Wprowadzenie oceny eksperckiej w naukach społecznych i humanistycznych może prowadzić do braku przejrzystości i arbitralności decyzji dotyczących punktacji, a także przeszkodzić w osiągnięciu globalnej rozpoznawalności dokonań polskich naukowców – pisze Komitet Psychologii PAN w stanowisku w sprawie proponowanych zmian w systemie ewaluacji czasopism naukowych.
Komitet Ewaluacji Nauki kończy prace nad nowymi regułami tworzenia listy czasopism. Wykaz ten przygotowywany jest na potrzeby ewaluacji jakości działalności naukowej, którą przeprowadza się w ramach dyscyplin uprawianych w danym podmiocie. Nowe kierownictwo resortu nauki od samego początku zapowiadało zmiany w tym zakresie.
Wykaz jest podstawą ewaluacji, jest umocowany ustawowo, więc na pewno zostanie, nie będzie zlikwidowany. Pytanie, jaki on będzie. Stoimy na stanowisku, że to, co się z nim działo wcześniej, czyli ręczne sterowanie, jest nie do zaakceptowania – przekonywał kilka tygodni temu wiceminister Maciej Gdula.
Jedną z modyfikacji ma być odrębna punktacja czasopism z różnych obszarów. Dla przykładu w HS ocena będzie dokonywana tylko przez ekspertów. Grono to stanowić mają reprezentanci wszystkich jednostek z kategorią B+ w danej dyscyplinie. Z niepokojem do zapowiadanych zmian odniósł się Komitet Psychologii PAN. W opinii psychologów zmiany w odniesieniu do czasopism z zakresu nauk społecznych i humanistycznych przyczynią się do wystąpienia zjawisk przeciwdziałających umiędzynarodowianiu polskiej nauki i promowaniu doskonałości naukowej.
Wprowadzenie oceny eksperckiej w naukach społecznych i humanistycznych może prowadzić do braku przejrzystości i arbitralności decyzji dotyczących punktacji. Nie jest jasno określone, kto i na jakiej podstawie miałby dokonywać tych ocen, co stwarza ryzyko subiektywizmu i niespójności w ocenianiu czasopism pomiędzy poszczególnymi dyscyplinami – czytamy w stanowisku.
Jego autorzy dodają, że najlepszą drogą rozwoju polskiej nauki jest umiędzynarodowienie, a narzędziem do jego osiągniecia – priorytetyzacja publikacji w czasopismach czytanych przez międzynarodową społeczność naukową, co wymaga oparcia oceny tych tytułów na wiarygodnych wskaźnikach bibliometrycznych. Nauki społeczne, jak wskazuje KP PAN, są szczególnym beneficjentem zmian systemowych promujących umiędzynarodowienie. Dowodzą tego choćby dane dotyczące wzrostu rozpoznawalności polskich naukowców z zakresu nauk społecznych mierzone liczbą cytowań czy projektów realizowanych w konsorcjach międzynarodowych.
Zwracamy się z apelem o zaproponowanie długoterminowej strategii ewaluacji nauki, dostosowanie do niej zasad oceny publikacji naukowych, tak aby wspierały rozwój wszystkich dyscyplin, promowały obiektywizm i porównywalność standardów oceny między dyscyplinami oraz współpracę międzynarodową – kończą psychologowie z PAN.
MK
Stanowisko Komitetu Psychologii PAN