Wyraz „wojna” w głosowaniu językoznawców oraz „inflacja” wybrana przez internautów – to zwycięzcy plebiscytu na Słowo Roku 2022. Wyniki zabawy organizowanej przez Instytut Języka Polskiego Uniwersytetu Warszawskiego ogłoszono 3 stycznia.
Słowo, które najbardziej charakteryzuje minione dwanaście miesięcy, wybierają internauci oraz, niezależnie od nich, kapituła językoznawców. W 12 edycji konkursu kapituła, której członkami są eksperci w zakresie językoznawstwa, słowem roku 2022 wybrała „wojnę”. Na drugim miejscu językoznawcy wskazali na wyraz „inflacja”, na trzecim na słowo „uchodźca/uchodźczyni”.
Wyboru dokonali przedstawiciele dziesięciu uniwersytetów: prof. Marian Bugajski (Uniwersytet Zielonogórski), prof. Katarzyna Kłosińska (Uniwersytet Warszawski), prof. Ewa Kołodziejek (Uniwersytet Szczeciński), prof. Danuta Krzyżyk (Uniwersytet Śląski), prof. Jan Miodek (Uniwersytet Wrocławski), prof. Jolanta Panasiuk (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), prof. Renata Przybylska (Uniwersytet Jagielloński), prof. Mariusz Rutkowski (Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie), prof. Barbara Sobczak (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), prof. Rafał Zimny (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy).
Większość „laureatów” to słowa nienowe, które pojawiały się w mediach z powodu wojny w Ukrainie i kryzysu ekonomicznego. Spośród wyrazów i wyrażeń nowych lub przypomnianych w nowym znaczeniu w 2022 roku warto wymienić „w Ukrainie” (do połowy XIX wieku częstsze niż „na Ukrainie”) oraz „kamień milowy” – mówi prof. Marek Łaziński z UW, sekretarz kapituły plebiscytu.
Głosowanie internautów
W plebiscycie internetowym oddano 4,5 tys. głosów. Wygrał wyraz „inflacja”, który uzyskał ponad 1,2 tys. głosów. Kolejne miejsca zajęło słowo „wojna” oraz wyrażenie „w Ukrainie”. Oprócz pierwszej trójki ponad 100 głosów uzyskały także rzeczowniki „pomoc”, „uchodźca” (słowo roku 2015) i „podręcznik (do HiT)”. Głosowanie trwało do 31 grudnia 2022 roku. Podobnie jak w poprzednich latach, uczestnicy plebiscytu mogli wybierać propozycję z listy słów podanych przez organizatorów lub przesyłać własne pomysły.
Internauci wybierali spośród 23 wyrazów lub wyrażeń, szczególnie często występujących w prasie ubiegłego roku, takich jak m.in.: „agresja/agresor”, „dron”, „granica”, „kamień milowy”, „mierzeja (Wiślana)”, „omikron”, „opał”, „podwyżka”, „pomoc/pomagać”, „przekop (mierzei Wiślanej)”, „rakieta”, „rzeka (zatrute rzeki)”, „w Ukrainie”, „węgiel”.
Przypomnijmy, że w głosowaniu internautów w plebiscycie Słowo Roku 2021 zwyciężył wyraz „szczepienie”. Podobnie wybrali także językoznawcy, którzy oprócz „szczepienia” wyróżnili ex aequo słowo „granica”. W edycji 2020 słowem roku w głosowaniu internautów oraz językoznawców został wybrany „koronawirus”.
Słowa Roku na świecie
Oprócz Polski „wojna” została słowem roku także w Czechach w plebiscycie „Lidovych Novin” (cz. valka) oraz w plebiscycie rosyjskim, w którym głosują w większości osoby spoza Rosji. Niemcy wybrali Zeitenwende – punkt zwrotny historii w kontekście zmiany polityki wobec Rosji. W plebiscycie szwajcarskim wybrane zostało słowo Strommangellage – brak prądu, a w austriackim Inflation – inflacja. W plebiscycie słowników oksfordzkich wygrało wyrażenie Goblin mode – postawa wobec świata, w której własne potrzeby są ważniejsze od społecznych oczekiwań.
źródło: UW