Efektem zakończonego właśnie projektu badawczego firmy Gyro-Tech Innovation in Aviation Sp. z o.o., realizowanego we współpracy z Instytutem Lotnictwa, są innowacyjne wirniki śmigłowcowe, które w oparciu o testy naziemne oraz próby w powietrzu wykazały światową jakość oraz najwyższą konkurencyjność w stosunku do wyrobów obecnie stosowanych na rynku.
W ramach wspólnych prac w projekcie „Innowacyjne kompozytowe wirniki do śmigłowców ultralekkich” zaprojektowano dwa rodzaje wirników, w tym jeden z opracowanym w Instytucie Lotnictwa innowacyjnym profilem dedykowanym specjalnie do wirników lekkich śmigłowców. Przeprowadzono wszystkie niezbędne analizy m.in. z zakresu aerodynamiki CFD i mechaniki lotu, wytrzymałości materiałów MES, badania materiałowe kompozytów, próby technologiczne najnowszych dostępnych włókien zbrojenia kompozytów polimerowych, badania wytrzymałościowe części nasadowych i węzłów oraz próby dowodowe wymagane do ich dopuszczenia do lotu, a następnie przeprowadzono testy funkcjonalne na ziemi i w powietrzu.
Łopaty zostały z powodzeniem oblatane na kilku różnych konstrukcjach i znalazły już swoich odbiorców na świecie. Po bardzo pozytywnych opiniach pilotów łopaty opracowane w Instytucie Lotnictwa są wykorzystywane w takich śmigłowcach jak: Dynali H3, CH7 Kompress, Cicare 8 oraz na popularnym Robinson R-22.
W efekcie tej współpracy firma Gyro-Tech, uznany na świecie producentem wirników wiatrakowcowych, rozszerzyła asortyment produkcji na łopaty wirników do lekkich i ultralekkich śmigłowców.
Kierownikiem merytorycznym projektu był mgr inż. Tomasz Szczepanik z Centrum Transportu i Konwersji Energii Instytutu Lotnictwa, a całe przedsięwzięcie było współfinansowane z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój w ramach wsparcia badań przemysłowych i prac rozwojowych realizowanych przez małe przedsiębiorstwa. Projekt „Innowacyjne kompozytowe wirniki do śmigłowców ultralekkich” był prowadzony od stycznia 2016 do grudnia 2018.
Próby w locie odbyły się m.in. u argentyńskiego producenta śmigłowców Cicaré Helicópteros S.A. Obejmowały ok. 5 godzin lotu, w czasie których testowano zachowanie śmigłowca z nowymi łopatami, potwierdzając prawidłowe zachowanie i niski poziom wibracji we wszystkich stanach lotu, łącznie z autorotacją i w pełnym zakresie prędkości. W grudniu odbyły się ostatnie próby na znanym śmigłowcu amerykańskim Robinson R-22 i choć nie jest on sprzętem ultralekkim, łopaty Gyro-Tech zdały egzamin. Próby potwierdziły wysoką jakość łopat, dzięki czemu śmigłowiec mógł uzyskać w locie prędkość większą o ok. 10 km/h i jednocześnie mniejszą o ok. 10% prędkość opadania autorotacyjnego. Nowy wirnik generuje też wyraźnie niższy hałas, a dzięki wyższej niż oryginalne łopaty inercji, np. po awarii silnika, pozwala utrzymać energię wirnika przez okres do 4 sekund, przy oryginalnych łopatach tylko 1 sek.
Projekt jest odpowiedzią na zapotrzebowanie rynkowe wynikające z ogólnoświatowego trendu wymiany wirników nośnych w śmigłowcach, z tradycyjnej konstrukcji duraluminiowej lub mieszanej duralowo-kompozytowej na nowoczesne rozwiązania całkowicie kompozytowe, umożliwiające poprawę osiągów konstrukcji oraz wydłużenie okresu eksploatacji. Ideą przyświecająca jego realizacji było połączeniu sił dwóch krajowych liderów branżowych: firmy Gyro-Tech, która posiada największe w kraju doświadczenie w produkcji wirników autorotacyjnych do wiatrakowców i jest jedynym takim przedsiębiorstwem w kraju, oraz lidera w zakresie prac badawczo-rozwojowych w lotnictwie, jakim jest Instytut Lotnictwa.
JK
(Źródło IL)