W Narodowym Centrum Badań Jądrowych powstał projekt koncepcyjny nowego polskiego badawczego reaktora wysokotemperaturowego. Chłodzony helem reaktor dostarczy 30 MW mocy cieplnej, a temperatura helu na wyjściu pierwotnego obiegu chłodzącego osiągnie 750 stopni Celsjusza.
Projekt zaprezentowano publicznie po raz pierwszy w trakcie konferencji zorganizowanej przez Związek Pracodawców Polskich. Koncepcja reaktora badawczego, dla którego proponowana jest nazwa HTGR-POLA, powstała w zespole Zakładu Energetyki Jądrowej i Analiz Środowiska NCBJ pracującym pod kierownictwem prof. dr hab. Mariusza Dąbrowskiego.
Planowany czas użytkowania reaktora to 60 lat. Wedłu założeń jego rdzeń ma składać się z sześciokątnych bloków. Maksymalna moc termiczna to 30 MWt. Reaktor będzie zasilany paliwem typu TRISO o wzbogaceniu 8–12%. Cykl paliwowy ma być otwarty, a moderatorem będzie grafit. Pierwotny obieg chłodzenia helem w wymuszonej cyrkulacji o ciśnieniu 6 MPa. Temperatura helu na wyjściu z reaktora to 750 stopni Celsjusza, na wejściu – 325 stopni Celsjusza.
Zbiornik ciśnieniowy będzie miał średnicę 4,1 m i wysokość 12,3 m. Wtórny obieg chłodzenia wodno-parowy będzie pracował pod ciśnieniem 13,8 MPa. W projekcie przewidziano pasywne i aktywne systemy bezpieczeństwa. Kontrola reaktywności odbywać się ma poprzez system elementów regulacyjnych (pręty), mieszczące się na stałe w blokach paliwowych materiały redukujące reaktywność oraz rezerwowe kapsuły redukujące reaktywność.
Projekt został przygotowany we współpracy z Japońską Agencją Energii Atomowej (JAEA), która posiada własny reaktor wysokotemperaturowy chłodzony gazem HTTR. Projekt koncepcyjny stanowi punkt wyjścia do opracowania projektu podstawowego (basic design), w ramach którego zostaną także przeprowadzone analizy bezpieczeństwa oraz wykonane badania materiałów konstrukcyjnych reaktora.
Koncepcja została zaprezentowana przez dr. Józefa Sobolewskiego, pełnomocnika dyrektora NCBJ ds. rozwoju reaktorów wysokotemperaturowych, podczas zorganizowanej w Warszawie przez Związek Przedsiębiorców i Pracodawców konferencji „SMR – Modułowy Atom dla Biznesu (Polska inkubatorem technologii SMR w Europie?)”. Prace NCBJ nad reaktorem wysokotemperaturowym finansowane są z budżetu Ministerstwa Edukacji i Nauki. W latach 2021–2024 na ten cel przeznaczono 60 mln zł.
MK, źródło: NCBJ