Czy wielkie wymieranie raf koralowych w dewonie pomoże zrozumieć współczesne zagrożenia dla raf koralowych? Odpowiedzi na to pytanie poszukiwał międzynarodowy zespół badawczy z udziałem geologa z Uniwersytetu Warszawskiego.
Największy rozwój raf przypadł w dewonie, czyli w okresie między 419 a 358 milionów lat temu. To właśnie wtedy powstały największe ekosystemy rafowe budowane m.in. przez koralowce. Preferowały one głębsze środowiska, podczas gdy najpłytsze środowiska raf dewońskich zdominowane były przez gąbki. Kilkuetapowe wielkie wymieranie pod koniec dewonu spowodowało zupełną degradację tych raf. Dotychczasowe badania w tym zakresie dotyczyły pojawiania się i wymierania konkretnych gatunków.
Ekosystemy rafowe są tzw. „hotspotami” bioróżnorodności, czyli ekosystemami, w których różnorodność gatunkowa jest znacząco wyższa niż w innych ekosystemach – wyjaśnia prof. Mikołaj Zapalski z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Wraz z naukowcami z Australii i Stanów Zjednoczonych przeanalizował dewońskie koralowce w czasie wymierania, biorąc pod uwagę cechy anatomiczne, jakie miały te formy, które wymarły i te, które wymierania przeżyły.
Zdolności do tworzenia raf przez koralowce współczesne związane są silnie z ich symbiozą z jednokomórkowymi glonami. Głównym zagrożeniem dla współczesnych raf jest tzw. bielenie, czyli proces związany ze wzrostem temperatury, w którym koralowce pozbywają się glonów symbiotycznych. W konsekwencji prowadzi to do zahamowania wzrostu koralowców i do zamierania raf. Koralowce, które posiadają glony symbiotyczne, wykazują pewne charakterystyczne cechy anatomiczne, które pozwalają je odróżnić od koralowców niesymbiotycznych – tłumaczy geolog z UW.
Już we wcześniejszych badaniach naukowcy wykazali, że wiele koralowców dewońskich posiadało również glony symbiotyczne. Teraz uczeni dowiedli, że wieloetapowe wymieranie dewońskie, związane m.in. ze wzrostem temperatur ówczesnych mórz, dotknęło głównie koralowce fotosymbiotyczne. Ponadto wykazali, że koralowce, prawdopodobnie ze względu na załamanie symbiozy, nie wróciły już do swojej rafotwórczej roli przez następnych 150 milionów lat.
Obserwacje przyczyn i skutków załamania dewońskich ekosystemów rafowych mogą służyć za model zmian, zachodzących we współczesnych rafach. Ma on jednak pewne ograniczenia, które są m.in. związane z różnymi grupami koralowców budujących rafy w dewonie i dziś, jak i z różnicami w ich ekologii – zwraca uwagę prof. Zapalski.
Wyniki badań z jego udziałem ukazały się w czasopiśmie „Scientific Reports”.
MK, źródło: UW