Nad nowymi rozwiązaniami biotechnologicznymi w diagnostyce i zwalczaniu patogenów grzybowych jabłek pracuje dr Karolina Oszust z Instytutu Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego PAN. Na swoje badania otrzymała 1,5 mln zł w ostatnim konkursie LIDER Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Sektor produkcji jabłek to ważna gałąź gospodarki rolnej Polski. Jesteśmy największym unijnym i trzecim w skali świata producentem tych owoców. Nasi sadownicy zebrali w ub.r. ponad 3 mln ton jabłek, co stanowi 90% wszystkich owoców z polskich sadów. Najważniejszym wymogiem stawianym producentom jest zapewnienie jak najlepszej jakości pozbiorczej jabłek, a więc zachowanie ich wyglądu i jędrności w obiektach przechowalniczych.
W produkcji jabłek obserwuje się straty finansowe związane z występowaniem chorób przechowalniczych powodowanych przez fitopatogeniczne grzyby z rodzaju Pezicula sensu lato. Inwestorzy oczekują więc nowych rozwiązań wspierających racjonalne gospodarowanie jabłkami, zwracając uwagę na niedobór na rynku ekologicznych metod zwalczania Pezicula spp. i metod wczesnego wykrywania tych patogenów, kiedy nie ma jeszcze objawów choroby w jabłku – tłumaczy dr Karolina Oszust, kierująca projektem APPAT(f)REE.
Jest jedną z laureatek ostatniego konkursu LIDER. Na swoje badania otrzymała 1,5 mln zł. Jak przekonuje, ich efekty mogą pomóc sadownikom, którzy są zobowiązani do spełniania szeregu regulacji w zakresie bezpieczeństwa żywności i środowiska. Celem lubelskiej badaczki jest opracowanie innowacyjnych celowanych rozwiązań biotechnologicznych do przeciwdziałania skutkom rozwoju patogenów grzybowych jabłek Peziculaspp. W ramach projektu powstaną dwie innowacje produktowe. Pierwszą jest biopreparat mikrobiologiczny zapobiegający rozwojowi Peziculaspp. Opracowana zostanie też metoda wczesnej detekcji Peziculaspp. w jabłkach do oceny zagrożenia wystąpienia gorzkiej zgnilizny.
Funkcjonalność poszczególnych komponentów obydwu rozwiązań zostanie zweryfikowana w warunkach laboratoryjnych, powstaną modele integrujące te komponenty, po czym przeprowadzę testy skuteczności zarówno w skali laboratoryjnej, jak i w warunkach rzeczywistych – wyjaśnia dr Karolina Oszust z Zakładu Badań Systemu Gleba-Roślina w IA PAN.
Dodaje jednocześnie, że nowością będzie suplementacja konsorcjum mikroorganizmów antagonistycznych biopreparatu wyselekcjonowanymi prebiotykami oraz wykorzystanie metody analizy DNA bazującej na detekcji układu markerów genetycznych, w tym wirulencji, do wczesnej detekcji Peziculaspp. Pozwoli to na prognozowanie zagrożenia wystąpienia gorzkiej zgnilizny.
W ostatniej edycji konkursu LIDER wyłoniono 56 laureatów. Łączna wartość ich przedsięwzięć wynosi ponad 80 mln zł. Program skierowany jest do doktorantów, nauczycieli akademickich nie posiadających stopnia doktora oraz doktorów, w tym habilitowanych, którzy uzyskali ten stopień naukowy nie wcześniej niż w ciągu ostatnich 7 lat. Jego celem jest poszerzenie kompetencji młodych naukowców w samodzielnym planowaniu prac badawczych oraz zarządzaniu własnym zespołem badawczym, podczas realizacji projektów badawczych, których wyniki mogą mieć zastosowanie praktyczne i posiadają potencjał wdrożeniowy.
MK