Zespół naukowców z Głównego Instytutu Górnictwa w Katowicach, pod kierunkiem dr. hab. Grzegorza Mutke, opracował nową Górniczą Skalę Intensywności Sejsmicznej. GSIS-2017 to narzędzie służące do oceny skutków oddziaływania wstrząsów powodowanych eksploatacją węgla na obiekty budowlane oraz klasyfikacji ich odporności dynamicznej.
Oddziaływanie wstrząsów opisane jest przez stopnie intensywności sejsmicznej, klasyfikowane na podstawie rejestrowanych lub prognozowanych parametrów drgań podłoża, takich jak amplituda prędkości, czas trwania i częstotliwość. Skala GSIS-2017 uwzględnia wcześniejsze prace nad górniczymi skalami intensywności drgań oraz nowe bazy danych makrosejsmicznych i pomiarowych, opracowane dla silnych wstrząsów górotworu, których wiele odnotowano w ostatnich kilku latach. Do obecnej wersji skali wprowadzono również wiele nowych rozwiązań, w tym przede wszystkim faktyczną odporność dynamiczną budynków poddanych wstrząsom górniczym, ocenę skutków drgań w zależności od typu konstrukcji budynku i jego stanu technicznego czy dodatkowe stopnie intensywności sejsmicznej dla najsilniejszych drgań obserwowanych na Górnym Śląsku. Poprawiono także stopień wiarygodności dokonywanej oceny szkodliwości drgań.
Nowa skala będzie miała duże znaczenie praktyczne, ponieważ problem szkód wywołanych eksploatacją górniczą dotyczy w Polsce tysięcy osób oraz wielu instytucji. Tylko w ubiegłym roku do kopalń Polskiej Grupy Górniczej, największego polskiego producenta węgla kamiennego, wpłynęło prawie 5 tys. wniosków o naprawę szkód. W tym roku na usuwanie szkód firma przeznacza blisko 155 mln zł, tj. o blisko 30 mln więcej niż rok wcześniej. Najbardziej kosztowna jest likwidacja szkód w budynkach mieszkalnych – w ub. roku PGG wydała na ten cel 60,5 mln zł, a kolejne 12,6 mln zł pochłonęło zabezpieczeń takich budynków przed przyszłymi szkodami. Skala GSIS-2017 daje możliwość rozstrzygania przy jej pomocy spornych kwestii w ocenie skutków oddziaływania wstrząsów górniczych, może też być wykorzystywana przy przygotowywaniu nowych planów ruchu zakładu górniczego.
Jest to aktualnie jedyna skala sejsmiczna w polskim górnictwie węglowym pozytywnie zaopiniowana przez Komisję ds. Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym.
Górnicza Skala Intensywności Sejsmicznej GSIS-2017
MK
(Źródło: GIG)