Jakie wyzwania stoją przed uczelniami w obszarze zrównoważonego rozwoju? Jakie dobre praktyki odnoszące się do trzeciego filaru zrównoważonego rozwoju, czyli działań na rzecz ochrony środowiska i adaptacji do zmian klimatu, są już realizowane na uczelniach? Odpowiedzi na te pytania poznali uczestnicy konferencji naukowej zorganizowanej na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.
Idea zrównoważonego rozwoju jest strategią równoczesnego rozpoznawania i rozwiązywania współczesnych problemów gospodarczych, społecznych i środowiskowych mających na celu zapewnienie działań na rzecz zrównoważonej przyszłości naszej planety oraz na rzecz jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń w wymienionych wyżej obszarach. Podczas sesji Zgromadzenia ONZ przyjęto 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju, które są wskazówkami dla rozwoju cywilizacyjnego świata. Wyznaczają one nie tylko nowe kierunki podejmowanych działań i innowacji, ale również wskazują na konieczność prowadzenia edukacji mającej skutkować zmianą powszechnej świadomości społecznej. Potrzebna jest skuteczna edukacja ekologiczna społeczeństwa oraz ukształtowanie właściwego i spójnego systemu wartości.
Na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego zorganizowano I Ogólnopolską Konferencję Naukową „Uczelnie wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju”. Jej celem było przedstawienie działań i najlepszych praktyk edukacyjnych, informacyjnych, organizacyjnych oraz wyników badań naukowych podejmowanych na uczelniach w obszarze realizacji celów zrównoważonego rozwoju.
Swoje osiągnięcia w zakresie zrównoważonych działań gospodarczych, społecznych i proekologicznych zaprezentowali m.in. przedstawiciele Politechniki Wrocławskiej, Uniwersytetu Gdańskiego, Politechniki Łódzkiej, Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Uniwersytetu Łódzkiego.
Na Uniwersytecie Łódzkim działa zespół doradczy ds. polityki klimatyczno-środowiskowej. Na swoim koncie ma już opracowanie listy dobrych praktyk środowiskowych jako rekomendacji do stosowania w jednostkach organizacyjnych UŁ; inwentaryzację terenów zieleni uczelni służącą opracowaniu szczegółowych zaleceń dla pielęgnacji trawników, tworzenia łąk kwietnych i nasadzeń drzew; zakładanie ogrodów fasadowych (współpraca z Urzędem Miasta); tworzenie miejsc przyjaznych miejskim zwierzętom (uli na obiektach uniwersyteckich, domków dla zapylaczy, budek dla ptaków, domków dla jeży itp.); wprowadzanie systemów retencjonowania wody deszczowej.
Ponadto wprowadzono do Strategii rozwoju uczelni zagadnienia związane z ograniczaniem jej wpływu na klimat i środowisko oraz opracowano politykę środowiskową UŁ. Dodatkowo utworzono Zielony Budżet Obywatelski, a obecnie planowany jest montaż instalacji fotowoltaicznych na budynkach uczelni. Wśród wdrożonych już inwestycji jest pilotażowy ogród fasadowy z systemem gromadzenia i redystrybucji wody.
Centrum Zrównoważonego Rozwoju i Ochrony Klimatu Politechniki Wrocławskiej ma na celu bilansowanie i zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych poprzez optymalizację zużycia energii i ciepła, inwestowanie w energię odnawialną; integrację wytwarzania energii elektrycznej z energii słonecznej ze strukturami kampusu, takimi jak dachy, parkingi i konstrukcje o niewykorzystanej do tej pory przestrzeni; zwiększanie udziału alternatywnych źródeł transportu; rozwinięcie różnorodności biologicznej na terenie kampusu poprzez planowanie i zwiększanie ilości terenów zielonych połączone z możliwościami rozwoju instalacji poboru, magazynowania, nawadniania i wykorzystania wody deszczowej; inicjowanie, realizację i monitorowanie działań ograniczających strumienie odpadów i ścieków na terenie kampusu; stymulowanie badań naukowych i działań o charakterze edukacyjnym oraz kreowanie atmosfery do rozwoju kursów, kierunków studiów prośrodowiskowych (nowy kierunek studiów: Gospodarka o Obiegu Zamkniętym i Ochrona Klimatu) odpowiadających na aktualne problemy środowiskowe.
Na Politechnice Łódzkiej funkcjonuje Zespół ds. Zrównoważonego Rozwoju. Uczelnia jest świadoma koniecznych zmian, dlatego już podejmuje działania w tym kierunku m.in. poprzez projekty mające na celu zahamowanie wzrostu stężenia CO2, usuwanie CO2 z gazów odlotowych, wykorzystanie CO2 jako surowca, a także projekty poprawiające efektywność energetyczną budynków (zużywanie mniejszych ilości energii), a tym samym – redukcję emisji gazów cieplarnianych. Powstał też cykl live’ów #EKOlogicznie z PŁ na Facebooku i YouTube. Podczas tych spotkań naukowcy opowiadają o prowadzonych badaniach, których wyniki wykorzystywane są w ochronie środowiska, eksperci dzielą się swoją wiedzą na tematy związane z ekologią, doradzają, jak być świadomym konsumentem oraz wyjaśniają, jakie decyzje warto podejmować, troszcząc się o środowisko.
Za jeden z najistotniejszych efektów konferencji można uznać wspólne stanowisko do podjęcia działań na rzecz ochrony środowiska i adaptacji do zmian klimatu. Oznacza to budowanie uczelni świadomie dbających o środowisko poprzez m.in. podniesienie świadomości ekologicznej pracowników, studentów i otoczenia, kształtowanie postaw proekologicznych oraz tworzenie zielonych miejsc pracy. W trakcie konferencji uczelnie zadeklarowały chęć powołania sieci współpracy jednostek organizacyjnych działających na rzecz zrównoważonego rozwoju.
MK, źródło: UŁ