Nawiązywanie nowych kontaktów, które pomogą ukraińskim młodym naukowcom dokończyć swoje badania – taki był cel spotkania doktorantów z Polski i Ukrainy.
Było to pierwsze tego typu spotkanie rad młodych naukowców z obu krajów. Wzięli w nim udział członkowie Rady Samorządu Doktorantów Polskiej Akademii Nauk (na czele z przewodniczącym Hubertem Kasprzakiem) oraz przedstawiciele Rady Młodych Naukowców Ukraińskiej Akademii Nauk (z przewodniczącą Valeriią Kovach). W dyskusji online uczestniczyła także prof. Natalia Sobczak, wiceprezes Polskiej Akademii Nauk.
Głównym tematem było wypracowanie rozwiązań pomagających ukraińskim naukowcom dokończyć badania, których realizacja została utrudniona na skutek rosyjskiej agresji. W trakcie dyskusji zwrócono uwagę, że trwające działania wojenne utrudniają lub wręcz uniemożliwiają realizację badań ukraińskich naukowców ze względu na codzienne przerwy w dostawie prądu oraz uszkodzoną lub całkowicie zniszczoną infrastrukturę badawczą. Podkreślono szczególnie trudną sytuację doktorantów, którzy utracili nie tylko zaplecze techniczne do prowadzenia badań, ale także regularny kontakt ze swoimi promotorami i opiekunami naukowymi.
Prof. Natalia Sobczak wskazała, że doktoranci z instytutów PAN mogą aktywnie włączać się w pomoc ukraińskim doktorantom. Jej zakres obejmuje m.in. konsultacje, a także umożliwienie transferu wiedzy oraz umiejętności. Wsparcie może polegać również na korzystaniu przez Ukraińców z infrastruktury badawczej instytutów naukowych PAN. Pozwoli to na przeprowadzenie części badań niezbędnych do zakończenia prac doktorskich. Ze strony doświadczonych naukowców PAN ich ukraińscy młodsi koledzy mogą liczyć na przyjęcie roli mentorów, promotorów lub konsultantów naukowych. Wiele z tych działań można realizować w trybie zdalnym. Jak zauważyła wiceprezes Akademii, to się już dzieje w niektórych jednostkach.
Nawiązanie takiej współpracy owocuje wspólnymi publikacjami, a w perspektywie ułatwia tworzenie polsko-ukraińskich zespołów do realizacji wspólnych projektów badawczych – przekonuje prof. Sobczak.
Rada Samorządu Doktorantów PAN zadeklarowała aktywny udział we wspólnych przedsięwzięciach oraz pomoc w nawiązywaniu kontaktów ukraińskich doktorantów z instytutami Polskiej Akademii Nauk. Rada wyraziła też nadzieję na to, że środowisko naukowców PAN będzie solidarnie wspierać młodych naukowców z Ukrainy.
Przypomnijmy, że od marca 2022 r. niemal 250 badaczy z Ukrainy (w tym 85% kobiet) otrzymało krótkie stypendia zorganizowane przez Polską Akademię Nauk. Gościło ich łącznie 50 instytutów PAN. W niektórych jednostkach znalazło się aż 20 stypendystów (liderem jest Instytut Slawistyki PAN). Pobyty naukowców z Ukrainy trwały od jednego do dziewięciu miesięcy. Dzięki wsparciu amerykańskiej National Academy of Science uruchomiono kolejny program, do którego wpłynęło ponad 170 aplikacji. Decyzje dotyczące finansowania wybranych wniosków mają być ogłoszone na przełomie marca i kwietnia. Grupy badawcze będą prowadziły prace w instytutach Polskiej Akademii Nauk nawet przez trzy lata. Program umożliwia również zaangażowanie naukowców, którzy na czas wojny pozostali na terenie Ukrainy.
Na dotychczasowe i przyszłe wsparcie naukowców z Ukrainy ze strony PAN i jej partnerów zagranicznych przekazane zostanie łącznie 12 mln zł. Także z inicjatywy PAN prezesi najważniejszych akademii naukowych spotkali się w Warszawie i wspólnie uzgodnili 10-punktowy plan działania na rzecz odbudowy nauki w Ukrainie.
źródło: PAN