Aktualności
Sprawy nauki
13 Grudnia
Opublikowano: 2020-12-13

Grudniowy numer „Forum Akademickiego”

Ewaluacja, „grantowicze” bez etatu, antropologizacja nauki, rankingi uniwersyteckie, podsumowanie Akademickich Mistrzostw Polski – to tylko kilka z propozycji, jakie przygotowaliśmy w grudniowym numerze „Forum Akademickiego”. Zachęcamy także do prenumeraty pisma na przyszły rok.

W ostatnim w tym roku wydaniu sporo miejsca poświęciliśmy zbliżającej się wielkimi krokami ewaluacji. Temat ten porusza m.in. prof. Błażej Skoczeń, przewodniczący Komisji Ewaluacji Nauki, przybliżając w tekście „A+ tylko za naprawdę wybitne osiągnięcia” zasady najbliższej oceny działalności naukowej:

Ewaluacja i kategoryzacja zostaną przeprowadzone na podstawie ankiet zawierających osiągnięcia zaakceptowane przez ewaluowany podmiot. Wszystkie podmioty zgłaszające daną dyscyplinę do ewaluacji zostaną zaliczone do swoistej grupy wspólnej oceny w tej dyscyplinie nauki, a ich dorobek będzie podstawą określenia tzw. wartości referencyjnych.

Z kolei prof. Przemysław Wojtaszek, dr hab. Maciej Wnuk, dr hab. Jakub Kosicki i prof. Maria Anna Ciemerych-Litwinienko zastanawiają się wspólnie, czy ewaluacja uczelni i instytutów badawczych powinna być przeprowadzana na tych samych zasadach:

Pracownik instytutu badawczego może poświęcić na badania 100% czasu pracy, podczas gdy
nauczyciel akademicki nie ma na to szansy, gdyż zobowiązany jest także do prowadzenia działalności
dydaktycznej. Najlepszym zatem i najprostszym rozwiązaniem byłaby, wzorem poprzednich ocen
parametrycznych, ewaluacja uczelni i instytutów badawczych w odrębnych grupach oceny.

W najnowszym FA zajmujemy się także sytuacją młodych liderów zespołów, których pensje są finansowane z grantów, lecz po ich zakończeniu mają oni kłopoty z uzyskaniem stabilnego miejsca zatrudnienia na uniwersytetach i w instytutach badawczych, w tym PAN. Dlaczego tak się dzieje?

Polska nauka jest zesztywniała, tworzą ją struktury kreowane przez dekady. W takich instytucjach jest mnóstwo ludzi, których łączą jakieś nieformalne więzy, rozmowy toczą się w kuluarach i ten cały system jest nieprzemakalny. Ja zawsze będę kimś z zewnątrz. Owszem, takie granty z ich perspektywy są fajne, ale co oni z tego mają? – pyta jedna z bohaterek tekstu.

Problem ten widoczny jest także z perspektywy instytucji fundujących granty. Komentarzy udzielili nam: prof. Maciej Żylicz, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej oraz prof. Zbigniew Błocki, dyrektor Narodowego Centrum Nauki. Zapytaliśmy o tę kwestię również dr. Piotra Wojtulka, przewodniczącego Rady Młodych Naukowców.

Ogromną furorę zrobił ostatnio artykuł z „PLOS Biology”. Na stronach internetowych i w mediach społecznościowych wielu polskich uczelni pojawiły się dumne wpisy o tym, że ich naukowcy znaleźli się wśród najlepszych na świecie. O co właściwie chodzi z tym zestawieniem, wyjaśnia dr hab. Krzysztof Ciepliński z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie.

Z kolei dyskusję na temat koniecznych modyfikacji formuły przygotowywania i publikowania rankingu „Perspektyw” inicjuje na naszych łamach dr hab. Maciej Duszczyk z Uniwersytetu Warszawskiego (w numerze także odpowiedź Waldemara Siwińskiego, prezesa Fundacji Edukacyjnej „Perspektywy”):

Zbyt liczne kryteria i wskaźniki, porównywanie uczelni o bardzo różnym charakterze, korzystanie z baz, które przechodząc zmiany nie zawierają rzetelnych danych, pomyłki rachunkowe i merytoryczne oraz niemożliwość dostosowania metodologii do zmieniających się realiów prawnych (ocena dyscyplin, a nie wydziałów) spowodowały, że ranking „Perspektyw”, najważniejszy i najpowszechniejszy w Polsce, stał się w znacznym stopniu niewiarygodny, co do publikowanych wyników.

Zachęcamy też do lektury wywiadu red. Piotra Kieracińskiego z prof. Jerzym Woźnickim, prezesem Fundacji Rektorów Polskich i byłym rektorem Politechniki Warszawskiej na temat autonomii akademickiej:

Uniwersytet powinien pozostawać otwarty na debaty i spotkania, w tym nawet prezentacje treści
o charakterze politycznym, ale nie przez każdego wykładowcę na zajęciach, tylko przez zaproszonych
gości na spotkaniach organizowanych np. przez studentów. Uczelnia musi jednak pozostać bezstronna, nie powinna preferować żadnej opcji lub formacji politycznej. Jeżeli wynajmuje powierzchnie jednej ze stron sceny politycznej, to musi być otwarta na obecność drugiej strony na takich samych warunkach.

Ponadto w numerze m.in.:

  • projekt „Polityki Naukowej Państwa” komentuje dla nas prof. Grzegorz Wrochna, podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego;
  • antropologizacją nauki zajęli się: prof. Jacek Szołtysek z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach i dr hab. Adam Pomieciński z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu;
  • o krętej drodze punktowania czasopism pisze dr hab. Zbigniew Osiński z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie;
  • przekładom w piśmiennictwie historycznym przyjrzał się Marek Misiak;
  • o problemie niekompatybilności rozwiązań ustawowych i przepisów Narodowego Centrum Nauki, dotyczących rekrutacji do szkół doktorskich i przyznawania stypendiów doktoranckich;
  • podsumowanie Akademickich Mistrzostw Polski, których triumfatorem w tym roku została Politechnika Gdańska.

To tylko wybrane propozycje z grudniowego numeru „Forum Akademickiego”. Zachęcamy także do prenumeraty pisma na 2021 rok.

MK

 

Dyskusja (1 komentarz)
  • ~K. K. 27.12.2020 21:56

    Jak robić plagiat to trzeba się przynajmniej postarać bo ktoś się może kapnąć :)