Międzynarodowa grupa naukowców z University of Oxford, z udziałem polskiej badaczki dr hab. Danuty Gutowskiej-Owsiak, laureatki programu First Team Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, po raz pierwszy przetestowała na pacjentach nowy lek na atopowe zapalenie skóry. Wyniki badań klinicznych, które pokazały, że może on poprawiać stan chorego w ciągu miesiąca, zostały właśnie opublikowane w cenionym czasopiśmie naukowym „Science Translational Medicine”.
Artykuł opisuje próbę kliniczną wczesnej fazy, dotyczącą nowego leku biologicznego, etokimabu, u pacjentów z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Wyniki badań pokazały po raz pierwszy, że nowy lek poprawia stan skóry u chorych z AZS, a ponadto wyjaśniły rolę neutrofilów w powstawaniu choroby.
– Nasze badania udowodniły, że lek jest bezpieczny, dobrze tolerowany przez pacjentów i skuteczny – mówi współautorka publikacji, dr hab. Gutowska-Owsiak, która w latach 2009–2017 prowadziła badania nad AZS w grupie naukowej na University of Oxford. – Ma on ponadto bardzo długotrwały efekt działania nawet w pojedynczej dawce, co jest istotne z punktu widzenia samego procesu leczenia. Obecnie prowadzona jest kolejna faza badań klinicznych, na większej grupie pacjentów. Jeśli ta faza się powiedzie, za kilka lat możemy się spodziewać całkiem nowego leku dla chorych z AZS – dodaje Gutowska-Owsiak. – Tymczasem będę kontynuować badania nad mechanizmami stanu zapalnego w AZS-ie i alergii w ramach grantu First Team FNP na Międzyuczelnianym Wydziale Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.
Atopowe zapalenie skóry jest jedną z najczęstszych chorób przewlekłych, dotykającą między 10–30% dzieci i do 10% dorosłych. To niedobór bariery skóry uwarunkowany przez nałożenie się czynników genetycznych i środowiskowych. Skutkiem tego są wysypka i świąd, ale też może być uczulenie na pyłki roślin, alergeny pokarmowe, sierść zwierząt i inne alergeny – reakcja ze strony układu oddechowego, oczu, przewodu pokarmowego i skóry. Chroniczny stan zapalny może prowadzić nawet do astmy i nieżytu nosa. Standardowe leczenie nie dla wszystkich jest odpowiednie, tak więc wprowadzenie nowego leku może okazać się przełomowe dla wielu pacjentów.
Sam lek – etokimab, to przeciwciało monoklonalne hamujące działanie interleukiny-33 (IL-33), jednego z wczesnych mediatorów stanu zapalnego. IL-33 to tzw. „alarmina”, która wydzielana jest m.in. przez komórki nabłonkowe w przypadku stresu komórkowego i ich uszkodzenia, by zasygnalizować o niebezpieczeństwie i zmobilizować układ immunologiczny do odpowiedzi. Niedawne badania pokazały, że ma ona duże znaczenie w atopowym zapaleniu skóry i w innych chorobach o podłożu alergicznym, np. w astmie.
Artykuł pt. Proof-of-concept clinical trial of etokimab shows a key role for IL-33 in atopic dermatitis pathogenesis ukazał się w październikowym numerze „Science Translational Medicine”.
źródło: FNP