22 Października

Laureaci Nagrody Naukowej im. Mikołaja Kopernika

Polska Akademia Umiejętności przyznała Nagrody Naukowe im. Mikołaja Kopernika. Wręczane są co pięć lat uczonym związanym z nauką polską, którzy są autorami prac wyróżniających się szczególnie wysoką wartością naukową.

Tradycje Nagrody Naukowej im. Mikołaja Kopernika sięgają roku 1873 roku, gdy z okazji 400. rocznicy urodzin polskiego astronoma, Gmina Kraków powołała fundację jego imienia, powierzając Akademii Umiejętności przyznawanie z jej środków nagrody za prace naukowe  z zakresu astronomii i nauk z nią spowinowaconych, czyli astrofizyki, geodezji, geografii fizycznej, magnetyzmu ziemskiego i meteorologii. Przyznawano je w okresach pięcioletnich aż do wybuchu drugiej wojny światowej. Do tradycji powrócono w latach dziewięćdziesiątych XX wieku. Od 1995 roku Polska Akademia Umiejętności co pięć lat wyróżnia naukowców za ich osiągnięcia w zakresie astronomii, ekonomii, filologii klasycznej, filozofii przyrody, kosmologii i astrofizyki, matematyki, medycyny, nauk o Ziemi oraz prawa.

W tym roku, decyzją Rady Polskiej Akademii Umiejętności, Nagrodę Naukową im. Mikołaja Kopernika otrzymują:

• w dziedzinie astronomii – zespół Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego  w składzie: dr Dorota Skowron, dr Jan Skowron oraz dr Przemysław Mróz za przełomowe badania struktury Drogi Mlecznej i opracowanie jej unikalnej trójwymiarowej mapy, opublikowanej w Science w 2019 roku, pokazującej rzeczywiste rozmieszczenie młodej, liczącej około 250 mln lat, populacji gwiazdowej w Galaktyce;
• w dziedzinie ekonomii – prof. dr hab. Jerzy Hausner z Katedry Gospodarki i Administracji Publicznej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie za książkę pt.: Społeczna czasoprzestrzeń gospodarowania. W kierunku ekonomii wartości, Kraków 2019;
• w dziedzinie kosmologii i astrofizyki – dr hab. Anna Barnacka z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego za wybitny jednotematyczny cykl pięciu prac pod zbiorczym tytułem: Opracowanie metody wykorzystania soczewkowania grawitacyjnego do pomiarów astronomicznych z wysoką zdolnością rozdzielczą;
• w dziedzinie filologii klasycznej – zespół w składzie: mgr Elżbieta Starek i dr Grzegorz Kotłowski z Katedry Filologii Klasycznej Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Gdańskiego za opracowane i opublikowanie zbiorów inskrypcji łacińskich z przekładami polskimi oraz fotografiami: Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska. Śródmieście, Pelplin 2015; Łacińskie inskrypcje w kościołach Warmii. Katedra we Fromborku, Pelplin 2017; Łacińskie inskrypcje w kościołach Gdańska, Katedra w Oliwie, Pelplin 2019;
• w dziedzinie prawa – dr hab. Marcin Matczak z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego za książkę pt.: Imperium tekstu. Prawo jako postulowanie i urzeczywistnienie świata możliwego. Warszawa 2019;
• w dziedzinie matematyki – prof. dr hab. Wojciech Kucharz z Katedry Funkcji Rzeczywistych w Instytucie Matematyki Uniwersytetu Jagiellońskiego za przedstawienie wyników w ramach rzeczywistej geometrii algebraicznej, zaawansowanego działu współczesnej matematyki;
• w dziedzinie medycyny – zespół w składzie: prof. dr hab. Marek Ruchała, dr n. med Martyna Borowczyk, dr Bartłomiej Budny, dr hab. Rafał Czepczyński, dr Małgorzata Kałużna, dr hab. Nadia Sawicka-Gutaj, Prof. Ewelina Szczepanek-Parulska, dr Kosma Woliński, Prof. Katarzyna Ziemnicka z Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu za „Zastosowanie nowoczesnych metod obrazowych, immunohistochemicznych i technik biologii molekularnej dla poprawy diagnostyki i leczenia nowotworów tarczycy”;
• w dziedzinie nauk o Ziemi – zespół w składzie: prof. dr hab. Piotr Ilnicki oraz prof. dr hab. Wojciech Lech Szajdak z Instytutu Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN za dwie wybitne monografie naukowe opublikowane przez prestiżowe wydawnictwa pt.: Zanikanie torfowisk – wydaną przez Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk oraz Bioactive Compounds in Agricultural Soils – opublikowaną przez Springer.

źródło: PAU