Usprawnienie i podniesienie poziomu zabezpieczenia granicy państwowej, a tym samym zwiększenie bezpieczeństwa wewnętrznego kraju i strefy Schengen, było celem prac konsorcjum naukowo-badawczego, na którego czele stała Wojskowa Akademia Techniczna. Efektem prac jest system RiverGuard umożliwiający wykrycie próby przemytu lub nielegalnego przekroczenia granicy.
Wschodnia granica Unii Europejskiej często przebiega przez dzikie, kręte i meandrujące rzeki położone w trudno dostępnych, zalesionych lub górzystych terenach. Rzeki, które stanowią naturalną granicę, jak np. Bug w Polsce czy Prut w Rumunii, są nierzadko miejscem przemytu ludzi, narkotyków i papierosów. Ze względu na znaczną różnicę cen, przemyt papierosów jest szczególnie częstym przypadkiem, który powoduje duże straty finansowe. Przemyt taki odbywa się najczęściej z wykorzystaniem kilkumetrowych nadmuchiwanych łodzi.
Głównym celem projektu pt. „Perymetria na obszarach podmokłych/przybrzeżnych/rzekach” było usprawnienie i podniesienie poziomu zabezpieczenia granicy państwowej, a tym samym zwiększenie bezpieczeństwa wewnętrznego kraju i strefy Schengen. Stworzony w ramach prac konsorcjum naukowo-badawczego system RiverGuard może zapobiec przemytowi towaru lub nielegalnemu przekroczeniu granicy państwowej przez przepłynięcie rzeki wpław lub przy użyciu pontonu oraz przemytowi metodą „na wędkę”. System wykrywa zdarzenia zarówno na wodzie, jak i na brzegu, w terenie suchym i podmokłym. Sygnały z czujek przesyłane są do systemu integrującego w czasie rzeczywistym i następnie obrazowane na stanowisku operatora. Ze względu na trudne warunki środowiskowe, w których ma działać opracowane rozwiązanie, zastosowano nadmiarowość czujek i koincydencję alarmów. Dzięki temu sygnał alarmu jest generowany z dużym prawdopodobieństwem przy jednoczesnej redukcji alarmów fałszywych, które w tych warunkach mogą być generowane przez wiele czynników.
Sercem systemu jest jednostka integrująca umieszczona w skrzyni w mobilnym punkcie perymetrycznym, która pozwala na zdalny dostęp do ustawień czujników podłączonych do systemu, zarządza pracą wszystkich elementów systemu, analizuje przychodzące informacje, wypracowuje sygnał alarmu i zapisuje zdarzenia alarmowe. Oprogramowanie wytworzone w projekcie pozwala na przetwarzanie, analizę oraz wizualizację zdarzeń wykrytych przez poszczególne czujniki systemu. W rozwiązaniu wykorzystano kamery termowizyjne, jak i wizyjne, do obserwacji obszaru chronionego oraz do wykrywania poruszających się obiektów w polu widzenia, tzw. kamery z analitykami obrazu.
Wojskowa Akademia Techniczna im. Jarosława Dąbrowskiego, jako lider projektu, była odpowiedzialna za zastosowanie kamer i większości czujników, wykorzystanie do analizy obrazu sieci neuronowych, opracowanie koncepcji działania systemu oraz jego testy w dzikim terenie przygranicznym położonym nad rzeką Bug. Opracowany przez firmę Vortex sp. z o.o. radar perymetryczny wykrywa drony, ludzi i samochody w odległości do 1 km, oddalone od radaru o co najmniej 100 metrów. Namiernik sygnałów radiowych składa się z czterech anten, odbiornika i komputera ze specjalnie opracowaną na potrzeby systemu aplikacją. Detektor sygnałów radiowych wykrywa transmisję z telefonów komórkowych.
Z kolei perymetryczny system magnetyczny, który powstał na Akademii Marynarki Wojennej im. Bohaterów Westerplatte w Gdyni, to układ sensoryczny analizujący zmiany pola magnetycznego działającego na zastosowane w nim czujniki. Wykrywają one odchyłki pola magnetycznego oraz fakt fizycznego oddziaływania na czujnik. Pole magnetyczne ziemi, stanowiące tło dla czujnika, może być zakłócone poprzez ingerencje dużych obiektów poruszających się bezpośrednio nad czujnikiem. Efekt ten jest spotęgowany, gdy nad czujnikami poruszają się duże elementy metalowe, takie jak samochód lub łódź z silnikiem. Czujniki są ze sobą połączone w odcinkach dziesięciometrowych i mogą tworzyć nawet odcinek 100 metrowy. Układ może pracować zarówno w warunkach lądowych, podmokłych jak i pełnego zanurzenia.
Dzięki swojej uniwersalności, system może także wspomagać wykrycie incydentów przekroczeń rzeki przez nielegalnych imigrantów oraz w przyszłości, po pewnych adaptacjach i integracjach, głównie związanych z oprogramowaniem, stać się częścią nowoprojektowanego systemu ochrony granicy wschodniej.
Projekt był współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju.
źródło: WAT