Laureaci Nagród Prezesa Rady Ministrów

Pięć nagród indywidualnych i jedną zespołową przyznał Prezes Rady Ministrów za osiągnięcia w zakresie działalności naukowej w roku 2021. Doceniono także autorów rozpraw doktorskich i habilitacyjnych.

Nagrodami Prezesa Rady Ministrów uhonorowano w tym roku 40 osób i jeden zespół badawczy. W gronie laureatów dominują reprezentanci Uniwersytetu Warszawskiego (9). Siedmioro nagrodzonych wywodzi się z instytutów Polskiej Akademii Nauk. W sumie laury trafiły do przedstawicieli 27 podmiotów naukowych. Tradycyjnie wyróżnienia przyznano w trzech kategoriach. W najbardziej prestiżowej – osiągnięcie w zakresie działalności naukowej, w tym twórczości artystycznej lub działalności wdrożeniowej – nagrodzeni zostali:

prof. dr hab. Andrzej Dziembowski z Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie za odkrycie nowych mechanizmów regulacji ekspresji genów poprzez modyfikacje końca 3′ mRNA (nauki biologiczne);
prof. dr hab. Marian Gorynia z Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu za cykl publikacji poświęconych mikro-, mezo- i makroekonomicznym uwarunkowaniom osiągania korzyści z międzynarodowej współpracy gospodarczej (ekonomia i finanse);
dr hab. Andrzej Janeczek, prof. dr hab. Zdzisław Budzyński, dr Waldemar Mieczysław Bukowski, prof. dr hab. Bogusław Stanisław Dybaś, prof. dr hab. Zdzisław Stanisław Noga z Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk za wydawnictwo źródłowe Galicja na józefińskiej mapie topograficznej 1779–1783 (historia);
prof. dr hab. Mariusz Jaskólski z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za badania struktury makromolekuł ważnych dla biologii i medycyny oraz rozwój metodyki krystalograficznej (nauki chemiczne);
prof. dr hab. Bożena Kamińska-Kaczmarek z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego Polskiej Akademii Nauk za odkrycie nowych genomicznych i epigenetycznych zaburzeń w glejakach złośliwych, zmian w ich mikrośrodowisku i nowych metod wzmacniania działania immunoterapii (nauki biologiczne);
prof. dr hab. Krzysztof Pachucki z Uniwersytetu Warszawskiego za wykonanie kwantowo-mechanicznych obliczeń parametrów spektroskopowych dla lekkich molekuł z niespotykaną wcześniej dokładnością (nauki fizyczne).

W kategorii wysoko ocenione osiągnięcia naukowe będące podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego nagrodzeni zostali:

