Rozwijanie u studentów empatii, szacunku i odpowiedzialności w kontekście komunikacji międzykulturowej ma na celu zwycięski projekt pierwszej edycji konkursu „Studenckie Inicjatywy Dydaktyczne”. Jego autorem jest Jakub Niewiński z Uniwersytetu Zielonogórskiego.
To pierwsza edycja konkursu organizowanego przez Fundację na rzecz Jakości Kształcenia. Inicjatywa skierowana do studentów i doktorantów ma na celu docenić projekty edukacyjne, które wspierają krytyczne myślenie, komunikację, współpracę oraz kreatywność i mają szansę wpłynąć na rozwój nowoczesnego kształcenia w Polsce. Do konkursu wpłynęło 66 zgłoszeń z kilkunastu uczelni. Jury pod przewodnictwem dr. hab. Jakuba Brdulaka, sekretarza Polskiej Komisji Akredytacyjnej, przyznało trzy nagrody i jedno wyróżnienie.
Pierwsze miejsce zajął Jakub Niewiński (Uniwersytet Zielonogórski) za projekt „Wprowadzenie do empatycznej komunikacji międzykulturowej”. Ma na celu rozwijanie u studentów empatii, szacunku i odpowiedzialności w kontekście komunikacji międzykulturowej. Program składa się z trzech głównych bloków: rozpoznawanie kultur, interakcja i empatia oraz refleksja nad doświadczeniami.
W pierwszym bloku studenci uczą się poznawać inne kultury i rozwijać szacunek dla różnorodności, badając zarówno swoje korzenie, jak i odmienne doświadczenia kulturowe. Drugi blok koncentruje się na rozwijaniu empatii i umiejętności interakcji międzykulturowych poprzez praktyczne, doświadczalne działania, które pomagają lepiej rozumieć perspektywy innych osób. Trzeci blok skupia się na refleksji nad własnymi doświadczeniami i reakcjami, co pozwala studentom lepiej rozumieć wpływ kultury na swoje zachowania. Projekt kładzie nacisk na aktywne, interaktywne metody nauczania, które angażują uczestników i przygotowują ich do świadomego funkcjonowania w wielokulturowym środowisku.
Drugie miejsce przyznano Joannie Kubiak (Politechnika Poznańska) za projekt „Grywalizacja w podstawach ochrony radiologicznej”. Wykorzystuje on grywalizację jako metodę nauczania zasad ochrony radiologicznej, z naciskiem na kreatywność, zaangażowanie i praktyczne podejście do zdobywania wiedzy. Grywalizacja, polegająca na stosowaniu mechanizmów znanych z gier, takich jak punkty, poziomy czy odznaki, ma na celu zwiększenie motywacji i interaktywności w nauce.
Program zajęć obejmuje teoretyczne wykłady oraz zajęcia projektowe, na których studenci tworzą własne projekty wykorzystujące grywalizację. Zamiast standardowych testów, studenci pracują nad projektami w grupach, opracowując własne gry edukacyjne na temat ochrony radiologicznej, które są następnie testowane w praktyce. W projekcie uwzględniono różnorodne formy aktywności, takie jak gry planszowe, warsztaty z użyciem sprzętu do pomiaru promieniowania, oraz symulacje w wirtualnej rzeczywistości. Głównym celem projektu jest nie tylko przyswojenie wiedzy o ochronie radiologicznej, ale także rozwijanie kluczowych kompetencji przyszłości – kreatywności, współpracy i praktycznego myślenia, co ma przygotować studentów do wyzwań współczesnego świata,
w tym zmian zachodzących w energetyce.
Trzecie miejsce zajęła Maria Pytka (Politechnika Wrocławska) za projekt „Doświadczenie użytkownika przestrzeni urbanistycznej”. Koncentruje się na analizie i projektowaniu przestrzeni miejskich z perspektywy ich użytkowników. Celem jest zapewnienie, aby przestrzeń miejska była inkluzywna, dostępna i odpowiadała na potrzeby wszystkich grup społecznych, takich jak osoby starsze, osoby z niepełnosprawnościami, rodziny z dziećmi, rowerzyści, czy piesi.
Studenci biorący udział w projekcie uczą się zasad projektowania przestrzeni publicznych, semipublicznych i sąsiedzkich. Analizują funkcje i użytkowanie przestrzeni miejskich, identyfikując bariery oraz proponując rozwiązania ułatwiające korzystanie z przestrzeni przez różnych użytkowników. Kluczowym elementem są wizje lokalne, analizy planów i przeprowadzanie badań terenowych, które pozwalają studentom na krytyczne podejście do istniejącej infrastruktury oraz jej dostosowanie do potrzeb społeczności.
Projekt promuje metody partycypacyjne, dzięki którym studenci rozwijają umiejętności współpracy, analizy potrzeb użytkowników oraz formułowania konstruktywnych wniosków. W dłuższej perspektywie inicjatywa ma pomóc w tworzeniu przyjaznych i dostępnych przestrzeni miejskich, uwzględniających różnorodność użytkowników oraz ich specyficzne potrzeby.
Wyróżnienie trafiło do Karoliny Biegun, Martyny Engler, Oliwii Mackiewicz, Wiktorii Ringel i Agnieszki Sot (Uniwersytet Śląski w Katowicach) za projekt „Metody i sposoby pracy z dziećmi i młodzieżą podczas zajęć warsztatowych”, który dotyczy opracowania skutecznych metod pracy z dziećmi i młodzieżą podczas zajęć warsztatowych. Celem jest stworzenie programu, który umożliwi rozwijanie kreatywności, zaangażowania i umiejętności społecznych młodych uczestników.
Projekt obejmuje różnorodne formy aktywności warsztatowej, takie jak ćwiczenia grupowe, praca indywidualna oraz prezentacje wyników na forum. Kluczowe jest angażowanie dzieci i młodzieży poprzez aktywne uczestnictwo, co pozwala im na samodzielne podejmowanie decyzji, formułowanie wniosków i naukę przez doświadczenie. Warsztaty
mają za zadanie nie tylko przekazywać wiedzę, ale także rozwijać kompetencje społeczne, takie jak współpraca, komunikacja i odpowiedzialność za zespół. Głównym efektem pracy zespołu są zalecenia dla nauczycieli i instruktorów dotyczące projektowania zajęć warsztatowych, które uwzględniają różnorodne potrzeby grup wiekowych i wspierają indywidualny rozwój każdego uczestnika.
Konkurs objęty był patronatem honorowym ministra nauki Dariusza Wieczorka, Polskiej Komisji Akredytacyjnej oraz Krajowej Reprezentacji Doktorantów. Patronem medialnym było „Forum Akademickie”.
Fundacja na rzecz Jakości Kształcenia od 12 lat działa na rzecz wspierania procesów nauczania na polskich uczelniach. Od 4 lat buduje Portal Jakości Kształcenia, na którym zebrała już 160 dobrych praktyk dydaktycznych, będących źródłem inspiracji dla wszystkich stron zaangażowanych w szkolnictwo wyższe. Angażuje się również w projekty proekologiczne. Stworzyła m.in. ekologiczne standardy organizacji eventów na uczelniach. Fundacja powstała z inicjatywy Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich
MK