Idea powstania placówki jest blisko dwa razy starsza. Już w 1846 przyrodnicy bracia Jan i Tytus Działyńscy, właściciele dóbr kórnickich, widzieli potrzebę rozwoju nauk rolniczych oraz leśnych i planowali utworzenie polskiej wyższej szkoły leśnej w Kórniku. Niestety, represje pruskie po powstaniu 1846 r. w Wielkopolsce uniemożliwiły realizację tego zamiaru.
Do tej idei wracali następcy: Jan Działyński, a potem jego sukcesor Władysław Zamoyski, który zorganizował w 1908 roku pierwszy kurs szkoleniowy dla borowych. Kursy były prowadzone do lat 30. ubiegłego wieku. Po wojnie w roku 1925 powstała Fundacji „Zakłady Kórnickie”, a jej statut formułował cele i założenia placówki naukowej. 28 kwietnia 1933 r. został utworzony Zakład Badania Drzew i Lasu, a jego struktura obejmowała cztery działy: Dendrologii i Pomologii, Biologii Lasu, Techniczno-Leśny oraz Organizacyjno-Propagandowy. Nakładem Fundacji rozpoczęto też w 1936 r. wydawanie czasopisma „Wiadomości z Ogrodów Kórnickich”.
II wojna światowa przerwała działania Zakładu Badania Drzew i Lasu, działalność została wznowiona po wojnie. Dekret nowych władz odebrał Fundacji Kórnickiej lasy, z których pochodziło około 60% jej dochodów, mimo to wydano pierwszy zeszyt nowego czasopisma naukowego „Pamiętnik Zakładu Badania Drzew i Lasu” oraz rozpoczęto tworzenie zespołu pracowników naukowych. W 1952 roku wszedł on w struktury nowo powstałej Polskiej Akademii Nauk, a dziesięć lat później zmienił nazwę na Zakład Dendrologii i Arboretum Kórnickie PAN. Nastąpiła też reorientacja badań. Główny nacisk położono na genetykę, biologię nasion oraz na zagadnienia fizjologii wzrostu i rozwoju drzew leśnych, rezygnując z badań nad drzewami owocowymi. Prowadzono prace nad zmiennością i systematyką, introdukcją i aklimatyzacją oraz hodowlą nowych odmian drzew i krzewów.
W dniach 11-15 czerwca odbędzie się w Kurniku połączona z obchodami jubileuszy ID konferencja naukowa Biologia i ekologia roślin drzewiastych.
JK
(Źródło: PAN)