Dr inż. Grzegorz Komarzyniec z Instytutu Elektrotechniki i Elektrotechnologii Politechniki Lubelskiej został laureatem dorocznej Nagrody Naukowej im. prof. Edmunda Prosta przyznawanej przez Lubelskie Towarzystwo Naukowe. Uhonorowano go za pracę „Prąd włączania transformatorów nadprzewodnikowych”.
Autor dokonał analizy zjawiska prądu włączania transformatorów nadprzewodnikowych, mniejszych o około 1/3 od konwencjonalnych i umożliwiających zmniejszenie strat w przesyle energii elektrycznej. Podstawowa trudność z ich użytkowaniem wiąże się z koniecznością utrzymania uzwojeń w stanie nadprzewodzenia. Jego utrata następuje wtedy, gdy natężenie prądu przewodzonego przez uzwojenie transformatora przekroczy wartość krytyczną dla nadprzewodnika lub uzwojenie nagrzeje się do temperatury wyższej od krytycznej. Konsekwencją tego może być wzrost temperatury uzwojeń transformatora do wartości, przy której nastąpi ich termiczne uszkodzenie. W publikacji przedstawiono mechanizm powstawania prądu włączania, podano zależności matematyczne go opisujące, opisano badania weryfikujące, a następnie opracowano w języku Matlab program komputerowy do obliczania prądu włączania transformatorów.
Wyróżnienie otrzymała dr hab. Małgorzata Kołacz-Chmiel z Zakładu Historii Polski Średniowiecznej i Dziejów Gospodarczych w Instytucie Historii na Wydziale Humanistycznym UMCS za książkę „Mulier honesta et laboriosa. Kobieta w rodzinie chłopskiej późnośredniowiecznej Małopolski”. Monografia jest próbą całościowego spojrzenia na rolę i status kobiety w rodzinie chłopskiej. Szczegółowe omówienie tej problematyki zostało przedstawione z perspektywy życia codziennego kobiety, a także jej pozycji w obrębie struktury rodziny nuklearnej. Ciekawym aspektem jest zwrócenie uwagi przez autorkę na sferę uczuciową wieśniaczek oraz jej wpływ na stosunki z małżonkiem i dziećmi. Oprócz wewnątrzrodzinnych relacji, ukazano także znaczenie wkładu przedstawicielek stanu chłopskiego w należyte funkcjonowanie gospodarstwa i pomnażanie dochodów rodziny.
Nagroda, indywidualna lub zespołowa, przyznawana jest od 2000 roku za pracę badawczą cechującą się oryginalnością i wysokimi walorami naukowymi; publikację książkową lub monografię, mającą szczególną wartość poznawczą; lub za innowacyjne wynalazki bądź udoskonalenia techniczne. Kandydatów zgłaszają dziekani uczelnianych wydziałów i dyrektorzy instytutów naukowych, a laureata wyłaniają rektorzy pięciu lubelskich szkół wyższych: Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Uniwersytetu Medycznego, Uniwersytetu Przyrodniczego oraz Politechniki Lubelskiej. Od 2008 roku Nagroda nosi imię zmarłego prezesa Lubelskiego Towarzystwa Naukowego, prof. Edmunda Prosta. W środowisku zwana jest popularnie „lubelskim Noblem„.
MK