Dwa polskie instytuty uczestniczą w międzynarodowym projekcie INCREASE, którego wykonawcy mają za zadanie opracować narzędzia badawcze do charakteryzowania, zachowania i zarządzania bioróżnorodnością roślin strączkowych, takich jak fasola, ciecierzyca, soczewica i łubin. W przedsięwzięciu może wziąć udział każdy, kto chce samodzielnie wyhodować fasolę.
Charakterystyka i utrzymanie zasobów genetycznych roślin strączkowych oraz ich wykorzystanie w hodowli są podstawą w zachowaniu ich bioróżnorodności, rozwoju zrównoważonego rolnictwa, a także produkcji zdrowszych produktów żywnościowych. Raport IPCC zatytułowany „Zmiany klimatu i ziemia” wskazał, że przejście na nowe sposoby odżywiania się oparte na roślinach może „stwarzać duże możliwości zmian, przy jednoczesnym generowaniu znaczących korzyści w zakresie zdrowia ludzi”. Projekt INCREASE („Intelligent Collections of Food-Legumes Genetic Resources for European Agrofood Systems”) wdroży nowe podejście do ochrony, zarządzania i charakteryzowania zasobów genetycznych. Bierze w nim udział 28 instytucji z 14 krajów, w tym: Instytut Genetyki Roślin Polskiej Akademii Nauk i Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin – Państwowy Instytut Badawczy.
W ramach każdej edycji Nauki Obywatelskiej poszczególni partnerzy przekazują obywatelom UE nasiona wybrane spośród tysiąca europejskich odmian lokalnych, scharakteryzowanych w ramach siostrzanego projektu „Bean_adapt”. W Polsce do wyhodowania na swoim polu, przydomowym ogrodzie lub tarasie fasolę zwyczajną. Dzięki inicjatywie uczestnicy zdobędą wiedzę na temat agrobioróżnorodności roślin strączkowych i zaangażują się w działania związane z ochroną zasobów genetycznych. Pomocna będzie im do tego aplikacja mobilna INCREASE Citizen Science app „INCREASE CSA”. Raz otrzymane odmiany będą mogły być uprawiane w kolejnych latach, także po zakończeniu projektu. Biorący udział w przedsięwzięciu będą mogli dzielić się „swoimi” odmianami z innymi osobami.
Aby dołączyć do projektu, należy zarejestrować się w aplikacji „INCREASE CSA”, którą można pobrać z App Store i Google Play. Aplikacja dostępna w języku polskim służy uczestnikom do gromadzenia danych podczas obserwacji uprawy, udostępniania uzyskanych danych i kontaktu z innymi uczestnikami oraz zapewnia możliwość wsparcia ze strony zespołu INCREASE. Poprzez aplikację będzie można podzielić się swoimi doświadczeniami, np. przesyłając zdjęcia fasoli na różnym etapie uprawy czy zdjęcia nasion.
Druga edycja Nauki Obywatelskiej trwa do północy 28 lutego. Dzięki udziałowi mieszkańców UE możliwe będzie opracowanie zdecentralizowanego systemu ochrony zasobów genetycznych roślin strączkowych. Cały projekt, którego budżet wynosi 7 mln euro, jest finansowany przez Unię Europejską w ramach programu badań i innowacji „Horyzont 2020”. Potrwa sześć lat.
MK, źródło: PAN