Dziko żyjące gryzonie są zdolne do celowego oszustwa – wynika z badań naukowców Uniwersytetu Warszawskiego i Instytutu Psychologii PAN. To o tyle ciekawe, że tak wysokie zdolności poznawcze dotychczas przypisywano jedynie ptakom krukowatym i wyższym ssakom naczelnym.
Naukowcy przez ponad rok badali zachowania myszarek polnych w ich naturalnym środowisku życia. Obserwację prowadzili na warszawskiej Białołęce, w pobliżu rezerwatu przyrody Łęgi Czarnej Strugi. Okazało się, że podczas ucieczki przed innymi osobnikami konkurującymi z nimi o pokarm, myszarki wykazywały się sprytem. Oznacza to, że dziko żyjące gryzonie mogą być poznawczo zdolne do celowego oszustwa – zachowania wymagającego bardzo wysokich zdolności poznawczych, dotychczas przypisywanych głównie ptakom krukowatym i wyższym ssakom naczelnym, w tym ludziom.
Obserwacja sprytu gryzoni była efektem ubocznym szerszych badań. Naukowcy chcieli sprawdzić reakcje gryzoni na naturalne, spotykane w środowisku zapachy (np. lisów), które potencjalnie mogą odstraszać te zwierzęta. Podczas walidacji eksperymentu, gdy wybierali najlepszy model badań, badacze natknęli się na celowe zachowania myszarek.
Obserwacja w naturze
Do monitoringu użyli samodzielnie skonstruowanych komór obserwacyjnych. Ich budowa pozwala na swobodne przemieszczanie się w nich gryzoni. Komory są wyposażone w kamery pozwalające na obserwację zachowania zwierząt, zarówno w dzień, jak i w nocy. Na bieżąco są też rejestrowane warunki panujące w środowisku, a także temperatura ciała gryzoni.
Szczegółowe badania dotyczące behawioru gryzoni, które są prowadzone w środowisku ich życia nie są częste. Zwykle odbywa się to w laboratorium. Niemniej, nawet przy zachowaniu warunków najbardziej optymalnych dla rozwoju zwierząt i dbałości o zachowanie ich dobrostanu, nadal nie możemy wykluczyć wielu zmiennych wpływających na ich naturalne zachowanie, którego wiele aspektów pozostaje nieodkrytych. Naszej uwadze może umykać wiele ciekawych aspektów życia zwierząt – zaznacza prof. Piotr Bębas z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Odkrycie, którego współautorami są także dr Marcin Chrzanowski z Wydziału Biologii UW oraz prof. Rafał Stryjek z Instytutu Psychologii Polskiej Akademii Nauk, może mieć istotne znaczenie nie tylko dla psychologii gryzoni, ale również dla badań nad intencjonalnością u zwierząt i teorią umysłu. Wyniki obserwacji opublikowało czasopismo Royal Society Open Science.
MK, źródło: UW