dr hab. Małgorzata Izabela Frankowska z Instytutu Farmakologii im Jerzego Maja Polskiej Akademii Nauk (Wpływ wymuszonej abstynencji na nawrót zachowań poszukiwawczych kokainy lub MDMA – przedkliniczne analizy neurochemiczne) – za cykl publikacji na temat badań nad analizą wpływu wymuszonej abstynencji od samopodawania związków narkotycznych (kokainy i MDMA), prowadzonej w różnych warunkach eksperymentalnych oraz możliwości interwencji środowiskowych i/lub farmakologicznych, zmniejszających głód narkotykowy i nawrót do nałogu (nauki medyczne);
dr hab. Anna Maria Jażdżewska z Uniwersytetu Łódzkiego (Różnorodność i rozmieszczenie głębokowodnych skorupiaków obunogich (Amphipoda) w północno-zachodnim Pacyfiku) – za badania z zakresu oceny występowania głębokowodnych skorupiaków obunogich jako potencjalnych wskaźników stopnia zanieczyszczenia eko-środowiska oceanów prowadzone na północno-zachodnim Pacyfiku w międzynarodowych zespołach ekspedycyjnych (nauki biologiczne);
dr hab. inż. Piotr Kijanka z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie (Rozwój ultradźwiękowych metod do bezinwazyjnej charakteryzacji tkanek i materiałów miękkich) – za istotny wkład w rozwój metod USG, przede wszystkim na potrzeby elastografii (inżynieria biomedyczna);
dr hab. Ipsita Mandal z Instytutu Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego Polskiej Akademii Nauk (Teoretyczne modelowanie zachowania faz cieczy nielandauowskich – MODNFL) – za podjęcie się bardzo trudnego, a zarazem niezwykle aktualnego wyzwania teoretycznej analizy tzw. cieczy nielandauowskich (nauki fizyczne);
dr hab. Paweł Tomasz Matusik z Uniwersytetu Jagiellońskiego (Kliniczne i laboratoryjne markery ryzyka zakrzepowo-zatorowego a stan prozakrzepowy u pacjentów z migotaniem przedsionków) – za podjęcie się oceny znaczenia klinicznych oraz laboratoryjnych markerów ryzyka zakrzepowo-zatorowego oraz stanu prozakrzepowego u pacjentów z migotaniem przedsionków (nauki medyczne);
dr hab. Paweł Wojciech Smaga ze Szkoły Głównej Handlowej (Polityka makroostrożnościowa w sektorze bankowym. Teoria i praktyka) – za cenny wkład w literaturę makroekonomiczną i finansową w obszarze nowego nurtu, którego rola wzrosła po kryzysie 2007 r. w zakresie tzw. polityki makroostrożnościowej, której podstawowym celem jest stwarzanie antycyklicznych bodźców stabilizujących cykl koniunkturalny (ekonomia i finanse);
dr hab. Maciej M. Sokołowski z Uniwersytetu Warszawskiego (European Law on Combined Heat and Power) – za przeprowadzoną po raz pierwszy w europejskiej nauce prawą analizę produkcję ciepła i energii elektrycznej w kogeneracji (nauki prawne);
dr hab. Michał Pilipczuk z Uniwersytetu Warszawskiego (Drzewiaste grafy: algorytmy, kombinatoryka i logika) – za wybitny wkład w informatykę, w szczególności w teorię parametryzowanej złożoności obliczeniowej (informatyka);
dr hab. Michał Wilczewski z Uniwersytetu Warszawskiego (Intercultural experience in narrative. Expatriate stories from a multicultural workplace) – za wybitną pracę habilitacyjną zawierającą znaczącą pomoc w budowaniu strategii komunikacyjnych w przestrzeniach międzykulturowych (językoznawstwo);
dr hab. inż. Jakub Łukasz Zdarta z Politechniki Poznańskiej (Projektowanie systemów biokatalitycznych i ich rola w procesach konwersji biomasy oraz unieszkodliwiania wybranych zanieczyszczeń środowiskowych) – za zaprojektowanie i wytworzenie nowatorskich, multifunkcjonalnych, o ściśle zdefiniowanej strukturze, systemów biokatalitycznych bazujących na immobilizowanych enzymach do konwersji biomasy oraz usuwania mikrozanieczyszczeń środowiskowych, a także przeprowadzenie charakterystyki otrzymanych układów pod kątem opisu aktywności, stabilności oraz oceny parametrów aplikacyjnych (nauki chemiczne).

W kategorii wyróżniająca się rozprawa doktorska nagrodzeni zostali:

