją projektu. We współpracy z nauczycielami edukacji przedszkolnej i dziećmi opracowaliśmy zestaw narzędzi pedagogicznych, na który składają się: książki z bajkami, zbiór filmów animowanych, podręcznik dla pedagogów dziecięcych oraz przewodnik rozwijający kompetencje w zakresie wdrażania treści związanych ze społeczeństwem globalnym – opowiada dr Ewa Kos z Wydziału Nauk o Wychowaniu UŁ.
W Polsce powstała książeczka dla dzieci pt. „Przyjaciele Jednorożca” przybliżająca zagadnienie różnorodności. Cała seria składa się z pięciu książeczek, każda podejmuje inne zagadnienie i jest tworzona w innym kraju partnerskim. Równolegle z polską publikacją powstały: „Akiak i jajko”, „Kotka Mia”, „Spotkanie na Akwarelowej Ulicy przed artystycznym Patio”, „Deszczowy Potwór”.
Dzieci, podążając za opowieścią Jednorożca, mają sposobność poznać uniwersalne wartości kulturowe, czynniki i elementy je współtworzące. Treści związane z dość trudną dla dzieci tematyką przekazywane są więc w formie żywej, inspirującej narracji. Książeczka została opracowana, aby dać małym czytelnikom przyjemność i bodziec do dalszej obserwacji świata, uczenia się poprzez słuchanie i myślenie o tym, co ich interesuje w ich własnym otoczeniu – tłumaczą badaczki zaangażowane w projekt i dodają: – Książka ta tworzona jest przez dzieci dla dzieci. W związku z tym sposób organizacji treści i budowania przez tytułowego Jednorożca relacji międzyludzkich jest bliski doświadczeniom dzieci. Celem jest dostarczenie wiedzy dzieciom, ale też zmienianie ich wartości i stosunku do ludzi, do siebie.
Pedagodzy z UŁ pytają nauczycieli
W części badawczej wykorzystano Zogniskowany Wywiad Grupowy (FGI). Jest to jedna z jakościowych technik badawczych, która polega na dyskusji prowadzonej w grupie osób badanych o podobnych doświadczeniach. Do grupy eksperckiej zaproszono 6 osób (nauczycieli, doradców metodycznych, konsultantów, pracowników naukowych). Ze względu na oczekiwania, cele projektu GainKids, a przede wszystkim rodzaj poruszanych w trakcie wywiadu zagadnień zdecydowano, iż konieczne jest stworzenie kameralnej sytuacji badawczej. Miało to sprzyjać dyskutowaniu na tematy trudne, czasem drażliwe. Za stworzeniem mini grupy badawczej przemawiało również to, iż w jej skład weszli eksperci, którzy mogli drobiazgowo wypowiedzieć się na intersujące z perspektywy badawczej problemy. Celem tego badania było: rozpoznanie dobrych praktyk w edukacji globalnej i możliwości ich rozwoju w oczach nauczycieli przedszkolnych; odkrywanie barier w edukacji globalnej w praktyce edukacyjnej; rozpoznanie postaw nauczycieli przedszkolnych wobec edukacji globalnej w przedszkolach.
Projekt realizowany w ramach Programu Erasmus+ potrwa do końca marca 2023 r. Jego liderem jest APEI – Associação de Profissionais de Educação de Infância (Portugalia). Oprócz Uniwersytetu Łódzkiego uczestniczą w nim także: Instituto Politecnico de Braganca (Portugalia), Aidlearn, Consultoria em Recursos Humanos Lda. (Portugalia), Association of Human Rights Educators – AHEAD (Hiszpania) i Associazione Culturale Piccabulla (Włochy).
źródło: UŁ