42 ogłoszone konkursy, 1199 podpisanych umów z beneficjentami, 3887 ocenionych wniosków o dofinansowanie projektów, wydatkowanie 4,8 mld zł ze środków Funduszy Europejskich – tak w skrócie wyglądał ubiegły rok w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju.
Rządowa agencja, która od 15 lat łączy świat nauki i biznes wydała raport obrazujący jej działalność w 2021 roku. Instytucja operowała budżetem o wartości 6,7 mld zł, wyższym o 1,2 mld zł niż w 2020 roku. Na realizację programów przeznaczono 5,88 mld zł, z czego zdecydowana większość środków (4,8 mld zł) pochodziła z Funduszy Europejskich – Programów Operacyjnych: Inteligentny Rozwój, Wiedza Edukacja Rozwój oraz Polska Cyfrowa. Blisko 900 tys. zł przeznaczono na programy krajowe, w tym TECHMATSTRATEG (96 mln zł), GOSPOSTRATEG (64 mln zł), BIOSTRATEG (10,7 mln zł), INFOSTRATEG (7,4 mln zł), STRATEGMED (4,1 mln zł).
W ramach realizacji strategii na lata 2021–2025 Centrum zaproponowało ofertę konkursową, odpowiadającą na aktualne trendy rynkowe. To m.in. program Infostrateg, w ramach którego realizowane są projekty wspierające rozwój polskiego potencjału sztucznej inteligencji, innowacyjne przedsięwzięcia w formule zamówień przedkomercyjnych wpisujące się w realizację strategii Europejskiego Zielonego Ładu, program „Nowe technologie w zakresie energii”, na realizację projektów z zakresu energetyki wiatrowej i technologii wodorowych czy Hydrostrateg, zakładający wdrożenie rozwiązań poprawiających efektywność zarządzania zasobami wody w Polsce. W sumie ogłoszono 42 konkursy, w których oceniono 3887 wniosków. Sumaryczny wskaźnik sukcesu wyniósł 29,5%. Podpisano umowy z 1199 beneficjentami.
Wszystkie zmiany, które zaproponowaliśmy i wcieliliśmy w życie mają na celu zwiększenie potencjału operacyjnego Centrum. Ponadto mają przyczynić się do skuteczniejszej realizacji zadań, które przed nami stoją. Wierzymy, że dzięki zainteresowaniu naszą ofertą, wszystkie zaplanowane cele uda się osiągnąć, budując tym samym silną i innowacyjną gospodarkę krajową, zdolną konkurować nie tylko na rynku europejskim, ale także globalnym – mówi dr Remigiusz Kopoczek, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
Wsparcie międzynarodowych projektów
Centrum konsekwentnie kontynuowało rozwój oferty wsparcia dla polskich podmiotów chcących uczestniczyć w międzynarodowych projektach badawczo-rozwojowych. Przez cały 2021 rok Krajowy Punkt Kontaktowy NCBR przeprowadził ok. 80 webinarów dotyczących współpracy międzynarodowej, w których udział wzięło blisko 8 tys. uczestników. W ramach prowadzonych przez NCBR w partnerstwie z Business & Science Poland (BSP) wspólnych działań doradczych i informacyjnych, w Biurze NCBR w Brukseli w 2021 roku odbyło się 45 wydarzeń.
W styczniu 2021 roku NCBR zawarło porozumienie z ukraińską agencją NRFU, otwierające możliwość organizacji konkursów na polsko-ukraińskie projekty badawcze. W czerwcu agencja została przyjęta do grona członków europejskiej sieci TAFTIE (ang. The European Network of Innovation Agencies), uzyskując tym samym dostęp do wiedzy i doświadczeń podobnych zagranicznych instytucji, jak również do możliwości sieciowania w nowych inicjatywach i projektach międzynarodowych. W lipcu uruchomiono nabór w pierwszym konkursie w ramach Programu INNOGLOBO. Uczestnictwo w nim ułatwi podmiotom z Polski nawiązanie współpracy z szerokim kręgiem partnerów zagranicznych. W 2021 roku NCBR przystąpiło do realizacji 10 partnerstw współfinansowanych w ramach Horyzontu Europa i uruchomiło pierwsze konkursy na międzynarodowe projekty badawcze.
Najważniejsze wydarzenia
W odpowiedzi na wyzwania, jakie niesie realizacja strategii Europejskiego Zielonego Ładu, w NCBR realizowanych było 9 innowacyjnych, „zielonych” przedsięwzięć, finansowanych z Funduszy Europejskich z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (PO IR). Były one prowadzone na podstawie strategii zamówień innowacyjnych „Saper Innowacji”. W 2021 roku została ona doceniona międzynarodową nagrodą European Innovation Procurement Award (EUIPA) w konkursie Europejskiej Rady ds. Innowacji. W ramach „Sapera Innowacji” NCBR przeprowadziło następujące inicjatywy: Oczyszczalnia przyszłości, Innowacyjna biogazownia, Budownictwo efektywne energetycznie i procesowo, Magazynowanie energii elektrycznej, Magazynowanie ciepła i chłodu, Wentylacja dla szkół i domów, Technologie domowej retencji, Elektrociepłownia w lokalnym systemie energetycznym, Ciepłownia przyszłości, czyli system ciepłowniczy OZE.
W październiku na PGE Narodowy w Warszawie odbył się finał konkursu „Wielkie Wyzwanie: Energia”, pierwszego w Polsce konkursu nawiązującego do amerykańskiego Grand Challenge zapoczątkowanego w 2004 r. przez agencję badawczą DARPA. Główną nagrodę w wysokości 1 mln zł zdobył zespół MMB Team z Gdańska pod przewodnictwem prof. Zbigniewa Krzemińskiego za najlepszy prototyp przydomowej elektrowni wiatrowej.
W styczniu 2021 roku NCBR zawarło porozumienie z ukraińską agencją NRFU, otwierające możliwość organizacji konkursów na polsko-ukraińskie projekty badawcze. Narodowy Fundusz Badań Ukrainy to państwowa agencja rządowa, której głównym celem jest wsparcie realizacji badań podstawowych i prac rozwojowych w priorytetowych obszarach nauki i technologii. NRFU została powołana przez Radę Ministrów Ukrainy na początku 2018 roku i jest odpowiednikiem NCBR na Ukrainie. Porozumienie NCBR – NRFU będzie obowiązywać przez 5 lat. Współpraca może być podjęta m.in. w zakresie badań jądrowych, nowych materiałów, technologii IT, fizyki i astronomii, inżynierii, biotechnologii czy badań środowiskowych.
„Horyzont Innowacji” – najważniejsza konferencja NCBR w 2021 roku, podczas której uznani w Polsce eksperci podjęli dyskusję dotyczącą rozwoju innowacji, nowych technologii, współpracy międzynarodowej, stała się platformą wymiany idei, wiedzy i dobrych praktyk z obszaru tworzenia i wdrażania innowacji. Z kolei w konferencji „Europa. Horyzont możliwości” udział wzięła m.in. komisarz UE ds. innowacji, badań, kultury, edukacji i młodzieży Mariya Gabriel.
Szczegółowe podsumowanie ubiegłego roku w raporcie, który jest dostępny na stronie internetowej NCBR.
MK, źródło: NCBR