dr inż. Igor Betkier z Wojskowej Akademii Technicznej (Metoda komputerowego wspomagania procesu planowania przemieszczania pojazdów nienormatywnych) – za opracowanie, w oparciu o modelowanie matematyczne i teorię grafów, oraz implementację, przy pomocy aplikacji bazujących na nowoczesnych technologiach internetowych, metody zautomatyzowanego wyznaczania trasy przejazdu cywilnych i wojskowych pojazdów nienormatywnych (inżynieria lądowa i transport);
dr Mateusz Gliwiński z Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (Antygenowo-specyficzna regulacja układu odpornościowego w cukrzycy typu 1) – za wyjaśnienie roli komórek antygenowo-specyficznych w regulacji układu immunologicznego w cukrzycy typu 1 (nauki medyczne);
dr inż. Konrad Mateusz Gruber z Politechniki Wrocławskiej (Określenie czynników technologicznych i własności stopu Inconel 718 w aspekcie przyrostowego wytwarzania cienkościennych części silników lotniczych metodą laserowej mikrometalurgii proszków) – za przedstawienie kompletnego procesu rozwoju technologii przyrostowej LBPF na potrzeby cienkościennych elementów silników lotniczych (inżynieria mechaniczna);
dr Magdalena Herman z Uniwersytetu Warszawskiego (Kolekcja rycin Jana Ponętowskiego w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie) – za wybitną pracę doktorską, dotyczącą wprawdzie bardzo wąskiego tematu, ale jednak otwierającą ciekawe perspektywy badawcze (nauki o sztuce);
dr inż. Marcelina Karolina Jureczko z Politechniki Śląskiej (Badania ekotoksyczności wybranych leków cytostatycznych i możliwości wykorzystania grzybów do ich usuwania – za badania ekotoksyczności wybranych leków przeciwnowotworowych obecnych w wodach oraz zastosowanie wytypowanych gatunków grzybów do ich usuwania ze ścieków (inżynieria środowiska, górnictwo, energetyka);
dr inż. Anna Ewa Kędzierska z Instytutu Immunologii i Terapii Doświadczalnej im. Ludwika Hirszfelda Polskiej Akademii Nauk (Tregitopy – nowe cząsteczki immunoregulatorowe w mysim modelu ciąży zagrożonej poronieniem) – za badania nad rolą równowagi immunologicznej we wczesnych okresach ciąży, co prowadzi do zmniejszenia odsetka poronień (nauki biologiczne);
dr Aleksandra Kil-Matlak z Uniwersytetu Wrocławskiego (Od humanistyki cyfrowej do analogowej. Fiszki jako aparat poznania humanistycznego) – za nadspodziewanie wybitną rozprawę na temat kulturowej mediologii humanistyki, ukazującą ją w sposób nowatorski, jako opartą na technologicznej infrastrukturze dyscyplinę tworzenia wartościowej i społecznie przydatnej wiedzy humanistycznej (nauki o kulturze i religii);
dr Michał Jacek Lewicki z Uniwersytetu Jagiellońskiego (Edytorstwo muzyczne w II połowie XIX wieku) – za wybitną dysertację doktorską o pionierskim charakterze, budującą bazę źródłową i otwierającą pole dla badaczy edytorstwa muzycznego i kultury Polski (nauki o sztuce);
dr Anna Magdalena Majewska z Uniwersytetu Łódzkiego (Pamięć krajobrazu wyludnionych miejscowości w polskiej części dawnych Prus Wschodnich – materialny wymiar przerwania ciągłości osadnictwa) – za wykorzystanie najnowszych badań z dziedziny archeologii, studiów kulturowych, studiów nad pamięcią, geografii historycznej, geopolityki w dojściu do bardzo konkretnych wniosków i otwarciu możliwości dalszych prac badawczych nad wyludnianiem się miejscowości niegdyś tętniących życiem (geografia społeczno-ekonomiczna i gospodarka przestrzenna);
dr Mariusz Łukasz Maziarz z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (The Philosophy of Causality in Economics: Causal Inferences and Policy Proposals) – za wybitną pracę z filozofii ekonomii dotyczącą natury wnioskowania o ekonomicznych związkach przyczynowo-skutkowych oraz ich zastosowania w polityce gospodarczej (ekonomia i finanse);
