Malina i grab, kukliki, jaskry, wiązówka błotna, pokrzywa, tojeści i dąb – to najchętniej jedzą żubry z Puszczy Białowieskiej. Dietę tych zwierząt, dzięki nowoczesnym badaniom DNA, sprawdzili naukowcy z Instytutu Biologii Ssaków PAN we współpracy z kolegami z Francji i USA.
Od wiosny do jesieni, czyli w okresie niezakłóconym zimowym dokarmianiem, naukowcy zbierali próbki kału żubrów. Następnie wyizolowali z nich roślinne DNA, a dzięki metodzie tzw. metabarkodingu oznaczyli gatunki na podstawie krótkich sekwencji DNA (czyli tzw. barkodów). W ten sposób uzyskali ponad 3,6 mln fragmentów sekwencji DNA roślin, które poddali analizie bioinformatycznej. Okazuje się, że badane żubry zjadały rośliny reprezentujące aż 105 gatunków. Najczęściej były to liście drzew i krzewów (59%) oraz rośliny zielne (34%). Trawy i turzyce pojawiały się rzadko. Najchętniej jednak żubry jedzą maliny i grab. Stanowiły one jedną trzecią sekwencji DNA roślin i występowały w ponad 80% próbek kału. Innymi gatunkami częściej zjadanymi przez żubry były kukliki, jaskry, wiązówka błotna, pokrzywa, tojeści i dąb.
Różnorodność roślin zjadanych przez żubry uzależniona jest od ilości biomasy roślinnej i najwyższa w miesiącach letnich. W tym okresie żubry zjadały miesięcznie nawet 40 różnych gatunków roślin. Dużym zaskoczeniem dla naukowców był fakt, że byki i krowy żubra odżywiały się bardzo podobnym zestawem roślin, choć różnią się rozmiarami ciała i przez znaczną część roku żyją osobno.
Zdaniem naukowców żubry poradziły sobie w lasach właśnie dzięki elastycznej strategii żerowania. Zostały zmuszone do życia na terenach leśnych na skutek zmian środowiskowych i wzrastającej presji człowieka, mimo iż historia ewolucyjna i cechy morfologiczne, np. szeroki pysk i zęby o wysokich koronach, wskazują na przystosowanie żubra do środowisk bardziej otwartych oraz diety z dużym udziałem roślinności trawiastej. Zmiany w diecie są więc efektem przystosowania się do życia w środowisku leśnym, zwłaszcza, że po wyginięciu żubra na początku XX w. jego populacje były odtwarzane w środowiskach leśnych.
JK
(Źródło: IBS PAN)