Naukowcy Akademii Wychowania Fizycznego im. Jerzego Kukuczki w Katowicach z powodzeniem wykorzystują nowoczesne technologie w fizjoterapii. Popularne interaktywne gry video pomagają w powrocie do zdrowia pacjentów szpitala w Rybniku.
Nowe technologie pomagają wprowadzić system opieki zdrowotnej na wyższy poziom, dlatego niezbędne są badania, których wyniki pozwalają optymalnie wykorzystać w praktyce zdobycze techniki i wdrożyć je w proces kompleksowej rehabilitacji. Wśród wielu projektów badawczych realizowanych w katowickiej AWF są także i te, w których znaczącą rolę odgrywa technologia VR. W jednym z nich partnerem uczelni jest SPZOZ Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku.
Wirtualna rzeczywistość, do której przenoszą się pacjenci podczas ćwiczeń, to ogromna motywacja do treningu. Pacjenci mogą śledzić swoje wyniki i postępy. Na bieżąco dostosowujemy też poszczególne zadania do indywidualnych potrzeb i efektów, jakie chcemy uzyskać. Stopniujemy zarówno długość, intensywność, jak i stopień trudności poszczególnych zadań ruchowych – opisuje dr Laura Piejko, koordynator projektu ze strony AWF Katowice.
Przy pomocy specjalnego oprogramowania, walcząc z nietoperzami, segregując piłki czy strącając puszki, pacjenci pracują nad czasem reakcji, precyzją, siłą, równowagą. Realizacja wyznaczonych przez terapeutę zadań jest dokumentowana. Wszystkie wyniki są gromadzone w bazie danych i dostępne zarówno w trakcie treningów, jak i po ich zakończeniu, co pozwala na obiektywizację oceny postępów. Modyfikowanie parametrów gier aktywizujących umożliwia dostosowanie ćwiczeń do indywidualnych potrzeb i trenowanie konkretnej umiejętności. Czynności wykonywane w świecie wirtualnym przekładają się na kształtowanie optymalnych wzorców ruchowych. W przypadku np. pacjentów z otępieniem, którzy borykają się z problemami z koordynacją, wyczuciem czasu i skupieniem, przygotowywany jest pakiet gier mający za zadanie wzmacniać te konkretne obszary. Co ważne, ćwiczący chętnie angażują się w zabawę i nie ukrywają, że sprawia im ona wiele satysfakcji.
Rewolucja w rehabilitacji
To prawdziwa rewolucja w procesie kompleksowej terapii osób chorych na schizofrenię. Różnorodność ćwiczeń dostępna pod postacią gier video motywuje i angażuje pacjentów. Proces hospitalizacji hamuje naturalne codzienne aktywności – przebywający na oddziałach szpitalnych pacjenci są zwolnieni z konieczności choćby gotowania, sprzątania czy robienia zakupów i planowania wielu innych obowiązków. Taka pasywność niejednokrotnie skutkuje wzrostem masy ciała i apatią. Od momentu włączenia w program badawczy chory regularnie ćwiczy, wychodzi z łóżka, zmienia otoczenie, a co najważniejsze – zaczyna kształtować nowy, zdrowy nawyk.
Regularność ćwiczeń i postępy, jakie za tym idą, to doskonały bodziec do podtrzymania aktywności we własnym zakresie, już po zakończeniu projektu. Pacjenci przekonują się, że są w stanie pokonywać swoje ograniczenia, otwierają się na innych, odkrywają, że ruch może być źródłem satysfakcji i zadowolenia.
Pracując z uczestnikami badań, obserwujemy zmiany, które dokonują się w nich na przestrzeni kilku miesięcy. Na początku niepewni i wycofani, po kilku sesjach przechodzą stopniową metamorfozę. Małe kroczki udowadniają im, że mogą więcej. Rodzi się w nich pragnienie i nawyk regularnej aktywności fizycznej. Niezwykle nas cieszy, kiedy opowiadają, że po naszych zajęciach lepiej się czują. Często szukają nowych form ruchu i sami wprowadzają je do codziennej rutyny – przyznaje Iwona Szołtysek, kierownik fizjoterapii rybnickiej placówki.
Nabór do badań trwa
W projekcie mogą wziąć udział pacjenci z rozpoznaniem schizofrenii, ale spełniający konkretne kryteria, m.in. diagnoza musi być postawiona co najmniej 5 lat temu, występuje przewaga objawów negatywnych, ustabilizowana (minimum od 3 miesięcy) farmakoterapia, odpowiedni poziom funkcji poznawczych. Nie muszą to być przy tym chorzy hospitalizowani w SPZOZ Państwowym Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Rybniku.
To pierwszy taki program, który realizujemy w naszym szpitalu. Pierwsza grupa pacjentów kończy właśnie ćwiczenia i wkrótce poznamy rezultaty czteromiesięcznego ich zaangażowania w aktywności VR. Zostaną poddani szerokiemu panelowi badań – począwszy od testów psychiatrycznych, przez psychologiczne, aż po fizjoterapeutyczne – zapowiada mówi lek. med. spec. psychiatrii Magdalena Nowak-Dziedzic, kierownik Oddziału Dziennego Psychiatrycznego rybnickiej placówki.
źródło: AWF Katowice