dr Izabela Mrzygłód z Uniwersytetu Warszawskiego (Uniwersytety w cieniu kryzysu. Radykalizacja polityczna studentów Uniwersytetów Warszawskiego i Wiedeńskiego w okresie międzywojennym) – za pracę z zakresu historii porównawczej, podejmującą jedno z kluczowych zagadnień w historii Polski i Austrii okresu międzywojnia i pokazanie źródła i mechanizmów radykalizacji środowisk studenckich, owych „elit in spe” obu krajów oraz wprowadzenie szeregu solidnie udokumentowanych ustaleń do studiów nad radykalizmem (historia);
dr Krzysztof Damian Nowicki z Uniwersytetu Wrocławskiego (O drzewach spinających i małych cięciach w Congested Clique i MPC) – za nowatorskie prace w dziedzinie algorytmów rozproszonych i równoległych dla podstawowych problemów w teorii grafów (informatyka);
dr inż. Stanisław Pabiszczak z Politechniki Poznańskiej (Projektowanie, technologia i badania tocznej przekładni mimośrodowej) – za przedstawienie kompletnego procesu rozwoju zaawansowanego produktu jakim jest toczna przekładnia mimośrodowa, do poziomu technologicznego umożliwiającego transfer wyników do przemysłu (inżynieria mechaniczna);
dr Łukasz Pietrzykowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (Ocena realizacji planu terapeutycznego u pacjentów po zawale serca) – za przedstawienie niezwykle ważnego problemu opieki nad pacjentem po zawale serca (nauki medyczne);
dr Anna Nina Potoczek z Uniwersytetu Jagiellońskiego (The impact of lack of control on norm perception and conformity) – za wykazanie w serii oryginalnych i dobrze zaplanowanych badań, że następstwem spadku poczucia kontroli może być wzrost konformizmu społecznego (psychologia);
dr Emilia Maria Rogoża-Janiszewska z Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego (Częstość mutacji germinalnych w genach predysponujących do raka piersi wśród pacjentek z rakiem piersi rozpoznanym w młodym wieku) – za opracowanie i prezentację wyników stanowiących podstawę do prowadzenia dalszych badań nad możliwością celowanego, spersonalizowanego leczenia i zapobiegania nowotworowi piersi u młodych kobiet, które wpłyną na optymalizację diagnostyki molekularnej w raku piersi (nauki medyczne);
dr Aleksandra Romaniuk-Drapała z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu (Badanie efektu modulacji telomerazy w warunkach in vitro na ścieżki związane z procesami proliferacji i adhezji w komórkach raka piersi linii MCF7 i MDA-MB-231) – za opracowanie nowatorskich rozwiązań w badaniach nad poszukiwaniem i identyfikacją nowych celów molekularnych dla terapii celowanej u pacjentów z chorobą nowotworową opartych na próbie wyjaśnienia, w jaki sposób ekspresja i aktywność telomeraz, swoistych markerów komórek nowotworowych, wpływa na zdolność komórek nowotworowych do przerzutowania, co jest bezpośrednio związane z mechanizmami inwazyjności i migracji komórek nowotworowych (nauki farmaceutyczne);
dr inż. Marcelina Krystyna Sobczak z Politechniki Wrocławskiej (Właściwości dwójłomne rogówki oka ludzkiego) –za efektywne połączenie wiedzy z kilku dziedzin naukowych (fizyki, inżynierii biomedycznej, medycyny) do zbadania własności optycznych rogówki ludzkiego oka i opracowania metody pomiaru ruchów torsyjnych oka (nauki fizyczne);
dr Daniel Piotr Stec z Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk (Taxonomy and evolution of the Macrobiotus hufelandi complex (Tardigrada: Macrobiotidae) – za podjęcie tematyki badawczej z zakresu ochrony środowiska, o istotnym znaczeniu, szczególnie w dobie globalnego kryzysu bioróżnorodności, która w połączeniu z nowoczesnymi metodami taksonomicznymi poza wysokimi walorami naukowymi prezentuje również aspekt aplikacyjny (nauki biologiczne);
