Nad nowymi analogami błękitu metylenowego, barwnika organicznego uznawanego za skuteczny fotouczulacz, pracują naukowcy Uniwersytetu Śląskiego. Efekty badań mogą stanowić znaczący krok w rozwiązaniu problemu lekooporności mikrobów, przyczyniając się również do wprowadzenia innowacyjnych rozwiązań we współczesnej medycynie.
Alternatywą dla konwencjonalnych środków przeciwdrobnoustrojowych może być fotodynamiczna chemioterapia antymikrobowa. Wykorzystując połączenie światła, tlenu i barwnika organicznego, generuje ona reaktywne formy tlenu, które skutecznie zwalczają mikroby, minimalizując jednocześnie ryzyko wykształcenia przez nie oporności.
Jednym z najważniejszych problemów dzisiejszej medycyny jest wzrastająca lekooporność mikroorganizmów. Przez nieprawidłowe stosowanie leków oraz ich obecność w środowisku mikroorganizmy są ciągle wystawiane na działanie środków terapeutycznych, które mają je zwalczać. To nieuchronnie prowadzi do tworzenia drobnoustrojów chorobotwórczych, które są zdolne przetrwać działanie tych związków chemicznych. Coraz więcej terapii opartych na konwencjonalnych środkach przeciwdrobnoustrojowych jest nieskutecznych. Alternatywnym podejściem do rozwiązania tego problemu jest antymikrobowa terapia fotodynamiczna – wskazuje dr hab. inż. Jacek Nycz z Instytutu Chemii Wydziału Nauk Ścisłych i Technicznych Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.
Jego badania skupiają się na stworzeniu substancji o podobnej strukturze cząsteczkowej i właściwościach do błękitu metylenowego. Celem jest przygotowanie samosterylizujących się tekstyliów, co może zrewolucjonizować dziedzinę dezynfekcji i sterylizacji w różnych obszarach: od odzieży medycznej po środki komunikacji miejskiej.
Dokonujemy właśnie przełomowego kroku w tym kierunku. Synteza zieleni metylenowej w warunkach kontrolowanych nie została do tej pory opracowana w literaturze. Nie mamy jednak absolutnej pewności, czy nasze założenia są w pełni zasadne i czy nasze badania pozwolą nam osiągnąć finalny cel, jakim jest opracowanie samosterylizujących się tekstyliów – zaznacza chemik z UŚ.
Prace badawcze nad nowymi analogami błękitu metylenowego stanowią fragment szerszych badań w obszarze chemii organicznej. To pole naukowe pełne wyzwań. O ile natura potrafi w sekundy dokonać skomplikowanych reakcji chemicznych, tworząc substancje o unikalnych właściwościach, o tyle w laboratorium syntetyzowanie nowych związków wymaga wielu czasochłonnych etapów. Tym niemniej odkrycia w dziedzinie chemii organicznej często inspirują się naturalnymi procesami, a badania w laboratorium stanowią próbę zrozumienia i naśladowania szybkich, efektywnych procesów chemicznych obecnych w przyrodzie.
Błękit metylenowy może być jednym z wielu analogów naturalnych barwników występujących w przyrodzie, które nadal pozostają niezbadane. Badania prof. Nycza nie tylko poszerzają horyzonty w dziedzinie chemii organicznej, ale również mogą znaleźć praktyczne zastosowanie, zmieniając nasze podejście do dezynfekcji powierzchni, kontroli zakażeń i produkcji tekstyliów antybakteryjnych. Opracowanie nowych analogów fenotiazyny oraz prace nad samosterylizującymi się tekstyliami to kolejny krok w kierunku przyszłościowej terapii antymikrobowej oraz ekologicznych rozwiązań w dziedzinie dezynfekcji i sterylizacji. Wyniki badań mogą znaleźć zastosowanie nie tylko w odzieży medycznej, ale także w innych produktach, takich jak środki do przechowywania żywności.
Ewa Szwarczyńska, źródło: UŚ