Dr hab. n. med. Jan Biegus z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu został laureatem Nagrody Prezesów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego. To prestiżowe wyróżnienie, przyznawane za oryginalne osiągnięcie naukowe lub nowatorskie rozwiązanie wdrożeniowe w zakresie kardiologii klinicznej lub doświadczalnej.
Dr hab. n. med. Jan Biegus jest zastępcą dyrektora ds. naukowych Instytutu Chorób Serca Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego we Wrocławiu. Ukończył Akademię Medyczną we Wrocławiu (obecny Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich). Jest laureatem stypendium Ministra Edukacji i Nauki dla wybitnych młodych naukowców. Kapituła Nagrody Prezesów Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego uhonorowała go za efekty badań chorych z niewydolnością serca w połączeniu z analizą funkcjonowania ich nerek.
Nagroda została przyznana za cykl 8 prac zatytułowany: Badanie mechanizmów odpowiedzialnych za zastój, zaburzenia kontroli gospodarki wodno-elektrolitowej oraz odpowiedź diuretyczną i natriuretyczną w niewydolności serca. Laureat konsekwentnie zajmował się jednym zagadnieniem naukowym: kontrolą homeostazy wodno-elektrolitowej. Badał funkcję nerek i oceniał odpowiedź diuretyczną w grupie pacjentów z ostrą niewydolnością serca. Nowe spojrzenie na funkcję nerek w ostrej niewydolności serca: wskazanie, że funkcja wydalnicza nerek, czyli oczyszczanie krwi z produktów przemiany materii, oceniana za pomocą poziomu kreatyniny (eGFR) i mocznika jest do pewnego stopnia rozłączna i niezależna od kontroli objętości płynów, to atut opublikowanych prac – podkreśla prof. dr hab. n. med. Janina Stępińska, przewodnicząca kapituły Nagrody Prezesów PTK.
Kapituła doceniła nie tylko oryginalny i nowatorski charakter prowadzonych badań, ale także wpływ uzyskanych wyników na praktykę kliniczną.
W pracy naukowej koncentruję się nad problemem kontroli ilości wody w organizmie u chorych z niewydolnością serca. Gdy dochodzi do zaburzeń tej kontroli, efektem jest wzrost wagi pacjentów, nasilenie duszności oraz obrzęki kończyn dolnych. Pacjent najczęściej trafia do szpitala, gdzie za pomocą leków moczopędnych staramy się przywrócić prawidłową masę ciała. W nagrodzonym cyklu prac opisałem mechanizmy, które kontrolują równowagę wodno-elektrolitową w niewydolności serca, jak i czynniki determinujące kluczowe zjawisko w odwadnianiu pacjentów – czyli zdolność nerek do odpowiadania na leki moczopędne i produkcję moczu. Najnowsze wytyczne Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego zalecają, aby terapię pacjentów z niewydolnością serca prowadzić właśnie w oparciu o opisywany przeze mnie parametr: stężenie sodu w moczu – objaśnia laureat.
Dodaje, że wiele zawdzięcza swojemu mentorowi prof. Piotrowi Ponikowskiemu, rektorowi Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, który stanowi dla niego inspirację i wzór naukowca dzielącego się wiedzą.
Nie byłoby mnie w miejscu, w którym jestem, gdyby nie nieoceniona pomoc mojego przewodnika po świecie nauki – wybitnego kardiologa prof. Piotra Ponikowskiego. Bardzo chętnie dzieli się wiedzą i doświadczeniem, dzięki czemu możliwy jest rozwój jego wychowanków. Zaszczepił w nas przekonanie, że siła jednostki tkwi w zespole i dzieleniu się wiedzą, pomysłami, doświadczeniem. Wspiera nas i dopinguje do ciągłego postępu wyznając zasadę, że stagnacja to regres. Mam nadzieję, że również ja będę mógł dzielić się z młodszymi koleżankami i kolegami wiedzą i być dla nich takim wsparciem.
Prywatnie laureat jest zapalonym sportowcem-amatorem: uprawia m.in. triathlon oraz narciarstwo. I to właśnie zamiłowanie do sportu zadecydowało o wyborze specjalizacji:
Podczas studiów chciałem być chirurgiem i dużo czasu poświęciłem żeby zdobywać wiedzę i umiejętności z zakresu chirurgii ogólnej, naczyniowej, transplantacyjnej, a następnie kardiochirurgii. Doszedłem do wniosku, że ścieżka kardiologiczna będzie dla mnie najlepsza – obawiałem się, że potencjalna kontuzja sportowa może wyłączyć mnie z praktykowania chirurgii. Równocześnie ukończyłem kurs resuscytacji i doszedłem do wniosku, że intensywna terapia kardiologiczna jest szalenie interesująca, ponieważ łączy wiedzę teoretyczną z koniecznością posiadania umiejętności praktycznych. Po latach oceniam, że był to świetny wybór – dodaje.
Nagroda Prezesów PTK, obok prestiżu, ma wymiar finansowy. Jej wysokość to 5 tys. euro. Fundatorem jest firma Bayer.
Niewydolność krążenia to dziś jedna z najbardziej powszechnych chorób i pomimo długiej historii badań nadal zaskakuje lekarzy i naukowców złożonością swoich mechanizmów. Ich lepsze poznanie niesie ogromny potencjał dla lepszego leczenia pacjentów – zaznaczył Markus Baltzer, prezes Bayer sp. z o.o.
Już wkrótce w ramach akcji #ThankYouScience firma Bayer, wzorem roku ubiegłego, zaprosi wszystkich chętnych do dzielenia się w mediach społecznościowych podziękowaniami dla naukowców wraz z przykładami dowodzącymi, w jaki sposób nauka zmienia codzienne życie każdego z nas. To forma wyrażenia wdzięczności ludziom nauki za ich pasję odkrywania nieznanego, dociekliwość, wiarę w ludzkie możliwości i pełne odwagi wizje, prowadzące do przełomowych odkryć.
MK