Nowe laboratoria i pracownie usługowe, innowacyjne badania i perspektywy dla nowych terapii – to wszystko będzie się działo w najbliższych latach w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, który otrzymał właśnie 36 mln zł na utworzenie centrum doskonałości w dziedzinie RNA i biologii komórki. Do pełnego rozwoju placówki brakuje jednego elementu – nowej siedziby.
Jak już informowaliśmy, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej rozstrzygnęła kilka dni temu dwa pierwsze nabory w ramach Międzynarodowych Agend Badawczych. Środki w wysokości 215 mln zł rozdysponowano między liderów siedmiu projektów. Jeden z nich – „Platforma RNA i biologii komórki dla badań i innowacji w medycynie (RACE-PRIME)” będzie realizowany w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Został wyłoniony w naborze skierowanym do wnioskodawców będących koordynatorami konsorcjum, które uzyskało dofinansowanie lub Seal of Excellence w programie Teaming z Horyzontu Europa.
Naszym celem jest opracowanie podstaw nowatorskich metod leczenia chorób człowieka, w przypadku których te obecne są niewystarczające lub niedostępne – tłumaczy prof. Marta Miączyńska, dyrektor MIBMiK. – Dofinansowanie z FNP przybliży nas ku doskonałości naukowej w dziedzinie biologii RNA i komórki – dodaje liderka projektu.
RACE-PRIME: droga ku doskonałości
RACE-PRIME, zgodnie z umową z Komisją Europejską, jest komplementarnym finansowaniem do wcześniejszego projektu „RNA i biologia komórki – od badań podstawowych do terapii (RACE)”, na którego realizację przyznano 15 mln euro w ramach programu Teaming for Excellence Horyzontu Europa. Z kolei z FNP instytut otrzyma ponad 36,2 mln zł. Połączone środki pozwolą przekształcić MIBMiK w światowej klasy Centrum Doskonałości w dziedzinie RNA i biologii komórki oraz przekładać najnowocześniejsze badania podstawowe na zastosowania kliniczne i innowacje. W działaniach tych polska placówka wspierana jest przez międzynarodowych partnerów: Zakład Genetyki Człowieka Uniwersytetu w Edynburgu (MRC Human Genetics Unit of the University of Edinburgh) oraz Flamandzki Instytut Biotechnologii w Belgii (Flanders Institute for Biotechnology VIB).
W ramach RACE-PRIME rozwijane będą dwa kierunki badawcze. Pierwszy z nich, skoncentrowany na przeciwwirusowych i przeciwbakteryjnych strategiach terapeutycznych, będzie koordynowany przez prof. Gracjana Michlewskiego, kierownika Laboratorium Oddziaływań RNA-Białko – Centrum Dioscuri. Drugi, pilotowany przez prof. Martę Miączyńską, kierującą Laboratorium Biologii Komórki, obejmie prace nad zaawansowanymi modelami chorób rzadkich, co docelowo może pozwolić na opracowanie spersonalizowanych terapii. Oba obszary badawcze otrzymają wsparcie laboratoriów i pracowni usługowych MIBMiK, a także międzynarodowych partnerów strategicznych.
Dzięki RACE i RACE-PRIME wdrażamy ambitny program badawczo-rozwojowy skoncentrowany na chorobach zakaźnych i rzadkich. Jego realizacja będzie wymagała rekrutacji sześciu nowych zespołów badawczych, profesjonalnego szkolenia młodych naukowców oraz rozwoju nowoczesnych specjalistycznych pracowni usługowych – przyznaje prof. Marta Miączyńska.
Nowa siedziba – nowe perspektywy
Przy tak dynamicznym rozwoju, istotne ograniczenie stanowi brak własnej siedziby – instytut korzysta z powierzchni użyczonej przez Polską Akademię Nauk. W planach jest budowa nowego, przestronnego budynku na miarę XXI wieku. Zwycięski projekt architektoniczny został wyłoniony w ubiegłym roku.
Zakłada cztery kondygnacje nadziemne i jedną podziemną. Powierzchnia całkowita obiektu przekracza 20,5 tys. mkw., zaś powierzchnia użytkowa wynosi blisko 14 tys. mkw. Budynek został podzielony na 3 części: badawczą, biurowo-administracyjną oraz ogólnodostępną. W badawczej swoje miejsce znajdzie w 20 grup, do których dyspozycji będą laboratoria, biura oraz 7 specjalistycznych pracowni aparaturowych. W skład części biurowo-administracyjnej, położonej na ostatniej kondygnacji, wchodzą biura, gabinety oraz sala konferencyjna. Strefa ogólnodostępna z salami konferencyjnymi (największa 563 mkw. podzielona na dwie mniejsze), salą wystawową oraz pomieszczeniami administracyjnymi i laboratoryjnymi, zostanie zlokalizowana na parterze. Wejście główne do instytutu znajdować się będzie od strony ul. Flisa. W centralnej części budynku, na poziomie parteru, powstanie kwadratowe patio 25 × 25, powiększone na 4 kondygnacji 33,5 ×33,5 m (taras) z okrągłym basenem o średnicy 10 m. W podziemiu zostaną zlokalizowane pracownie modeli zwierzęcych.
Nowa przestrzeń ma umożliwić naukowcom wykonywanie profesjonalnych ekspertyz i zacieśnianie współpracy z polskim przemysłem biotechnologicznym i farmaceutycznym. Szacowany koszt netto inwestycji przekracza 157,2 mln zł. MIBMiK dysponuje gruntem pod budowę, jednak wzrost cen w ostatnich latach nie pozwala na realizację inwestycji z posiadanych środków. Sytuacji nie ratują granty naukowe, które naukowcy z powodzeniem uzyskują i które determinują rozwój placówki, ponieważ te środki nie mogą być przeznaczone na cele budowlane.
Jeszcze dziesięć lat temu mieliśmy 6 laboratoriów badawczych, wkrótce, dzięki RACE, będziemy ich mieli dwadzieścia. Zaczyna brakować miejsca dla naszych specjalistów i aparatury badawczej. Dlatego potrzeba zbudowania nowej siedziby staje się coraz bardziej paląca – apeluje dyrektor MIBMiK.
MK