Tradycyjnie już 13 grudnia, w rocznicę urodzin Henryka Wereszyckiego, ogłoszono laureatów konkursu na najlepsze publikacje dotyczące dziejów Europy Środkowo-Wschodniej i jej relacji z Polską w okresie od średniowiecza do współczesności. W tegorocznej edycji nagrodę główną otrzymał dr Dušan Fundić z Serbskiej Akademii Nauk.
Nagroda im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego została ustanowiona przez krakowski Oddział Polskiego Towarzystwa Historycznego i Wydział Historyczny Uniwersytetu Jagiellońskiego z inicjatywy prof. Andrzeja Chwalby. Wręczana jest od 2001 roku, naprzemiennie autorowi polskiemu lub zagranicznemu. W tym roku przypadła jej zagraniczna edycja. Nazwiska laureatów ogłaszane są 13 grudnia, w rocznicę urodzin Henryka Wereszyckiego.
Spośród zgłoszonych do nagrody 12 książek wydanych w latach 2021–2023, kapituła nominowała 5 tytułów. Ostatecznie Nagrodę Główną otrzymał dr Dušan Fundić za książkę „Austro-Węgry i kształtowanie się Albanii (1896–1914)”, w której opisuje politykę Wiednia wobec Albanii na rzecz jej starań o autonomię. Autor przedstawił zarówno przyczyny, jak i sposoby austriackiego wsparcia. Książka poza wątkami politycznymi porusza również zagadnienia społeczne, prezentując swoistą „cywilizacyjną misję” Wiednia w tej części Bałkanów.
Fundić ukończył studia historyczne na Uniwersytecie w Belgradzie, na którym w 2019 r. uzyskał tytuł doktora. W latach 2012–2014 był beneficjentem stypendium Ministerstwa Edukacji, Nauki i Rozwoju Technologicznego Serbii, a w 2016 – jako stypendysta Österreichischer Austauschdienst odbył staż w Instytucie Historii Wschodniej Europy na Uniwersytecie Wiedeńskim. Pracuje w Instytucie Bałkanistyki Serbskiej Akademii Nauk. Do jego zainteresowań badawczych należą: polityka zagraniczna Austro-Węgier, historia Serbii i Albanii w XIX i XX w. oraz ruchy nacjonalistyczne.
Nagrodą Honorową wyróżniony został dr Miklós Mitrovits w uznaniu za dotychczasowy dorobek naukowy, ze szczególnym uwzględnieniem książki „Zakazane kontakty. Współpraca opozycji polskiej i węgierskiej 1976–1989”. W 2004 roku ukończył studia historyczne na budapesztańskim Uniwersytecie Loránda Eötvösa, a w 2008 – studia polonistyczne na Katolickim Uniwersytecie Pétera Pázmánya. Pracę doktorską obronił w 2009 roku. Jego rozprawa dotyczyła polityki radzieckiej wobec kryzysu polskiego w latach 1980–1981. Jest pracownikiem naukowym w Instytucie Badań Europy Środkowej Narodowego Uniwersytetu Służby Publicznej w Budapeszcie oraz w Instytucie Historii Węgierskiej Akademii Nauk. Jego zainteresowania badawcze obejmują historię Europy Środkowej w XX wieku, węgiersko-polskie stosunki historyczne oraz historię Czwórki Wyszehradzkiej.
Fundatorami Nagród im. Wacława Felczaka i Henryka Wereszyckiego są Wydawnictwo Literackie i Wydział Historyczny UJ. Obaj patroni związani byli z Uniwersytetem Jagiellońskim i cieszyli się ogromnym autorytetem w środowisku akademickim. Henryk Wereszycki był wybitnym znawcą dziejów Polski porozbiorowej, historii dyplomacji europejskiej w XIX wieku i monarchii habsburskiej. Z kolei prof. Wacław Felczak zajmował się badaniami historii Węgier, Europy Środkowej i Słowiańszczyzny południowej w XIX i XX wieku. Ich prace naukowe wypełniały luki w polskich badaniach historycznych, zaś oni sami wyrażali bezkompromisową i godną najwyższego uznania postawę w trudnych latach komunizmu.
Mariusz Kopiejka, źródło: UJ