dr Ewelina Stefaniak z Instytutu Biochemii i Biofizyki Polskiej Akademii Nauk (Dystrybucja jonów miedzi pomiędzy peptydami amyloidu-β a biomolekułami obecnymi w szczelinie synaptycznej w chorobie Alzheimera) – za przeprowadzone badania i uzyskane wyniki nad rolą peptydów β-amyloidowych w fizjologii i toksykologii miedzi w mózgu człowieka, co ma kluczowe znaczenie w projektowaniu nowych terapii przeciw chorobie Alzheimera (nauki biologiczne);
dr Hubert Szczerba z Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie (Charakterystyka fizjologiczna i molekularna nowych szczepów bakterii z rodziny Enterobacteriaceae jako wydajnych producentów kwasu bursztynowego) – za otrzymanie pełnego obrazu mikrobiologicznej biosyntezy kwasu bursztynowego, w tym identyfikację przydatnych do tego celu szczepów bakterii oraz uzyskanie kompletnej sekwencji ich genomów (technologia żywności i żywienia);
dr inż. Monika Barbara Śmiełowska z Politechniki Gdańskiej (New solutions in the analytics of polybrominated diphenyl ethers (PBDEs) for samples with a complex matrix compositions – za opracowanie dedykowanych, nowatorskich procedur oznaczania polibromowanych difenyloeterów (PBDE) za pomocą łączonych i sprzężonych technik analitycznych (separacyjnych), oraz określenie wpływu tych związków na zdrowie człowieka, a także opisanie mechanizmu, drogi ekspozycji oraz toksyczność tej grupy związków (nauki chemiczne);
dr Paweł Trzaskowski z Uniwersytetu Warszawskiego (Hejt w komentarzach internetowych – pragmalingwistyczna analiza zjawiska) – za znakomite studium bolesnego i niebezpiecznego społecznie zjawiska zwanego hejtem, który został określony jako rodzaj przemocy językowej oraz rytuałw publicznych dyskusjach i zachowaniach (językoznawstwo);
dr Przemysław Andrzej Wałęga z Uniwersytetu Warszawskiego (Sub-Propositional Fragments of Halpern-Shoham Logic: Between Expressiveness and Complexity (Podzdaniowe fragmenty logiki Halperna-Shohama: pomiędzy wyrażalnością a złożonością)) – za pracę dotyczącą zagadnień związanych z formalnym modelowaniem wybranych pojęć temporalnych, odpowiadającą na pytania o rozstrzygalność i moc obliczeniową logik czasu interwałowego (filozofia/logika);
dr Karol Węgrzycki z Uniwersytetu Warszawskiego (Provably Optimal Dynamic Programming) – za duży wkład w algorytmikę, a w szczególności w teorię złożoności obliczeniowej (informatyka).

Nagrody przyznawane są od 1994 roku. Zgodnie z rozporządzeniem z maja 2019 r. premier może przyznać w danym roku nie więcej niż 45 nagród, w tym maksymalnie: 25 za rozprawy doktorskie; 10 za wysoko ocenione osiągnięcia będące podstawą nadania stopnia doktora habilitowanego i tyle samo za osiągnięcia w zakresie działalności naukowej, w tym twórczości artystycznej lub działalności wdrożeniowej. Ta ostatnia kategoria połączyła osobno nagradzane wcześniej osiągnięcia naukowe lub artystyczne oraz naukowo-techniczne. Wysokość wszystkich nagród była do niedawna „sztywna” (od 25 tys. zł dla doktorów po 125 tys. zł za wybitne osiągnięcia). Od 2019 r. maksymalna wartość nagrody nie może przekroczyć 8-krotności (w przypadku rozpraw doktorskich), 12-krotności (habilitacje) i 24-krotności (osiągnięcia naukowe) minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej (obecnie 6410 zł). Zespołowi ds. Nagród Prezesa Rady Ministrów przewodniczy prof. Tomasz Giaro.

Dyskusja (0 komentarzy)