Podczas niedawnego Zgromadzenia Ogólnego Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich Wojciech Murdzek, sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki, przedstawił podział budżetu nauki i szkolnictwa wyższego w roku 2021.
Wydatki na szkolnictwo wyższe i naukę wraz z wydatkami przeznaczonymi na działalność badawczo-rozwojową zaplanowano w ustawie budżetowej na rok 2021 na 31 mld 933 mln zł, z tego: ze środków budżetu państwa – 27 mld 852 mln zł oraz ze środków europejskich – 4 mld 081 mln zł. W relacji do kwoty ujętej w nowelizacji ustawy budżetowej na 2020 r. (31 mld 093 mln zł), wydatki te wzrosły o 840 mln zł. Udział wydatków na naukę i szkolnictwo wyższe w relacji do prognozowanego na 2021 r PKB osiągnął 1,32% (wobec 1,28% w ustawie budżetowej na 2020 r.). Aż 80,7% stanowią wydatki części 28 budżetu państwa – Szkolnictwo wyższe i nauka, której dysponentem jest minister właściwy ds. nauki i szkolnictwa wyższego. Odpowiada on za rozdysponowanie 25 mld 772 mln zł, z tego: ze środków budżetu państwa 21 mld 738 mln zł i ze środków europejskich 4 mld 34 mln zł.
Na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego oraz badawczego, czyli subwencję, przeznaczono 13 mld 786 mln zł. Środki te trafiły do: uczelni publicznych, uczelni niepublicznych prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowane na zasadach uczelni publicznych, niepublicznych uczelni akademickich, które uzyskały takie prawo na podstawie kategoryzacji 2017, instytutów PAN (w tym Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej) oraz instytutów badawczych. Subwencję otrzymuje też Polska Akademia Umiejętności.
Na podstawie art. 368 ust. 9 ustawy PSWN zwiększono wysokości subwencji o 426,3 mln zł w celu zagwarantowania wszystkim podmiotom objętym podziałem algorytmicznym wzrostu subwencji o 1,5% w porównaniu z rokiem 2020. Miało to też umożliwić pokrycie zwiększonych kosztów pracy w związku z wejściem w życie ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych. Dodatkowe środki finansowe w ramach subwencji w wysokości 150 mln zł przyznano jednostkom prowadzącym szkoły doktorskie.
Dodatkowo w rezerwie celowej budżetu państwa zaplanowano 793,2 mln zł na pokrycie w roku 2021 skutków przechodzących podwyżek wynagrodzeń. Z rezerwy celowej ministra edukacji i nauki przeznaczono na ten cel 648,2 mln zł.
Laureaci programu Inicjatywa Doskonałości – Uczelnia Badawcza otrzymali obligacje skarbowe o wartości 496,7 mln zł. Uczelnie uczestniczące w konkursie otrzymały zwiększenie subwencji o 2%, co kosztowało budżet państwa 49,1 mln zł.
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju otrzymało 5 mld 225 mln zł (w tym 5 mld 75 mln pochodzi z budżetu MEiN, a pozostałe z budżetów innych ministrów). Narodowe Centrum Nauki dostało w tym roku 1 mld 336 mln zł (w tym 1 mld 281 mln z budżetu MEiN), ale wkrótce otrzyma dodatkowe 30 mln zł, co pozytywnie zaopiniowała Komisja Finansów Publicznych. Na pomoc materialną dla studentów przeznaczono 1 mld 475 mln zł, na współpracę z zagranicą 572,7 mln zł. Sieć Badawcza Łukasiewicz otrzyma 362,5 mln zł w tym 272,5 mln zł z budżetu MEiN. Minister nauki i szkolnictwa wyższego dysponuje też 297, 2 mln zł na programy i przedsięwzięcia ministra. Budżet Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej to 174, 9 mln zł, w tym 120 mln zł z budżetu MEiN. Tegoroczny budżet Ośrodka Przetwarzania Informacji – Państwowego Instytutu Badawczego wynosi 70 mln zł. Na wydatki majątkowe zaplanowano w budżecie MEiN (po zmianach) 632 mln zł.
(p)