Pełnomorski statek do badań środowiskowych, oceanicznych i geologicznych będzie służył naukowcom Państwowego Instytutu Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk oraz Akademii Morskiej w Szczecinie. Pozyskanie jednostki zapowiedzieli ministrowie trzech resortów.
Minister edukacji i nauki Przemysław Czarnek, minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka oraz wiceminister infrastruktury Marek Gróbarczyk podpisali 13 maja list intencyjny dotyczący pozyskania pływającej jednostki naukowo-badawczej. Celem jest wsparcie działań Państwowego Instytutu Geologicznego, Polskiej Akademii Nauk oraz Akademii Morskiej w Szczecinie, których współpraca wpłynie na efektywne prowadzenie badań oraz rozwoju polskiej nauki. Jednym z celów tej inicjatywy jest pogłębienie wiedzy na temat dna oceanicznego i jego surowców, a także rozwój technologii badawczych.
Dzięki posiadaniu pełnomorskiego statku naukowo-badawczego Polska będzie miała historyczną możliwość przeprowadzania badań w obszarach koncesji poszukiwawczych na oceanach. Statek badawczy będzie także istotnym wsparciem dla polskich stacji arktycznych i antarktycznych. Inicjatywa ta pozwoli również na wydatkowanie środków w kraju i wsparcie polskiego przemysłu stoczniowego oraz krajowych instytucji naukowo-badawczych – zauważył minister Michał Kurtyka.
Jak podkreślił Przemysław Czarnek, pozyskanie wielozadaniowego statku jest realizacją polskiej racji stanu, jako silnego gracza na arenie międzynarodowych badań. Zwracano na to uwagę także w trakcie ubiegłotygodniowego spotkania ministrów nauki ds. badań arktycznych w Tokio.
Pozyskanie lub budowa statku badawczo-logistycznego to wejście do światowej czołówki badań polarnych i morskich. Ważnym argumentem jest też zapewnienie logistyki i zaopatrzenia dla polskich stacji polarnych oraz realizacja międzynarodowych zobowiązań. Warto zaznaczyć, że własny statek stanowi zaproszenie dla zagranicznych badaczy i partnerów do realizacji, wspólnie z Polską i naszymi wybitnymi naukowcami, przełomowych badań i obserwacji nad zmianami klimatu i ich skutkami w ekosystemie – mówił szef resortu edukacji i nauki .
Zdaniem wiceministra infrastruktury Marka Gróbarczyka, pozyskanie statku badawczego zwiększy potencjał polskich uczelni morskich oraz wesprze polski przemysł stoczniowy, który będzie włączony w tę inicjatywę.
Nowy polski statek badawczy umożliwi praktyczne kształcenie studentów akademii morskich, zwłaszcza Akademii Morskiej w Szczecinie, która będzie armatorem jednostki. Uczelnia od wielu lat prowadzi badania dotyczące wykorzystania systemów pozycjonowania i pomiarowych w toni i na dnie morskim, dlatego niezbędne jest wsparcie działań ukierunkowanych na zapewnienie odpowiedniego poziomu kształcenia adeptów specjalizujących się w prowadzeniu badań oceanograficznych, jak również w obsłudze i eksploatacji urządzeń oraz statków na potrzeby m.in. sektora wydobywczego – zaznaczył wiceminister infrastruktury.
Dodał, że pozyskanie statku pozwoli zrezygnować z kosztownych czarterów okrętów oraz uniezależnić się od ich dostępności. Skorzysta na tym również polski przemysł stoczniowy, który będzie zaangażowany w obsługę tej inicjatywy.
Wiceminister klimatu i środowiska Piotr Dziadzio, Główny Geolog Kraju, pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa, poinformował z kolei, że kluczowa w tym projekcie jest racjonalizacja wydatkowania środków publicznych oraz zapewnienie pewności realizacji zadań, co będzie możliwe dzięki realizacji planowanego przedsięwzięcia przez wskazane w liście instytuty.
Statek będzie prowadził badania (środowiskowe, oceaniczne, geologiczne) zarówno na Morzu Bałtyckim, jak i oceanach. W Polsce brakuje takich jednostek, a zakup statku będzie ważnym krokiem dla rozwoju PIG-PIB, PAN czy Akademii Morskiej, które będą mogły prowadzić badania i szkolić naukowców na własnej, krajowej jednostce. Wzmocni to także naszą pozycję w świecie nauki. Pozyskanie pływającej jednostki naukowo-badawczej, pozwoli też na nawiązanie współpracy i wymianę doświadczenia z zagranicznymi instytucjami naukowo-badawczymi – dodał.
W spotkaniu udział wzięli także szefowie zaangażowanych w przedsięwzięcie instytucji, w tym rektor Akademii Morskiej w Szczecinie dr hab. inż. kpt. ż.w. Wojciech Ślączka, prof. AMS. Nowoczesna jednostka jest celem uczelni od wielu lat. Podpisanie listu intencyjnego to dopiero początek drogi.
Przed nami opracowanie szczegółów interdyscyplinarnego projektu, w tym ustalenie planu wyposażenia naukowo-badawczego dostosowanego do potrzeb wszystkich użytkowników oraz planu badań związanych z profilami naszych działalności: obszar nawigacji, mechatroniki, informatyki, geodezji, hydrografii, fizyki morza, oceanologii czy górnictwa morskiego i innych – wyjaśnił rektor AMS.
MK, źródło: MEiN