Zespół inżynierów z Politechniki Gdańskiej, pracujący nad inteligentnymi autonomicznymi znakami drogowymi do adaptacyjnego sterowania ruchem pojazdów, otrzymał Nagrodę Naukową Siemensa. Pula nagród w konkursie przekroczyła 100 tys. zł.
Konkurs organizowany przez Politechnikę Warszawską i firmę Siemens wyłania nietuzinkowe talenty spośród naukowców, zespołów badawczych oraz absolwentów studiów I i II stopnia z całej Polski. Zwycięskie projekty, które odpowiadają na potrzeby rynku i gospodarki – poza nagrodą finansową – uzyskują szansę na wdrożenie i zastosowanie ich w praktyce. Jury składające się z pracowników firmy Siemens praz przedstawicieli polskich uczelni technicznych, wyłania aplikacje o największym potencjale rozwoju naukowego i inżynieryjnego.
W tym roku nagrodę w wysokości 40 tys. zł otrzymał zespół z Katedry Systemów Multimedialnych na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej w składzie: prof. dr hab. inż. Andrzej Czyżewski, dr hab. inż. Grzegorz Szwoch, dr hab. inż. Józef Kotus, dr hab. inż. Piotr Szczuko, dr inż. Piotr Odya, dr inż. Karolina Marciniuk, mgr inż. Andrzej Sroczyński i mgr inż. Tomasz Śmiałkowski, za pracę pt.: „Inteligentne autonomiczne znaki drogowe do adaptacyjnego sterowania ruchem pojazdów”.
Technologie związane z różnymi aspektami transportu autonomicznego badane są dziś „na żywym organizmie”, a nie tylko w warunkach laboratoryjnych. Coraz częściej widać chęć współpracy między poszczególnymi uczestnikami rynku transportowego. W obliczu technologicznych zmian autonomiczny transport to nie jedynie wizja przyszłości, ale dzięki cyfryzacji – już bliska rzeczywistość. Dużym wyzwaniem jest jednak kwestia mentalności i obaw ludzi. Tym bardziej cieszymy się, że tematyka autonomiczności w transporcie jest przedmiotem zainteresowania i bardzo cennych badań w ramach tegorocznej edycji konkursu o Nagrodę Naukową Siemensa – komentuje Krzysztof Celiński, prezes zarządu Siemens Mobility sp. z o.o.
Projekt miał na celu opracowanie koncepcyjne, budowę i badania testowe nowego rodzaju inteligentnych znaków drogowych, które umożliwią zapobieganie najbardziej powszechnym kolizjom na drogach szybkiego ruchu, wynikającym z gwałtownego spiętrzania się pojazdów w przypadku wystąpienia potrzeby gwałtownego hamowania. Opracowano typoszereg produktów, obejmujących inteligentne znaki stojące, wiszące i mobilne, wyświetlające dynamicznie aktualizowaną zalecaną prędkość jazdy, określaną samoczynnie, dzięki wbudowaniu w znak drogowy modułowi elektronicznemu, umożliwiającemu wielomodalny pomiar warunków ruchu (wizyjny, akustyczny i analizę warunków meteorologicznych). W typowych warunkach użytkowania inteligentny znak będzie komunikował prędkość obliczaną w powiązaniu z informacjami otrzymywanymi z rzędu podobnych znaków rozmieszczonych wzdłuż odcinka drogi szybkiego ruchu, komunikujących się wzajemnie za pośrednictwem sieci bezprzewodowej lub opcjonalnie ustawianą w sposób zarządzany zdalnie. Jego opracowanie wymagało rozwiązania szeregu problemów badawczych i technologicznych, takich jak: skuteczna i niezależna od warunków atmosferycznych analiza ruchu drogowego dokonywana na podstawie jednoczesnej analizy kilku sposobów reprezentacji danych, metoda obliczania gradientu prędkości dla różnego typu sytuacji drogowych i topologii ruchu, stworzenie platformy samoorganizujących się i niezawodnych połączeń bezprzewodowych oraz przeprowadzenie zaplanowanych na odpowiednią skalę badań testowych prototypów, których realizacja doprowadzi do opracowania produktów zwiększających bezpieczeństwo ruchu drogowego, na które istnieje zapotrzebowanie rynkowe na całym świecie.
W rywalizacji o Nagrodę Siemensa dla Absolwentów studiów I i II stopnia przyznawane są nagrody w dwóch obszarach – automatyki i robotyki oraz elektrotechniki. Łączna wartość tych nagród wynosi 36 tys. zł. Dodatkowo Siemens Polska funduje nowoczesne wyposażenie laboratoriów uczelni, z których wywodzą się laureaci.
Zwycięzcą Konkursu o Nagrodę Siemensa dla Absolwentów w zakresie automatyki i robotyki został mgr inż. Wojciech Hańderek z Politechniki Śląskiej za pracę magisterską pt. „System detekcji cyberataków na przemysłowe systemy sterowania”.
Zagadnienia dotyczące detekcji cyberataków są niezwykle istotne dla współczesnego przemysłu. Gwałtowny rozwój technologii informatycznych, szczególnie digitalizacja w obszarze IoT (Internet Rzeczy), prowadzi do znacznego wzrostu ryzyka w obszarze cyberbezpieczeństwa procesów przemysłowych. Należy przy tym zauważyć, że negatywne konsekwencje ataków hakerskich na infrastrukturę zakładów produkcyjnych to nie tylko np. zatrzymanie produkcji na jakiś czas, czy nawet zniszczenie urządzeń, a w rezultacie wymierne straty finansowe. Na względzie należy mieć również potencjalne skutki długoterminowe, takie jak reputacja przedsiębiorstwa na rynku czy kradzież know-how, co może doprowadzić do utraty konkurencyjności zaatakowanej firmy, a nawet jej upadku. Dlatego tak istotne jest uwzględnianie wszystkich potencjalnych aspektów zagrożeń (nie tylko technicznych), odpowiedniej metodologii szacowania ryzyka oraz regularnych testów i audytów – podkreśla Jarosław Pacewicz, pełnomocnik Siemens Polska ds. digitalizacji.
Ponadto w konkursie o Nagrodę Siemensa dla Absolwentów w zakresie automatyki i robotyki:
Konkurs o Nagrodę Siemensa dla Absolwentów w zakresie elektrotechniki wygrali:
Nagroda Promocyjna Siemensa, która premiuje wybitne prace doktorskie lub habilitacyjne, została podzielona pomiędzy:
Zgodnie z założeniami konkursu, tematyka prac i projektów zgłaszanych przez naukowców i zespoły badawcze była związana z obszarami aktywności biznesowej Siemens AG, w szczególności takimi jak zarządzanie w przemyśle, technologie dla przemysłu 4.0, elektrotechnika, mikrosieci elektroenergetyczne, magazynowanie energii, elektromobilność, przetwarzanie i analiza danych w mikrosieciach, efektywność energetyczna obiektów budowlanych, automatyka elektroenergetyczna i budynkowa, a także transport szynowy oraz zarządzanie i sterowanie ruchem. Ponadto do konkursu mogły być zgłaszane prace z zakresu zaawansowanych technologii ochrony środowiska, budowy maszyn, inżynierii materiałowej oraz innych powiązanych z głównymi dziedzinami konkursowymi.
MK