Od pięciu lat przekonują, że nauka jest dla wszystkich. Popularyzują i promują badania naukowe, organizują pokazy, wykłady, warsztaty i spotkania. Centrum Popularyzacji Nauki Politechniki Śląskiej obchodzi właśnie swoje pięciolecie.
Jednostka działa od lutego 2017 roku. Zajmuje się promocją i popularyzacją nauki oraz badań naukowych. Współpracuje z naukowcami, doktorantami i studentami, głównie z Politechniki Śląskiej, choć nie tylko. Wśród sztandarowych projektów CPN-u warto wymienić Noc Naukowców Politechniki Śląskiej, Śląski Stand-up Naukowy, Politechnikę Juniora i Seniora, Konkurs „O nauce po ludzku”, Naukowe Mikołajki czy śląską edycję Three Minute Thesis®. Od samego początku Centrum kieruje dr hab. Aleksandra Ziembińska-Buczyńska, prof. PŚ.
W pierwszej chwili po otrzymaniu propozycji myślałam o stworzeniu śląskiego „Kopernika”, ale szybko uświadomiłam sobie, że zamiast organizowania wystaw lepiej być pogotowiem naukowo-administracyjnym, które zajmuje się koordynacją przejawów popularyzatorskiej aktywności naszych wykładowców. Sporo było wcześniej na politechnice oddolnych inicjatyw. Udało się je z grubsza poukładać w spójną ofertę. Chcemy razem odczarować wizerunek szalonego naukowca i pokazać, że tak naprawdę to ludzie wykonujący z pasją swoją pracę. Uważam, że każdy z nich powinien znaleźć kanał, przez który będzie opowiadał o tym, co robi. Dla jednego idealne będzie prowadzenie bloga, inny sprawdzi się przed kamerą. Mówić po ludzku – to nasze motto. Kierujemy je i do naukowców, i do uczelnianej administracji, ale przede wszystkim wychodząc poza próg uczelni – mówiła nam trzy lata temu, zaraz po odebraniu statuetki Popularyzatora Nauki w kategorii Naukowiec.
W ubiegłym roku tym prestiżowym tytułem doceniono także samo Centrum, przyznając mu statuetkę w kategorii Instytucja.
W organizowanych przez CPN wydarzeniach biorą udział uczniowie, seniorzy i każdy, kto chce odkrywać naukę, niezależnie od wieku i wykształcenia. Przez pięć lat działalności zrealizowano 11 przedsięwzięć cyklicznych i 14 – skierowanych do dzieci i młodzieży. Centrum angażuje się także w inicjatywy zewnętrzne, jak np. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik, Śląski Festiwal Nauki, Industriada.
Centrum zorganizowało też cztery edycje Nocy Naukowców Politechniki Śląskiej. Premierowa przyciągnęła ok. 7 tys. uczestników. Dzieci oraz młodzież odwiedzały uczelnię wraz z rodzicami, jak również z nauczycielami przedmiotów ścisłych. Naukowcy przygotowali łącznie ponad 120 pokazów z różnych dziedzin nauki. Rok później odbyło się ponad 180 pokazów popularnonaukowych przygotowanych przez ponad 600 naukowców. W roku 2020 ze względu na pandemię wydarzenie miała charakter zdalny. Dzieci oraz młodzież odwiedzały uczelnię, łącząc się z wybranymi przez siebie naukowcami na warsztatach, pokazach, wykładach, konkursach. Przygotowano łącznie 76 aktywności, w tym: 3 pokazy-aktywności w formie streamingu (na żywo) na kanale YouTube PŚ, 53 aktywności na platformie ZOOM oraz 20 filmów na kanale YouTube PŚ z różnych dziedzin nauki. Ostatnia edycja odbyła się w formie hybrydowej. Dzieci oraz młodzież odwiedzały uczelnię w czasie wydarzeń stacjonarnych (warsztatów z udziałem uczestników na żywo) oraz podczas łączenia się z wybranymi przez siebie naukowcami na pokazach, wykładach, konkursach. Naukowcy przygotowali łącznie 120 aktywności: 50 wydarzeń stacjonarnych; 42 wydarzenia online realizowane przez platformę ZOOM; 22 filmy popularnonaukowe z różnych dziedzin nauki transmitowane na kanale YouTube Politechniki Śląskiej.
MK