Marta Thiel i Sylwia Piekarczyk, studentki I roku architektury na Politechnice Wrocławskiej, zwyciężyły w konkursie na koncepcję modelowego hospicjum dla 30 pacjentów.
Ich projekt został uznany za najlepszy spośród dziewięciu zgłoszonych do konkursu zorganizowanego wspólnie przez Wydział Architektury PWr i Bonifraterskie Centrum Zdrowia. Charakteryzuje się wysuniętymi modułami z przestronnymi, nowocześnie urządzonymi pokojami pacjentów i oknami wychodzącymi na ogrody, przestrzenią wspólną z salami warsztatowymi oraz osobną częścią administracyjną i salami do fizjoterapii.
– Dużo do myślenia dała nam wizyta w Hospicjum Stacjonarnym Świętego Jana Bożego. Chciałyśmy się przekonać, jakie potrzeby mają podopieczni i pracownicy ośrodka. Kiedy oglądałyśmy budynek, czułam dyskomfort, bo miałam wrażenie, że ciągle naruszam prywatne strefy pacjentów. Dlatego postanowiłyśmy, że zapewnienie im intymności powinno być jednym z najważniejszych założeń w projekcie. Stąd trzy osobne, wysunięte moduły z salami dla nich. Pomieszczenia te w naszej wizji hospicjum są nowoczesne i zapewniają pacjentom dużo przestrzeni, by czuli, że mają ją dla siebie, że to właśnie ich miejsce – opowiada Marta Thiel.
Układ obiektu zaprojektowanego przez studentki wyróżnia więc intymną strefę cichą przeznaczoną wyłącznie dla pacjentów i strefę obsługującą obiekt hospicjum. Całość zespala część wspólna łącząca pracowników, pacjentów i odwiedzających. Umożliwia ona swobodną komunikację na każdym z poziomów, a poprzez zastosowanie sporej ilości przeszkleń „otwiera hospicjum na świat”. Przesunięcia modułów sal pacjentów w osi poziomej ukształtowały otwarte patia z estetyczną niską zielenią, a także miejsca rekreacyjne dla sprawnych pacjentów i pracowników.
– Dla pacjentów czas spędzany w ogrodzie jest bardzo ważny, o czym przekonałyśmy się, będąc w ośrodku – podkreśla Sylwia Piekarczyk. – Ci, którzy nie mogą wyjść o własnych siłach, są wywożeni na łóżkach. Wszystko po to, by pooddychali świeżym powietrzem, nacieszyli oczy zielenią i odpoczęli trochę od widoku szpitalnej sali. Dlatego projektując hospicjum, zwróciłyśmy dużą uwagę także na to, by jego otoczenie było jak najprzyjemniejsze, żeby chciało się tam spędzać czas.
W uzasadnieniu werdyktu czytamy, że komisja konkursowa doceniła właściwy dla tego typu obiektów układ funkcjonalno-przestrzenny oraz relację przestrzeni i kubatury obiektu do programu pomieszczeń, które zostały rozmieszczone w sposób zapewniający ich racjonalne wykorzystanie. Za swój projekt studentki zostały nagrodzone dwumiesięcznym płatnym stażem w Maćków Pracownia Projektowa i możliwością spędzenia weekendu w Konwencie Bonifratrów w Zakopanem.
– Konkurs był czysto teoretyczny, nie mamy w planach budowy obiektu z wykorzystaniem zwycięskiego projektu. Chcieliśmy w ten sposób promować ruch hospicyjny – tłumaczy Anna Żebranowicz, dyrektor Bonifraterskiego Centrum Opieki Hospicyjnej we Wrocławiu. – Liczymy na to, że tym konkursem przybliżymy ideę pomocy hospicyjnej, żeby to nie był temat, który powszechnie kojarzy się tylko ze śmiercią. Hospicjum to także życie. Pacjenci spędzają u nas czasem i wiele tygodni. Dbamy o to, żeby nie tylko znaleźli tu dobrą opiekę medyczną, ale także żeby spędzili z nami przyjemne chwile, przeżyli coś, co nada sens ich życiu w tak trudnym momencie. Mamy też nadzieję, że dla młodych architektów okazja obejrzenia hospicjum i porozmawiania z jego pracownikami zaowocuje w przyszłości, dając im szersze spojrzenie na potrzeby osób przebywających w takich ośrodkach – od pokoi kąpielowych przy salach pacjentów, po zaplanowanie sali, w której mogą odbywać się koncerty czy spektakle.
Przygotowując projekt hospicjum, uczestnicy konkursu mogli wybrać konkretne miejsce lub ogólnie wskazać kontekst przestrzenny. W planach należało wziąć pod uwagę potrzeby pacjentów, ich rodzin, personelu i wolontariuszy, ze szczególnym uwzględnieniem czasu wolnego. Obiekt, przeznaczony dla 30 pacjentów, musiał mieć m.in. sale jedno-, dwu- i trzyosobowe, gabinety lekarskie i zabiegowe, pokój kąpielowy, punkt pielęgniarski, sale: fizjoterapii, warsztatów terapii zajęciowej i wypoczynkową, punkt apteczny, kaplicę (otwartą, wykorzystywaną jednocześnie do spotkań, koncertów itp.) i palarnię. To nie pierwsza wspólna inicjatywa Wydziału Architektury PWr i Bonifraterskiego Centrum Zdrowia. W ubiegłym roku studenci z W1 byli także zaproszeni do udziału w konkursie na plakat promujący hospicyjny wolontariat.
Lucyna Róg, źródło: PWr