Działający od ponad roku Międzynarodowy Instytut Mechanizmów i Maszyn Molekularnych Polskiej Akademii Nauk organizuje rocznicowe sympozjum naukowe z udziałem wybitnych specjalistów w dziedzinie biologii molekularnej, komórkowej i strukturalnej. Wydarzenie odbędzie się 27 kwietnia w Warszawie.
Międzynarodowy Instytut Mechanizmów i Maszyn Molekularnych (IMol) dołączył do „rodziny” PAN pod koniec 2020 roku. Jak zauważa prof. Magda Konarska, zastępca dyrektora ds. naukowych, to pierwszy od ćwierćwiecza instytut badawczy poświęcony naukom biologicznym, który powstał w Polsce.
W drugiej połowie ubiegłego wieku nauki biologiczne przeżywały ogromy rozkwit. W tym stuleciu należy się spodziewać, że staną się awangardą nauki – dominuje przekonanie, że rozwiążą one wiele palących problemów medycznych. We wszystkich rozwiniętych krajach tworzenie nowych instytutów badawczych nie jest niczym nadzwyczajnym, one tworzone są co kilka lat. W Polsce te procesy mają wolniejsze tempo, ale tym bardziej należy się cieszyć, że udało się IMol uruchomić – podkreśla prof. Konarska.
Nowa jednostka, na czele której stoi prof. Agnieszka Chacińska, realizuje projekt „Regenerative Mechanisms for Health” (ReMedy), który w 2017 roku otrzymał dofinansowanie w ramach programu Fundacji na rzecz Nauki Polskiej „Międzynarodowe Agendy Badawcze”. Prace zespołów naukowych skupiają się na adaptacji komórkowej na stres i analizie mechanizmów regeneracyjnych włączanych przez komórkę w odpowiedzi na czynniki stresowe. Osiem grup funkcjonujących w instytucie bada to zagadnienie pod różnym kątem i stosując wielorakie podejścia eksperymentalne.
Nas interesuje zarówno praca naukowa, a więc zrozumienie tych procesów, jak i działalność wdrożeniowa. Liczymy na to, że badania doprowadzą do opracowania nowych rozwiązań terapeutycznych polegających np. na blokowaniu mechanizmów adaptacyjnych uruchamianych przez procesy nowotworowe. Nasi naukowcy badają też odpowiedzi na stres związane z chorobami cywilizacyjnymi. Szukamy odpowiedzi na pytania: jak komórki gospodarza reagują na infekcje wirusowe i w jaki sposób wirusy wykorzystują procesy wewnątrzkomórkowe do realizacji swoich własnych celów, czyli replikacji. Poznanie tych kwestii jest konieczne do tego, żeby w przyszłości móc tworzyć bardziej skuteczne terapie – przekonuje prof. Konarska.
Całkiem niedawno jedna z liderek IMol, dr Karolina Szczepanowska, otrzymała grant EMBO na projekt związany z przeprogramowaniem metabolicznym, leżącym u podstaw procesu nowotworzenia i pozwalającym na niepohamowane namnażanie się komórek rakowych. Zainteresowania jej zespołu dotyczą kontroli jakości mitochondrialnych kompleksów oddechowych (system OXPHOS), złożonych maszyn molekularnych odpowiedzialnych za produkcję energii i prawidłowy przepływ metabolitów. Badacze szukają odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób kompleksy oddechowe są nadzorowane, naprawiane i degradowane w przebiegu chorób.
Przypuszczam, że precyzyjne modulowanie tych procesów może stanowić unikatową bazę dla przyszłych, znacznie efektywniejszych terapii przeciwnowotworowych – zauważa dr Szczepanowska, która będzie jedną z prelegentek zbliżającego się Anniversary IMol Symposium.
Wydarzenie, którego tematem przewodnim jest „Molecular mechanisms of health and disease”, odbędzie się w środę 27 kwietnia. W roli gościa specjalnego wystąpi prof. Peter Rehling z University Medical Center Göttingen, który dokona podsumowania dotychczasowych prac IMol oraz nakreśli perspektywy rozwoju unikatowych kierunków badań w aspekcie międzynarodowej współpracy.
Swoje badania zaprezentują także zaproszeni goście: dr Sebastian Glatt z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, dr hab. Kinga Kamieniarz-Gdula z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu i dr Krzysztof Szade z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Dyrektor Instytutu, prof. Agnieszka Chacińska, przedstawi międzynarodowy zespół IMol i podsumuje wyniki prac badawczych w pierwszym roku działalności. Prelekcje wygłosi też troje spośród ośmiorga liderów grup.
Badania w IMol, związane z biologią komórki, prowadzone są na pograniczu biologii strukturalnej, bioinformatyki i chemii biologicznej. Stosujemy bardzo różne modele badawcze. Uważam, że takie interdyscyplinarne połączenie zainteresowań komórkowych i metodologii jest siłą naszego instytutu – podkreśla prof. Konarska.
Miejscem sympozjum będzie hotel Sound Garden (Warszawa, ul. Żwirki i Wigury 18). Początek 27 kwietnia o godz. 11:00. Rejestracja poprzez formularz na stronie internetowej IMol. Partnerem medialnym wydarzenia jest „Forum Akademickie”.
MK
