Historyk literatury, eseista i wydawca Stanisław Rosiek został uhonorowany Nagrodą im. Adama Mickiewicza. Poznaliśmy też nominowanych do Nagrody – Stypendium im. Stanisława Barańczaka.
Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015 roku, po śmierci Stanisława Barańczaka, prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny rektor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Składa się z dwóch wyróżnień: Nagrody im. Adama Mickiewicza, przyznawanej za całokształt twórczości, oraz Nagrody – Stypendium im. Stanisława Barańczaka dla twórcy, który nie ukończył 35 roku życia.
Decyzją Kapituły w tym roku laureatem tej pierwszej nagrody został Stanisław Rosiek (na fot.), historyk literatury, eseista i wydawca. Od 1977 roku pracuje w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego. Był członkiem redakcji „Litterariów”, „Punktu” i „Podpunktu”, a także rocznika „Punkt po Punkcie”. Współredagował z Marią Janion trzy tomy z serii „Transgresje” („Galernicy wrażliwości”, 1981; „Osoby”, 1984; „Maski”, 1986). W latach siedemdziesiątych zajmował się krytyką literacką. Razem ze Stefanem Chwinem napisał książkę „Bez autorytetu. Szkice”(1981), za którą w 1983 r. otrzymał nagrodę Fundacji im. Kościelskich. Jest współzałożycielem Wydawnictwa słowo/obraz terytoria, którym jako redaktor naczelny (a później także jako prezes) kieruje od 1995 r. – wydawnictwo wydało w tym czasie ponad tysiąc tytułów z zakresu humanistyki, literatury i sztuki. Jest autorem (pod pseudonimem Stanisław Salij) około trzystu książkowych projektów graficznych.
Od czasów studiów związany z Uniwersytetem Gdańskim. Doktorat obronił w 1986 r. na podstawie pracy „Pisanie i egzystencja. Dylematy Tadeusza Peipera”. Jako dydaktyk prowadził zajęcia z poetyki, teorii literatury, metodologii badań literackich i edytorstwa. W ramach pracy naukowej zajmował się kultem pośmiertnym Adama Mickiewicza. W 1997 r. opublikował książkę „Zwłoki Mickiewicza. Próba nekrografii poety” i na jej podstawie uzyskał rok później stopień doktora habilitowanego. Kontynuacją tych badań stała się wydana w 2013 roku książka „Mickiewicz (po śmierci)”, dzięki której w 2016 r. nadano mu tytuł profesora. W badaniach mickiewiczowskich – obok nekrografii – zajmował się także naukową recepcją Mickiewicza. Plonem tych zainteresowań stała się wydana w 2011 roku antologia „Mickiewicz w Pamiętniku Literackim”, przedstawiająca na zasadzie pars pro toto ponad wiekowe kształtowanie się mickiewiczologii.
Drugą sferą badań naukowych i działań edytorskich stała się twórczość kilku pisarzy dwudziestowiecznych (Peiper, Schulz, Białoszewski, Mrożek). W ich ramach powstała kilkutomowa edycja „Rysunków zebranych” Sławomira Mrożka (1998–2001). W roku 2002 opublikował antologię „Wymiary śmierci”, w 2008 eseje „[nienapisane]”, w 2010 tom szkiców „Władza słowa”.
Od kilku lat Rosiek zajmuje się głównie twórczością Brunona Schulza. Zapowiedzią tych badań był wydany w 2002 roku „Słownik schulzowski” (we współpracy z Włodzimierzem Boleckim i Jerzym Jarzębskim). Obecnie jest wydawcą „Dzieł zebranych” Schulza oraz redaktorem naczelnym ukazującego się od 2012 roku czasopisma „Schulz/Forum”. W 2021 r. ukazała się jego książka pt. „Odcięcie. Szkice wokół Brunona Schulza”.
Laureat jest twórcą, który bardzo trudno wpisuje się we wszelkie szufladki. Jest on bowiem eseistą, wydawcą i badaczem literatury zwłaszcza romantycznej. Jest badaczem także literatury nieoczywistej, która w dużym stopniu z romantycznym widzeniem świata przez emocje i plątaninę rozmaitych doznań jest bardzo silnie powiązana – podkreśla Bogumiła Kaniewska, rektor UAM.
Laureat otrzyma nagrodę w wysokości 60 tys. zł. Z kolei do Nagrody – Stypendium im. Stanisława Barańczaka (40 tys. zł) nominowani zostali:
Nazwisko zdobywcy Nagrody – Stypendium im. Stanisława Barańczaka zostanie ogłoszone podczas uroczystej gali, która odbędzie się 28 maja w Centrum Kultury Zamek. Fundatorami Poznańskiej Nagrody Literackiej są: Miasto Poznań oraz Uniwersytet im Adama Mickiewicza w Poznaniu.
MK, źródło: UAM